آغاز جنگ تعرفه‌ای ترامپ/ راهبردی منطقی یا شکست قطعی؟

گروه بین الملل عصرقانون: دونالد ترامپ، رئیس ‌جمهور آمریکا سرانجام پس از ماهها تهدید، از اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر تمام خودروهای تولید خارج که به این کشور وارد می‌شوند، خبر داد و گفت: «به نظر من این یکی از مهمترین روزها در تاریخ آمریکاست. این اعلامیه استقلال اقتصادی ماست. اکنون نوبت رونق ماست».

ترامپ همچنین از اعمال تعرفه‌های جدید گمرکی بر واردات از چندین کشور از جمله چین، هند، تایوان و آفریقای جنوبی خبر داد. وی با انتقاد از سیاست‌های تجاری گذشته آمریکا، این اقدام را برای پایان دادن به آنچه “تسلیم اقتصادی یک‌جانبه” خواند، ضروری دانست.

تأثیر بر بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری

یکی از مهم‌ترین پیامدهای جنگ تعرفه‌ای، تزلزل در بازارهای مالی و از بین رفتن اطمینان سرمایه‌گذاران است. کارشناسان اقتصادی معتقدند که هرگونه سیاست تعرفه‌ای جدید می‌تواند موجی از نوسانات را در بازار ایجاد کند. سولیتا مارچلی، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در UBS، تأکید دارد که احساسات سرمایه‌گذاران همچنان شکننده است و هرگونه عدم شفافیت در سیاست‌های تجاری ترامپ می‌تواند وضعیت بازار را بحرانی‌تر کند. در این میان، تحلیلگران بانک آمریکایی گلوبال ریسرچ نیز هشدار داده‌اند که ادامه این شرایط ممکن است به کاهش بیشتر ارزش سهام منجر شود.

دلیل این نگرانی‌ها روشن است: جنگ تعرفه‌ای قبلی باعث شد بسیاری از شرکت‌های چندملیتی آمریکایی هزینه‌های سنگینی متحمل شوند و به‌ناچار تولید خود را به کشورهای دیگری مانند ویتنام و مکزیک منتقل کنند. در نتیجه، نه‌تنها مشکل وابستگی به چین حل نشد، بلکه فرصت‌های شغلی جدید نیز در داخل آمریکا ایجاد نشدند. در صورت بازگشت سیاست‌های مشابه، احتمال دارد که سرمایه‌گذاران خارجی از بازار آمریکا خارج شوند و رکود اقتصادی جدیدی شکل بگیرد.

رقابت استراتژیک با چین و پیامدهای جهانی

جنگ تعرفه‌ای ترامپ در دوره نخست، نه‌تنها روابط تجاری آمریکا با چین را متشنج کرد، بلکه سایر متحدان واشنگتن را نیز در موقعیت دشواری قرار داد. اعمال تعرفه‌های سنگین بر فولاد و آلومینیوم، نارضایتی شدید اتحادیه اروپا و کانادا را در پی داشت و آن‌ها را به اقدامات تلافی‌جویانه واداشت. این بار نیز، اگر ترامپ سیاست‌های تعرفه‌ای خود را از سر بگیرد، این احتمال وجود دارد که تنش‌های تجاری نه‌تنها میان آمریکا و چین، بلکه در میان دیگر اقتصادهای بزرگ نیز تشدید شود.

مایکل گرین، استراتژیست ارشد در Simplify Asset Management، معتقد است که عدم شفافیت در سیاست‌های جدید ترامپ، ریسک‌پذیری بازار را افزایش داده و شرکت‌ها را نسبت به سرمایه‌گذاری جدید محتاط‌تر کرده است. اگر تعرفه‌ها مجدداً افزایش یابند، چین احتمالاً با تقویت همکاری‌های اقتصادی با اتحادیه اروپا و سایر اقتصادهای نوظهور، فشار آمریکا را کاهش خواهد داد. چنین تحولی می‌تواند به تدریج جایگاه اقتصادی ایالات متحده را در رقابت جهانی تضعیف کند.

آینده جنگ تعرفه‌ای: راهبردی منطقی یا شکست قطعی؟

جنگ تعرفه‌ای ترامپ، چه در گذشته و چه در آینده، یک قمار اقتصادی پرریسک محسوب می‌شود. با توجه به تجربه پیشین، این سیاست نه‌تنها موجب کاهش وابستگی آمریکا به چین نشد، بلکه هزینه‌های اقتصادی گسترده‌ای را نیز به بار آورد. اکنون، در دور دوم ریاست‌جمهوری، اگر ترامپ بار دیگر به این سیاست‌ها متوسل شود، بازارهای مالی با ریسک‌های بیشتری روبه‌رو خواهند شد و سرمایه‌گذاران خارجی تمایل کمتری به ورود به بازار آمریکا خواهند داشت.

اگرچه ترامپ همچنان بر سیاست‌های حمایتی و ملی‌گرایانه خود تأکید دارد، اما تجربه نشان داده است که اقتصاد جهانی بیش از هر زمان دیگری به همکاری و ثبات نیاز دارد. در این شرایط، تکرار سیاست‌های جنگ تعرفه‌ای می‌تواند نه‌تنها آمریکا، بلکه کل اقتصاد جهانی را با چالش‌های جدیدی مواجه کند. آینده این سیاست‌ها به تصمیماتی بستگی دارد که ترامپ در هفته‌های آتی خواهد گرفت؛ اما بازارهای مالی نشان داده‌اند که هنوز اعتمادی به بازگشت این استراتژی ندارند.