ارز دیجیتال چیست؟ آموزش صفر تا صد رمزارز به زبان ساده

گروه فناوری عصرقانون: مهدی سهرابی زاده

برای ورود به دنیای پیچیده و هیجان‌انگیز ارزهای دیجیتال، نخستین و بنیادی‌ترین قدم، درک دقیق این پرسش است: «ارز دیجیتال چیست؟» این سؤال، نقطه‌ی آغاز فهم بسیاری از مفاهیم مهم در حوزه‌ی بلاک چین، سرمایه‌گذاری مدرن، فناوری مالی (فین‌تک) و اقتصاد آینده است.

کریپتوکارنسی (Cryptocurrency)، رمزارز، ارز رمزنگاری‌شده یا ارز دیجیتال، همگی به نوعی پول و سیستم پولی اشاره دارند که از دانش و علم رمزنگاری (Cryptography) برای تأمین امنیت تراکنش‌های آن‌ استفاده می‌شود.

سؤال اینجاست که این سیستم چگونه کار می‌کند؟ امنیت آن چگونه تأمین می‌شود؟ چه مزایا و معایبی دارد؟ چرا کشورهای مختلف ازجمله آمریکا علاقه زیادی به این نوع پول‌های دیجیتال دارند؟ قوانین کشورها برای استفاده از ارزهای دیجیتال چیست؟ در این مطلب، به تمام این سؤالات درباره کریپتوکارنسی‌ها پاسخ خواهیم داد.

ارز دیجیتال یا رمزارز چیست؟

کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) از دو کلمه «Crypto» و کارنسی (Currency) به‌معنای «رمز ارز یا رمزارز» تشکیل شده است. البته امروزه، اکثر ایرانیان بیشتر از کلمه «ارز دیجیتال» استفاده می‌کنند. ارز دیجیتال، مثل پول نقد اینترنتی است! تصور کنید یک پول بدون واسطه بانک‌ها و دولت‌ها داشته باشید که با آن بتوانید در سراسر دنیا خرید کنید یا سرمایه‌گذاری‌های پرسود انجام دهید. این پول، همان ارز دیجیتال یا رمزارز است.

ارزهای دیجیتال کاربردهای فراوانی دارند. از پرداخت‌های بین‌المللی سریع و ارزان گرفته تا سرمایه‌گذاری در پروژه‌های نوآورانه و حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم، رمزارزها امکانات جدیدی را پیش روی کاربران قرار می‌دهند. این امکانات بر بستر فناوری بلاک چین ایجاد شده‌اند که امنیت و شفافیت را تضمین می‌کند.

بیت کوین (Bitcoin) اولین شبکه بلاک چینی شناخته‌شده بازار است که در سال ۲۰۰۹ آغاز به‌کار کرد. ارز دیجیتال این شبکه که خودش هم بیت کوین نام دارد و با نماد BTC شناخته می‌شود، به‌خاطر بدیع بودن، شفافیت و امنیتش توانست محبوبیت زیادی بین همه افراد سراسر جهان پیدا کند.

دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) چیست؟

ارز دیجیتال به زبان ساده
برای تعریف ارز دیجیتال به زبان ساده، می‌توانیم بگوییم یعنی یک سیستم پولی غیرمتمرکز که هیچ بانک یا واحد مرکزی اختیار و قدرت کنترل آن را ندارد؛ در عوض، همه‌چیز روی یک فضای دیجیتال مشترک که «بلاک چین» نام دارد، ثبت می‌شود.

در ادامه، نه فقط یک فرد، بلکه همه افراد فعال در شبکه باید روی معتبر بودن تراکنش شما به توافق برسند تا تأیید و ثبت شود. پس از ثبت نیز امکان پاک کردن، تغییر دادن یا دستکاری کردن تراکنش وجود ندارد. هرکسی می‌تواند اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها از جمله تاریخ و ساعت، آدرس گیرنده و فرستنده و مقدار ارسالی را ببیند، اما هویت واقعی افراد پشت آدرس‌ها مشخص نیست. بنابراین، ارزهای دیجیتال به‌مراتب ناشناسی بیشتری نسبت به تراکنش‌های بانکی سنتی دارند.

رمزارزها چگونه کار می‌کنند؟
قبل از اینکه به جزئیات فنی بپردازیم، بیایید با یک مثال ساده شروع کنیم. فرض کنید می‌خواهید به دوستتان پولی را انتقال دهید. در دنیای سنتی، این کار از طریق بانک انجام می‌شود. اما در دنیای رمزارزها، این انتقال مستقیماً و بدون واسطه انجام می‌شود. رمزارزها نوعی پول دیجیتال هستند که بر پایه فناوری بلاک چین کار می‌کنند.

همانطور که گفتیم، ارزهای دیجیتال از یک فضای دیجیتال مشترک به‌نام دفتر کل توزیع‌شده (Distributed Ledger) که بلاک چین یک نمونه از آن است، برای ثبت تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. بلاک چین مانند یک دفتر حسابداری دیجیتال است که تمام تراکنش‌ها در آن ثبت می‌شوند. هر تراکنش به صورت یک بلاک به این زنجیره اضافه می‌شود.

در سیستم بانکی، شما پول فیزیکی‌تان را به یک شعبه بانک واریز می‌کنید و با استفاده از کارت بانکی، قادر به خرید کالا یا دریافت مبلغ کالای فروخته‌شده خود از دیگران هستید. برای مثال، وقتی با کارت بانکی خرید می‌کنید، بانک تراکنش را تأیید و مبلغ را از حساب شما به حساب فروشنده منتقل می‌کند. در این سیستم، بانک تمام اطلاعات شما را دارد، می‌تواند تراکنش‌هایتان را تأیید یا رد کند. علاوه‌براین، شما می‌توانید پول‌ها را به‌صورت فیزیکی از حسابتان دریافت و خرج کنید. در این سیستم، بانک حتی قدرت بازگردانی تراکنش‌ها را نیز دارد.