بحران سالمندی و تک فرزندی؛ دو تهدید جمعیتی

به گزارش گروه اجتماعی عصر قانون، سرعت افزایش جمعیت سالمند و در عین حال، کاهش زاد و ولد در کشور؛ زنگ خطری است که کارشناسان حوزه جمعیت و سلامت، نسبت به تبعات آن هشدار می‌دهند. در این بین، اجرای ناقص قانون جوانی جمعیت که از سال گذشته کلید خورده است، هنوز نتوانسته راهگشای مناسبی برای عبور از بحران سالمندی باشد.

در همین حال، موج رسانه‌ای که در بیرون از مرزهای جغرافیایی بر علیه سیاست‌های جمعیتی کشور به راه افتاده است؛ اهمیت موضوع را بیش از پیش برای دستگاه‌های مسئول در اجرای قانون جوانی جمعیت، نمایان می‌سازد. وزارت بهداشت، یکی از دستگاه‌های مسئول در همین زمینه است که می‌بایست با اتخاذ تدابیر لازم، در جهت افزایش جمعیت تلاش کند.

فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، بر اهمیت ضرورت مطالعه هدفمند و رصد اطلاعات جمعیتی در برهه کنونی تاکید کرد و گفت: دشمنان با به راه انداختن جنگ ترکیبی از جمله جنگ جمعیتی در طول چند دهه گذشته با قوانینی به نام تنظیم خانواده به فکر کاهش جمعیت ملل شرقی و مسلمان افتاده و متأسفانه در طول تعدیل جمعیتی با نام تنظیم خانواده، شعار دو فرزندی و زندگی بهتر فرزند کمتر بلایی بر سر جوامع آوردند که با کاهش نیروی کار و بحران سالمندی و پدیده تک فرزندی مواجه هستیم.

وی افزود: در حالی که امروز باید ۱۰۵ میلیون نفر جمعیت داشته باشیم فقط ۸۵ میلیون نفر جمعیت داریم و باید بپذیریم تنها با ابراز نگرانی و شعار خانواده محوری نمی‌توان این مسئله را حل کرد.

محمدبیگی با انتقاد از اجرایی نشدن برخی از مواد قانونی جمعیت، گفت: قانون جوانی جمعیت با ۷۳ ماده، بیش از ۲۳۶ تکلیف قانونی و ۸۱ تبصره تا به امروز شاهد عملیاتی شدن بخشی از آن هستیم. در دولت سیزدهم با پیگیری ویژه مجلس و اهتمام شخص رئیس جمهور ستاد ملی جمعیت نتیجه داد و در فروردین ۱۴۰۱ دبیرخانه ستاد ملی جمعیت شکل گرفت.

وی با اشاره به بخش‌های مهم قانون جوانی جمعیت، تاکید کرد: از یک و نیم میلیون میزان موالید در سال ۱۳۹۴ به یک میلیون و ۷۲ هزار تولد در سال ۱۴۰۱ رسیدیم که متأسفانه با ۳.۷ دهم درصد کاهش زاد و ولد در کشور مواجه بودیم که مشوق‌های جمعیتی و قانون جوانی جمعیت باید بیش از گذشته عملیاتی شود و دولت اهتمام بیشتری برای اجرای قانون جوانی جمعیت داشته باشد.

در همین حال، میزان موالید فرزند سوم ۲.۵ درصد و فرزند چهارم و بالاتر ۱۵ درصد افزایش داشته که نشان از گفتمان افزایش جمعیت در کشور دارد، اما هنوز ترس از فرزندآوری در خانواده‌های تک فرزندی و بدون فرزند، نمایان است که می‌بایست به آن توجه کنیم. زیرا، فاصله ازدواج تا فرزندآوری زوجین به حدود ۵ سال رسیده و این فاصله خبر از بحران سالمندی و تک فرزندی خانواده‌ها می‌دهد.

بنابر اعلام کارشناسان حوزه جمعیت و سلامت، چرخ توسعه بدون داشتن نیروی کار جوان؛ هرگز به حرکت در نخواهد آمد و این موضوع می‌تواند ما را درگیر بحران‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی سیاسی کند.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، با تاکید به اینکه ایران به سرعت به سمت سالمندی پیش می‌رود، تصریح کرد: کشور با کاهش نرخ زاد و ولد به سمت سیاه چاله جمعیتی پیش می‌رود و در لبه پرتگاه جمعیتی قرار دارد اگر با تصمیمات درست جمعیتی و پرداخت اعتبارات مناسب به واسطه سازمان برنامه و بودجه و حمایت قاطع عملی دولت روبرو نباشیم بی تردید شیب سقوط جمعیتی حتمی خواهد بود.

محمدبیگی یادآور شد: ما نمی‌توانیم از جوانان این سرزمین بدون پشتوانه حمایتی انتظار ازدواج و فرزندآوری صحیح به موقع و آگاهانه داشته باشیم، نمی‌توانیم بپذیریم سازمان برنامه و بودجه، بودجه مصوب سال ۱۴۰۱ که ۱۰ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بود به صورت کامل پرداخت نکند.

وزارت بهداشت برای اجرای قانون جوانی جمعیت هنوز ریالی از سهم این وزارتخانه که ۲.۳ همت بود، دریافت نکرده است.