ارکستر سمفونیک تهران با یادی از کودکان غزه به روی صحنه رفت

به گزارش گروه فرهنگی عصر قانون، ارکستر سمفونیک تهران شامگاه پنجشنبه- ۲۵ آبان ماه- برای سومین شب در این ماه به رهبری منوچهر صهبائی و با همراهی آرین قیطاسی سولیست (تک‌نواز) اُبوا با اجرای آثاری از آهنگسازان فقید و بنام ایران و جهان در تالار وحدت به روی صحنه رفت.

اجرای ارکستر سمفونیک تهران شامگاه گذشته تحت تاثیر جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین قرار گرفت و این اجرا به کودکان غزه تقدیم شد. (نیروهای مقاومت فلسطین روز شنبه- ۱۵ مهرماه- برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳ عملیات غافلگیرکننده‌ای با نام «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم صهیونیستی آغاز کردند و این رژیم برای تلافی و جبران شکست خود و توقف عملیات گروه‌های مقاومت، با کمک آمریکا و اکثر کشورهای غربی اقدام به بمباران مراکز درمانی و منازل مسکونی غزه کرده است، از زمان آغاز حملات تلافی جویانه رژیم صهیونیستی به غزه تاکنون دستکم ۱۱ هزار و ۵۰۰ نفر به شهادت رسیدند که بیش از ۴ هزار و ۷۰۰ نفر از آنها کودک بودند. براساس گزارش سازمان ملل همچنین بیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از ساکنان غزه بی‌خانمان شدند.)

رپرتوار ارکستر سمفونیک تهران در این اجرا به آثاری از زنده یاد حسین دهلوی موسیقیدان، آهنگساز و رهبر ارکستر ایرانی، آنتونیو ویوالدی آهنگساز و نوازنده ویولن چیره دست ایتالیایی و آنتونین دوُرژاک آهنگساز برجسته اهل جمهوری چک اختصاص داشت.

در بخش ابتدایی کنسرت با حضور نوازندگان سازهای زهی و هارپ و رهبری صهبائی، ابتدا «سوئیت بیژن و منیژه برای ارکستر زهی» ساخته حسین دهلوی در دو موومان؛ آندانته و الگترو اجرا شد.

حسین دهلوی (زاده هفتم مهر ۱۳۰۶ و درگذشته ۲۳ مهر ۱۳۹۸ در تهران) موسیقیدان، آهنگساز و رهبر ارکستر بود، وی آموزش موسیقی را از پنج سالگی نزد پدرش، معزالدین دهلوی که از شاگردان علی اکبر شهنازی بود، آغاز کرد و در ۹ سالگی با تشویق مادرش به ساز ویولن علاقه‌مند شد و آموزش ویولن را نزد ابوالحسن صبا گذارند و وارد هنرستان موسیقی شد و نزد حسین ناصحی و هایمو تویبر آهنگسازی را فرا گرفت.

دهلوی با همکاری ابوالحسن صبا ارکستر شماره یک هنرهای زیبا را راه اندازی کرد. پس از درگذشت صبا رهبری این ارکستر به دهلوی واگذار شد و در همین دوره، شاخه‌های ۲، سه و چهارنیز به آن افزوده شد. وی از مدیران شایسته هنرستان موسیقی ملی بود و دوره مدیریت وی از دوره‌های درخشان این مرکز مهم آموزشی محسوب می‌شود.

دهلوی موسیقی «بیژن و منیژه» را در سال‌های ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ بر اساس داستان شاهنامه‌ فردوسی در ۲۶ قسمت تصنیف کرد. در سالی بعد، گزیده‌هایی از آن در ۱۵ قسمت توسط ارکستر سمفونیک رادیو وین به رهبری توماس کریستین داوید اجرا و ضبط شد. ساخت «سوئیت بیژن و منیژه برای ارکستر زهی» سال ۱۳۵۶ بر اساس طرح سمفونیک آن انجام می‌گیرد و سال ۱۳۶۳ پارتیتور این اثر منتشر می‌شود.

