بازگشت روابط ایران و چین به ریل اصلی در دولت سیزدهم

به گزارش گروه اقتصادی عصر قانون، مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به گزارش مورخ ۱۴۰۲/۰۱/۲۸ سایت «آیندنیوز» با تیتر «ایران در قعر جدول سرمایه گذاری چینی‌ها در منطقه / حتی افغانستان از ایران جلوتر است» توضیح داد: آنچه مبنای تحلیل این رسانه قرار گرفته آمار‌های سرمایه گذاری مربوط به سال ۲۰۲۱ است و این‌ها فارغ از اقدامات و تحولاتی است که در روابط دو کشور در دولت سیزدهم کلید خورد.

آنچه در روابط با چین و به طور کلی کشور‌های همسایه و همسو، دولت سیزدهم انجام داد بازگرداندن روابط اقتصادی به ریل اصلی و عادی بود، روابطی که در دولت گذشته و به خصوص بعد از برجام دچار خدشه شده و برای نمونه در ارتباط با چین از برخی پروژه‌های ایران اخراج شده بودند و قرار است بر مبنای یک سند راهبردی مشکلات گذشته ترمیم شود.

سند همکاری ۲۵ ساله دو کشور نوعی چشم‌انداز آینده همکاری بین ایران و چین است که قرارداد‌ها باید ذیل آن تنظیم شود، این سند چشم‌انداز است نه عدد و رقمی در این سند وجود دارد، نه پروژه‌های خاص و ویژه‌ای در این سند مورد توجه است.

نخستین گام عملیاتی این قرارداد با سفر هیئت چینی به ریاست معاون نخست وزیر چین و امضای ۱۶ تفاهم‌نامه همکاری برداشته شد تا بر این اساس دو کشور اقدامات اجرایی در حوزه انرژی، نفت و گاز و سرمایه‌گذاری‌های مشترک و تعاملات مالی، ارزی و بانکی و پروژه‌های استراتژیک در زمینه ترانزیت در حوزه‌های زیرساختی و بنادر را در دستور کار قرار دهند.

علاوه بر این اراده سیاسی و اقتصادی دو کشور بر این است که علی‌رغم محدودیت‌هایی بین المللی از جمله فشار‌های تحریمی و غیره، ظرفیت خود را ارتقا دهند و بر این اساس حجم مبادلات دو کشور نزدیک به ۲۰ درصد افزایش داشته و چشم‌انداز سال میلادی ۲۰۲۳ بسیار بیشتر از این وضعیت خواهد بود.

حجم روابط ایران و چین در گذشته در بالاترین میزان خود به ۴۵ میلیارد دلار رسیده بود، که رسیدن به چنین عددی در سال‌های آتی با توجه به مشکلاتی که در سال‌های گذشته ایجاد شده، اولین هدف گذاری دولت سیزدهم اعلام شده و تلاش دولت بر این است که روابط دو کشور مجددا به ریل سابق یعنی قبل از برجام بازگردد و چینی‌ها مجددا به حوزه‌های سرمایه گذاری در ایران برگردند. کشور چین هم اکنون در صدد آن است که از مرز‌های خود خارج شود و سایر بازار‌ها را تصاحب کند، البته این بدین معنا نیست که آن‌ها صرفا به دنبال صادرات هستند بلکه به این معناست که آن‌ها دنبال تشکیل زنجیره‌های ارزشی هستند که به چین متصل باشد و در پیرامون او قرار داشته باشند؛ بنابراین ایران یکی از اهداف چین در این حوزه محسوب می‌شود و، چون کشوری مستقل است و مورد استقبال طرف چینی قرار گرفته است. مشارکت واقعی ایران در ابتکار کمربند راه چین، تکمیل پروژه‌های ریلی ما در حوزه ترانزیتی از جمله مواردی بود که در تفاهم نامه اخیر مورد توافق گرفت و در عین حال افزایش سرمایه‌گذاری نیز کلید خورد هرچند هنوز کمتر از دو ماه از آن توافق گذشته است.

از حدود ۵ میلیارد دلاری سرمایه‌گذاری معتبر سال اول نزدیک به ۲.۸ میلیارد دلار از روسیه، سپس امارات، ترکیه، افغانستان چین سرمایه خارجی جذب شده است.

امضاء ۲۰ سند همکاری اقتصادی و آمادگی چین برای سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری در حوزه نفت و گاز و توسعه خطوط ریلی سریع‌السیر و بنادر ایران در بهمن ماه گذشته و در جریان سفر رئیس جمهور کشورمان به چین نوید روز‌های بهتری را در روابط دو کشور می‌دهد. علاوه بر این آمار‌های تجارت خارجی کشور نیز رویگردانی چین از ایران را نشان نمی‌دهد. بر اساس آمار ارائه شده، چین با ۲۷ درصد، عراق با ۱۹ درصد و ترکیه با ۱۴ درصد و امارات با ۱۱ درصد و هند ۴ درصد بیشترین سهم را به عنوان مقاصد صادراتی ایران دارند، که در این میان چین بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است.