اقدامات دستگاه قضا برای تخصصی شدن رسیدگی به دعاوی تجاری

به گزارش گروه اجتماعی عصر قانون به نقل از قوه قضائیه، با ضرورت تخصصی شدن رسیدگی به دعاوی تجاری و اهمیت افزایش جایگاه امنیت اقتصادی جامعه و نیزکاهش آسیب‌های اجتماعی به تبع آن، افتتاح مجتمع قضائی ویژه رسیدگی به دعاوی تجاری مورد توجه دستگاه قضائی قرار گرفت.

بر همین اساس، ۲۶ آبان ماه سال ۹۹ بود که اولین مجتمع قضائی ویژه رسیدگی به دعاوی تجاری در تهران به درخواست فعالان حوزه اقتصادی کشور و با دستور رئیس وقت دستگاه قضائی افتتاح شد.

مجتمع قضائی ویژه رسیدگی به دعاوی تجاری جهت کمک به اجرای فرامین اقتصاد مقاومتی و نیز تحقق مقوله جهش تولید واحدهایی متشکل از صلح و سازش، اداره ارشاد، شعبه بدوی، شعبه تجدید نظر و نهاد داوری با همکاری قضات برتر و مجرب آغاز به کار کرد.

صلاحیت‌های در نظر گرفته شده

صلاحیت‌های در نظر گرفته شده برای مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری، در قالب دستورالعمل‌هایی از جمله قراردادهای خرید و فروش میان شرکت‌های تجاری در بسترهای سنتی و الکترونیکی بود؛ و همچنین شرط رسیدگی به دعاوی در مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری، این است که طرفین دعوی در زمره شرکت‌های تجاری باشند.

تخصص گرایی و سرعت رسیدگی به دعاوی تجاری

این مجتمع افتتاح شد تا در آن هرچه بیشتر مقوله تخصص گرایی و سرعت رسیدگی به دعاوی، علاوه بر کیفیت مدنظر قرار بگیرد لذا در آن از حضور و تجربه قضات نخبه و آشنا با مسائل اقتصادی استفاده شد.

اما در روز ۲۲ تیرماه سال گذشته بود که در راستای نقش‌آفرینی دستگاه قضائی در تحقق شعار سال ۱۴۰۱ مبنی بر «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» و نیز برای عملیاتی‌سازی یکی از اولویت‌های ۱۵ گانه دستگاه قضائی مبنی بر «حمایت کامل و همه‌جانبه از تولیدکنندگان و کارآفرینان و شرکت‌های دانش‌بنیان» و همچنین در راستای ماده ۹ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، شعب ویژه رسیدگی به دعاوی مرتبط با شرکت‌های دانش‌بنیان رسماً آغاز به‌کار کرد.

افتتاح شعب ویژه رسیدگی به پرونده‌ها و دعاوی مرتبط با شرکت‌های دانش‌بنیان

علی القاصی، رئیس کل دادگستری استان تهران در آئین افتتاح شعب ویژه رسیدگی به دعاوی مرتبط با شرکت‌های دانش‌بنیان در مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری و شرکت‌های دانش‌بنیان، گفت: در راستای تکلیف قانونی که در ماده ۹ قانون جهش تولید دانش‌بنیان متوجه دستگاه قضائی شده، در مجموعه قضائی استان تهران شعب ویژه‌ای برای رسیدگی به پرونده‌ها و دعاوی مرتبط با شرکت‌های دانش‌بنیان هم در شورای حل اختلاف و هم در محاکم عمومی تشکیل داده شد؛ البته پیش از این، در پارک علم و فناوری پردیس اعلام شده بود که در این خصوص شعبی اختصاص پیدا کرده و امروز این شعب به‌طور رسمی کار خود را به‌صورت تخصصی و علمی دنبال می‌کنند.