ارکستر سمفونیک تهران پس از «سوئیت بیژن و منیژه برای ارکستر زهی»، «کنسرتوی روستائی در سل ماژور» اثر آنتونیو ویوالدی را در سه موومان؛ پِرِستو، آداجیو و آلِگرو اجرا کرد.

آنتونیو لوچو ویوالدی (زاده چهارم مارس ۱۶۷۸ و درگذشته ۲۸ ژوئیه ۱۷۴۱) کشیش، آهنگساز و نوازنده ویولن چیره دست ایتالیایی و یکی از مشهورترین آهنگسازان دوران باروک بود. وی اُپراهای متعدد و آثار کلیسایی عالی ساخت اما شهرتش بیشتر به سبب خلق حدود ۴۵۰ کنسرتو گروسو و کنسرتو سولو است. کنسرتو سولو اثری برای یک تکنواز و ارکستر است.

ویوالدی در این آثار توانایی‌های اجرایی ویولون و دیگر سازها را به‌ کار گرفته است. از او کنسرتوهایی برای فلوت، پیکولو، ویولونسل، باسون و حتی ماندولین برجای مانده است. موومان‌های تند آثار ویوالدی، تم‌هائی خوش‌آهنگ را که ریتمی چالاک دارند نمودی برجسته می‌بخشند و موومان‌های کُند او ملودی‌هائی تغزلی و برانگیزنده دارند.

پس از اجرای «کنسرتوی روستائی در سل ماژور» توسط ارکستر سمفونیک تهران، رهبر ارکستر صحنه را ترک کرد و پس از مدتی کوتاه به همراه آرین قیطاسی سولیست اُبوا و تشویق مخاطبان در صحنه حاضر شد.

سپس ارکستر سمفونیک تهران، «کنسرتو برای اُبوا و ارکستر زهی در دو ماژور» اثر ویوالدی را در سه موومان؛ آلِگرو نون مولتو، لارگِتو و مینواِتو اجرا کرد.

قیطاسی در این بخش، اجرای تحسین برانگیزی داشت و در پایان اجرا، رهبر ارکستر او و سایر نوازندگان را تشویق کرد و مخاطبان نیز آنان را ایستاده تشویق کردند.

پس از این پایان این اجرا، زمانی برای آنتراکت (استراحت) اختصاص داده شد و رهبر و اعضای ارکستر صحنه را ترک کردند. در این زمان بخش‌هایی از اجرای گذشته ارکستر سمفونیک تهران برای مخاطبانی که در سالن حضور داشتند، در نمایشگر تالار وحدت پخش شد.

پس از پایان زمان استراحت، نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران، سازهای زهی، بادی و کوبه‌ای به صورت کامل در صحنه حاضر شدند و ارکستر بخش پایانی؛ «سمفونی شماره هشت در سل ماژور» اثر آنتونین دورژاک را در چهار موومان؛ آلِگرو کُن بریو، آداجیو، الگرتو گراتزیوزو و الگرو ما نون تروپو اجرا کرد.

آنتونین لئوپلد دوُرژاک (زاده هشتم سپتامبر ۱۸۴۱ در نِلاهوزِوِس بوهم (اکنون در جمهوری چک) و درگذشته یکم مه ۱۹۰۴ در پراگ)، نخستین آهنگساز بوهِمی بود که به شهرت جهانی دست یافت.

او معرف موسیقی بومی زادبوم خود بود و با ارائه آثاری پرطراوت و پرانرژی، یکی از مطرح‌ترین آهنگسازان موسیقی رمانتیک قرن نوزدهم اروپا محسوب می‌شد. «سمفونی شماره ۹» (از دنیای جدید)، «رقص‌های اسلاوُنیک» و «اُپرای روسالکا» از آثار مشهور دوُرژاک است.

