بازگشت ترامپ و «دام جنگ» نتانیاهو در منطقه

با گذشت ۱۵ ماه از جنگ غزه، جنگ افروزی رژیم صهیونیستی در نوار غزه هنوز پایان نیافته و ماشین جنگی اسرائیل در حال «نسل کشی» در این باریکه فلسطینی نشین است. براساس تحقیقات انجام شده توسط مجله پزشکی «لنست» تعداد افراد شهید شده در غزه، احتمالاً رقمی بالای ۶۴ هزار نفر است. براساس تحقیقات انجام شده توسط این مجموعه بیشتر شهدا از میان زنان و کودکان هستند.

صدور حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت توسط دادگاه بین المللی لاهه نشان دهنده میزان عبور سران اسرائیل از خطوط قرمز «حقوق بشری» و تبدیل شدن به نماد جنایت علیه بشریت است. ترامپ برای تمرکز بر روی پرونده چین نیازمند کاهش تنش‌ها در دو منطقه غرب آسیا و شرق اروپا است.

تداوم بحران‌های اوکراین و غزه، تنها موجب تأخیر حرکت آمریکایی‌ها به سمت شرق آسیا خواهد شد و فرصت لازم برای آماده شدن پکن جهت اجرای سیاست «چین واحد» را فراهم خواهد کرد.

در این میان، صهیونیست‌ها قصد دارند با سلاخی کردن منافع آمریکا در منطقه و محیط بین المللی، بزرگ‌ترین تهدید وجودی علیه خود را از میان بردارند. شاید به همین دلیل دونالد ترامپ با بازنشر صحبت‌های جفری ساکس، به صورت غیرمستقیم لب به انتقاد از سیاست‌های جنگ‌طلبانه نتانیاهو گشود. در ادامه این یادداشت سعی خواهیم کرد تا به دام «جنگ» نتانیاهو برای دولت جدید آمریکا بپردازیم.

آمریکا و توقف جنگ در غزه

کمتر از ۱۰ روز مانده به مراسم تحلیف ریاست جمهوری دونالد ترامپ، روعی کایس خبرنگار شبکه کان به نقل از شبکه سعودی العربیه گزارش داد که نخست وزیر اسرائیل پس از دیدار با فرستادگان بایدن و استیون وایت‌کف نماینده ترامپ تصمیم گرفت مذاکرات را برای رسیدن به توافق نهایی پیش ببرد. براساس این گزارش وایت کف پیامی از سوی ترامپ به نتانیاهو داده و در آن خواسته تا توافق آتش بس نهایی شده و تا پیش از ورود ترامپ به کاخ سفید پرونده آن بسته شود.

این درخواست درحالی از سوی ترامپ مجدداً مطرح شده که وی پیش از این نیز خواستار پایان جنگ در غزه شده بود. برخی تحلیلگران معتقدند نوعی هماهنگی میان تیم ترامپ و اسرائیل برای اعلام رسمی آتش‌بس در غزه وجود دارد. در این نمایش ترامپ و نتانیاهو سعی دارند تصویری ضعیف از دولت بایدن به تصویر کشیده و در عین حال اعتبار دولت ترامپ را در پیشگاه افکار عمومی افزایش دهند.

پس از دیدار مقامات آمریکایی با نتانیاهو، داوید بارنع و رونان بار راهی دوحه شدند. پایگاه «تایمز اسرائیل» در گزارشی مدعی شد که در میانه تلاش‌ها برای امضای توافق تبادل اسرا، نتانیاهو مذاکره کننده ارشد خود را به مذاکرات قطر فرستاد. هیئت اعزامی به دوحه، سران موساد و شین بت خواهند بود. منابع نزدیک به حماس اعلام کردند که توافق آتش‌بس نهایی شده و آنها در انتظار تأیید نهایی نتانیاهو هستند.

ظاهراً در دوره نخست اجرای این توافق قرار است ۳۳ اسیر صهیونیست آزاد شوند. تعداد اسرای فلسطینی آزاد شده زمانی مشخص خواهد شد که حماس لیستی از اسرای زنده به رژیم صهیونیستی ارائه دهد. دیگر مسائل باقی مانده در جریان مذاکرات تخلیه محورهای فیلادلفیا و نتساریم، زمان بندی خروج ارتش اسرائیل و در نهایت عدم تغییر ژئوپلیتیکی غزه است.