وی ادامه داد: در مجموع سه شعبه به‌طور خاص و ویژه در مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری و شرکت‌های دانش‌بنیان مسئولیت رسیدگی به پرونده‌های مرتبط با شرکت‌های دانش‌بنیان را بر عهده دارند و همچنین دو شعبه شورای حل اختلاف نیز برای ایجاد صلح و سازش در خصوص دعاوی مطروحه در حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان در همین مجتمع قضائی فعالیت می‌کنند.
تحقق مفاد دستورالعمل مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری و شرکت‌های دانش بنیان

یحیی جعفری، رئیس کل محاکم تهران، با اشاره به فعالیت مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری و شرکت‌های دانش بنیان از سال ۹۹ گفت: این مجتمع ویژه تخصصی برای اجرای منویات رهبر معظم انقلاب، با تنظیم دستورالعمل ویژه‌ای توسط قوه قضائیه راه اندازی شد که خوشبختانه در این مدت زمان فعالیت خود توانسته به اهداف مورد نظر خود دست یابد.

رسیدگی به دعاوی مربوط به اصل ۴۴ قانون اساسی

وی با اشاره به انجام تغییرات و اصلاحاتی در دستورالعمل ویژه این مجتمع قضائی گفت: اخیراً علاوه بر دعاوی شرکت‌های تجاری که ناشی از قراردادهای آنهاست، تمامی دعاوی ورشکستگی شرکت‌ها و تجار و همچنین دعاوی مربوط به اصل ۴۴ قانون اساسی در این مجتمع رسیدگی می‌شود.
رسیدگی، اتقان آرا و حضور قضات مجرب و توانمند و متخصص در این مجتمع

رئیس کل محاکم تهران تاکید کرد: سال گذشته، شعبه ویژه‌ای را به تناسب شعار سال که راهبرد «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» بود، تحت عنوان شعب رسیدگی به دعاوی شرکت‌های دانش بنیان در این مجتمع راه اندازی کردیم. از ویژگی‌های خاص این مجتمع می‌توان به رسیدگی، اتقان آرا و حضور قضات مجرب و توانمند و متخصص در این عرصه اشاره کرد.
افزایش سرعت رسیدگی به پرونده‌های تجاری

جعفری با اشاره به افزایش سرعت رسیدگی به پرونده‌های تجاری نیز توضیح داد: با اقدامات صورت گرفته در مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری و شرکت‌های دانش بنیان، به یکی از اهداف مهم که افزایش سرعت در رسیدگی به پرونده‌ها بود، رسیدیم.

زمان رسیدگی به پرونده‌های دعاوی تجاری از ۵۲۰ روز به ۱۶۱ روز رسیده است

وی یادآور شد: امروزه میانگین رسیدگی به پرونده‌ها از زمان تشکیل و تا انتهای اجرای آن به ۱۶۱ روز رسیده است. در صورتی که این زمان در گذشته بیش از ۵۲۰ روز بود.
جلب نظر مثبت کارشناسان و متخصصان امر

رئیس کل محاکم تهران تاکید کرد: از سوی دیگر، ارائه آرای متقن در مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری و شرکت‌های دانش بنیان که در سامانه و نیز در منظر و مرعای متخصصان امر قرار گرفته و مورد تحلیل و نقد نیز واقع می‌شود، توانسته نظر مثبت کارشناسان و متخصصان این حوزه را به خود جلب کند.

رنکینگ جایگاه ایران در بانک جهانی ۲ رتبه افزایش یافته است

‌جعفری بیان کرد: یکی از دستاوردهای مجتمع قضائی تخصصی رسیدگی به دعاوی تجاری و شرکت‌های دانش بنیان این بوده که باعث شده رنکینگ جایگاه ایران در بانک جهانی ۲ رتبه ارتقا یابد و این در سایه انجام رسیدگی‌های قضائی متقن در این مجتمع تخصصی بوده است که این را مدیون نظام مقدس و فعالیت‌های دلسوزانه همکاران در این مجتمع هستیم.
دعاوی مهم تجاری در این مجتمع رسیدگی می‌شود

وی با بیان اینکه دعاوی تجاری طبق مقررات و قانون تجارت فعلی بسیار گسترده هستند، افزود: برخی از این قوانین از اهمیت بالایی برخوردار هستند و برخی دارای درجه اهمیت کمتری هستند لذا به لحاظ محدودیت‌هایی که در فضا، نیرو و امکانات داشتیم کار را با حداقل‌هایی در این مجتمع تخصصی قضائی شروع کردیم و فعلاً دعاوی مهم در این مجتمع رسیدگی می‌شود، اما در صورت لزوم و با اصلاح دستور العمل می‌توان، موارد دیگری را نیز در این مجتمع رسیدگی کرد.