سمفونی شماره هشت دوُرژاک در گام سل ماژور، اپوس ۸۸، سال ۱۸۸۹ ساخته شده است دورژاک رهبری ارکستر افتتاحیه این اثر را در دوم فوریه ۱۸۹۰ و در شهر پراگ برعهده داشت.

پس از پایان اجرای قطعات، رهبر ارکستر با قدردانی از نوازندگان و مخاطبان صحنه را ترک کرد اما به دلیل تشویق مخاطبان بار دیگر به صحنه بازگشت، این روند چندین بار تکرار شد و ارکستر همچون روال‌ اجراهای گذشته، قطعه‌هایی از رپرتوار را برای قدردانی از مخاطبان اجرا کرد.

ارکستر سمفونیک تهران در اجرای شب گذشته، آثار قابل توجه، سخت و پیچیده‌ای را از آهنگسازن بنام جهان را اجرا کرد که رضایت مخاطبان را در پی داشت اما متاسفانه همچون اجراهای گذشته، مخاطبان به دلیل ناآگاهی در میان موومان‌ها و تا پایان نیافتن قطعه‌ها به صورت کامل نوازندگان را تشویق می‌کردند که شایسته بود این تشویق‌ها و قدردانی‌ها در پایان اجرا انجام می‌شد.

محمدرضا کریمی (کنسرت مایستر)، امیرمینوسپهر (کنسرت مایستر دوم)، فرزاد صیدی، نگین حاتمی، سینا صالحی، هورام ترابی، فرید ذاکری، حسن ملکی، سارا قاسمی، سجاد صالح آبادی، بهروز گلکار، درسا میناسازی، فرمهر حسن بیگلو (ویولن یک)، دانیال جورابچی، مهوش عسگری، سارا بیرامزادگان، علیرضا گلستانه، حمید خدایی، رادمان راستی، فرناز زندیه، عرفان جاویدنیا، امیرمهزیار قاسمی (ویولن دو)، کاوه تسعیری، آتنا زنگنه، مسعود پوربخت، آریان زمانی، روشا گواهی، دنیا حاجی وندی، الهام آقابابایی (ویولا) نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران را در این اجرا تشکیل می‌دادند.

مجید اسماعیلی، موژان ملامختاری، هلیا پورکریمی، هامون قادری، روژان فلاح بردبار، عرفان فیجان و هستی علیزاده (ویولنسل) و حسین (پرویز) بیات و سپیده خداوردی (کنترباس)، فرزانه اسدی، فراز فراست‌ پور (فلوت)، آرین قیطاسی، کیمیا شعربافیان (اُبوا)، پگاه ولی خانی، گلرخ رجایی (کلارینت)، علیرضا متوسلی داراب و فرشاد محمدی (فاگوت) از اعضای این ارکستر بودند.

همچنین هومان باقی، ریحانه رفیعی، پارمیدا بهادران، روژینا صادقی و امیرحسین گرگین (هورن)، امیررضا صالحی، فرید شیخی، آرمان فتاحی و مصطفی بیات (ترومپت)، آرین خدایار و مانی داوری (ترومبون)، افشار حشمتیان (ترومبون باس)، بابک میردادیان (توبا)، محمود منتظم صدیقی (تیمپانی)، مهیار منتظم صدیقی، ماهان ببری، فرهاد رحیمیان (پرکاشن) و دیبا والی (هارپ) از دیگر نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران در اجرای شب گذشته بودند.

این کنسرت امشب- ۲۶ آبان ماه- ساعت ۲۱:۳۰ نیز میزبان مخاطبان است.

ارکستر سمفونیک تهران سال ۱۳۲۲ توسط پرویز محمود پایه‌گذاری شد. دوران طلایی این ارکستر در سال‌های ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷ و به رهبری فرهاد مشکوه سپری شد، این ارکستر اکنون زیرمجموعه بنیاد فرهنگی هنری رودکی است و با رهبری دائم منوچهر صهبائی به فعالیت خود ادمه می‌دهد.