نتانیاهو علیه سیاست «آمریکا اول!»

فرسایشی شدن جنگ در خاورمیانه و افزایش گمانه‌زنی‌ها در خصوص اقدام صهیونیست‌ها علیه تأسیسات اتمی ایران سبب شده است تا رئیس جمهور جدید آمریکا به توطئه جدید نتانیاهو واکنش نشان دهد. ساکن جدید کاخ سفید برای اعلام مخالف با طرح‌های خطرناک نتانیاهو اقدام به بازنشر پست حاوی صحبت‌های ساکس اقتصاددان برجسته آمریکایی کرده است. جفری ساکس در سخنانی در برنامه تاکر کارلسون با اشاره به برنامه «اسرائیل بزرگ»، جنگ‌های خاورمیانه را محصول کنترل اسرائیل بر سیاست خارجی آمریکا دانسته و تاکید می‌کند که جنگ‌های عراق و سوریه از نتانیاهو سرچشمه گرفتند.

او می‌افزاید: «نتانیاهو هنوز هم تلاش می‌کند ما را به جنگ با ایران بکشاند.» در سال ۲۰۱۶ هنگامی که ترامپ برای مبارزه با هیلاری کلینتون و ورود به کاخ سفید آماده می‌شد، یکی از بزرگ‌ترین انتقادات وی خلق داعش توسط دولت اوباما و جنگ‌های بی‌پایان در خاورمیانه بود. مسئله «خروج از خاورمیانه» همواره یکی از شعارهای اصلی ترامپ در سال‌های اخیر بوده است. خروج آمریکایی‌ها از افغانستان با آنکه اوت ۲۰۲۱ رخ داد اما یکی از میراث‌های دولت ترامپ به دنبال توافق دوحه محسوب می‌شود.

تجربه تاریخی ثابت کرده است که مقامات اسرائیلی همواره علاقه مندند تا با هزینه متحدان غربی خود اقدام به تضعیف و هدف قرار دادن کشورهای منطقه کنند. حال باید دید ترامپ بازیچه دست نتانیاهو خواهد شد یا خیر؟!

بهره سخن

نتانیاهو در سال‌های نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ تلاش گسترده‌ای در جهت متقاعد کردن کاخ سفید برای اتخاذ مواضع تهاجمی علیه ایران آغاز کرد. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که همواره تهران را تهدیدی وجودی برای اسرائیل می‌دانست، با بهره‌گیری از روابط نزدیک خود با ترامپ و تیم امنیت ملی او سعی داشت واشنگتن را به سمت رویارویی نظامی با تهران سوق دهد. او در سخنرانی‌های متعدد و دیدارهای دیپلماتیک، مدام بر خطر برنامه هسته‌ای ایران تأکید می‌کرد و با ارائه اسناد و مدارکی که صحت آنها محل تردید است، تلاش می‌کرد افکار عمومی آمریکا و جامعه جهانی را علیه ایران بسیج کند. خروج یکجانبه آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، که با استقبال گرم نتانیاهو مواجه شد، نخستین گام جدی در این مسیر به شمار می‌رفت.

در ادامه این روند، نتانیاهو با تشدید فشارها بر دولت ترامپ و لابی‌گری گسترده در کنگره آمریکا، به دنبال ایجاد اجماع برای اقدام نظامی علیه ایران بود. او در آخرین ماه‌های ریاست جمهوری ترامپ، تلاش‌های خود را دوچندان کرد. با این حال، مخالفت برخی مقامات پنتاگون و نگرانی از پیامدهای منطقه‌ای یک درگیری نظامی با ایران، مانع از تحقق این هدف شد. حال به نظر می‌رسد بار دیگر نتانیاهو به دنبال کشاندن پای آمریکا به جنگی بزرگ با ایران و اعضای محور مقاومت است که هیچ برنده‌ای جز رژیم صهیونیستی ندارد.

در پایان ذکر این نکته نیز ضروریست که تاریخ ایالات متحده آمریکا سرشار از جنگ و جنگ طلبی است و در حال حاضر آمریکایی‌ها برای اجتناب از ثبت یک شکست دیگر در کارنامه ناکامی‌های خود در منطقه، تلاش دارند تا از هرگونه رویارویی مستقیم با تهران خودداری کنند.