ثبت جهانی ۵ اثر در فهرست آیسسکو/ تأسیس انجمن خیرین میراث فرهنگی

به گزارش گروه فرهنگی عصر قانون، عملکرد معاونت میراث فرهنگی از شهریور ۱۴۰۰ تا آذر ۱۴۰۱ منتشر شد در تشریح این عملکرد برخی فعالیت‌های این بخش از وزارت میراث فرهنگی آمده است: تشکیل ستاد تحول یکی از اقدامات معاونت بوده که در راستای عملیاتی کردن سند تحول دولت سیزدهم به منظور تنظیم و اجرای سند تحول وزارت، سند تحول موزه‌ها و …. انجام شده است.

بازنگری لایحه پیشنهادی اهداف و وظایف وزارت با رویکرد و اهداف مدنظر دولت سیزدهم، ساماندهی شوراها و کارگروهها نظیر تشکیل کارگروه مبازره با قاچاق اموال تاریخی برای اولین بار، توسعه همکاری‌های بین دستگاهی و انعقاد تفاهمنامه همکاری با بنیاد مسکن (با موضوع حفاظت از روستاهای تاریخی)، سازمان اوقاف و امور خیریه (با موضوع اصلی بهره گیری از منابع حاصل از وقف در حفاظت و مرمت بقاع متبرکه و مساجد تاریخی و …)، نیروی انتظامی (با هدف تأمین امنیت و توسعه حفاظت فیزیکی محوطه‌های تاریخی و موزه‌ها) و… بخشی از این فعالیت هاست.

ابلاغ رئیس جمهور مبنی بر برنامه ریزی برای روایت گری تاریخی در موزه‌ها؛ بازنگری در رویکرد دو شیوه معرفی و روایت گری در موزه‌های تاریخی و راه اندازی نهضت آموزش راهنمایان موزه برای ارتقای سطح روایتگری به ویژه موزه‌های دوران پهلوی با رویکرد معرفی کامل حقایق تاریخی و تغییر رویکرد پهلوی ستایی به پهلوی ستیزی با روایت و خوانش صحیح تاریخی از جمله اقدامات معاونت میراث فرهنگی در ۱۵ ماه اخیر است.

این معاونت همچنین برگزاری دو نشست انتقال تجربه و دیدگاه پیشکسوتان میراث فرهنگی با حضور بالغ بر ۶۰ نفر و تشکیل دبیرخانه دائمی شناخت، تجلیل و انتقال دانش و تجربه مفاخر و پیشکسوتان حوزه با انجام اقداماتی برای اولین بار در کشور نظیر تدوین تاریخ شفاهی حوزه میراث فرهنگی (با حضور ۳۰ نفر از ذی مدخلان) همچنین برگزاری اولین رویداد مفاخر میراث فرهنگی با تجلیل و مستندسازی ۱۲ نفر را جزو برنامه‌های خود اعلام کرده است.

تأسیس انجمن خیرین میراث فرهنگی

همچنین وزارت میراث فرهنگی در یک سال گذشته اقدام به تشکیل ستاد معرفی و آموزش به منظور برنامه ریزی برای تغییر و تحول در رویکرد به عنوان دو رکن زیرساختی تأثیر گذار حوزه حفاظت از میراث فرهنگی کرده است.

ارتقا سواد میراثی و تولید محتوای فرهنگی یکی دیگر از اهداف بوده است که برای این منظور برنامه ریزی با هدف ارتقای سواد میراث و تولید محتوای فرهنگی (کتاب، نشریه، سریال و …) از طریق راه اندازی جشنواره تولیدات چند رسانه‌ای میراث فرهنگی برای اولین بار در کشور اسفند ماه با همکاری استانداری یزد انجام شد.

ایجاد و توسعه برنامه‌های ارتقای سواد میراثی برای مردم دست اندرکاران و متخصصان از طریق توسعه آموزش (برگزاری بالغ بر ۲۰ دوره آموزشی) تولید محتوای فرهنگی و برگزاری رویدادهای فرهنگی (برگزاری بالغ بر سه هزار رویداد فرهنگی در موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی)، معرفی مجازی آثار تاریخی بالغ بر ۲۰ پروژه، راه اندازی و توسعه بانک‌های اطلاعاتی ۹ سامانه، تدوین و نشر کتاب و مستند میراث جهانی ایران و …. اقداماتی است که در همین راستا انجام شده است.

پیش از این بارها درباره پیگیری برای تأسیس و ثبت انجمن خیرین میراث فرهنگی برای اولین بار با هدف جذب کمک‌های مالی و فنی خیرین در حوزه حفاظت از میراث فرهنگی صحبت شده بود و معانت میراث فرهنگی حالا آن را به عنوان یکی از فعالیت‌های خود نام برده است.

مانند تشکیل شوراهای راهبردی موزه‌ها که با هدف بهره گیری از خرد جمعی و مشارکت ۶۰ نفر از صاحبنظران و متخصصان علوم مختلف در مدیریت مشارکتی موزه‌ها انجام شد.

اما در حزوه ثبت آثار نیز تا کنون بالغ بر ۱۱۴۵ اثر در فهرست آثار ملی ثبت شده که شامل ۱۸۵ میراث طبیعی، ۲۸۹ شیء تاریخی، ۴۴۷ بنا و بافت و محوطه تاریخی، ۳۵۸ میراث ناملموس بوده است در کنارش تعیین حریم ۳۰۰ اثر تاریخی نیز انجام شد ضمن اینکه ۴ عنصر جدید میراث ناملموس مشترک از جمله یلدا، عود، ترکمن دوزی، ابریشم ریسی موجب شده تا ارتقای رتبه ایران از هفتم به ششم جهان در حوزه میراث فرهنگی ناملموس برسد.

پس از آن هم قرار است چهار پرونده جدید میراث ناملموس به یونسکو ارسال شود مانند: فرهنگ افطاری، زیارت رضوی، هنر تذهیب و جشن سده.

آماده سازی و انجام ارزیابی میدانی پرونده‌های ثبت جهانی مانند کاروانسرای ایرانی، میراث طبیعی دیزمار و منظر فرهنگی ماسوله توسط ارزیابان یونسکو انجام خواهد شد و پرونده ثبت جهانی محور تاریخی همدان برای ارسال به یونسکو درحال تدوین است.

ثبت جهانی ۵ اثر در فهرست آیسسکو

معاونت میراث فرهنگی ثبت ۵ اثر تاریخی و فرهنگی را در فهرست آیسسکو یعنی همان میراث جهان اسلام برای اولین بار جزو عملکرد خود دانسته است مانند منظر فرهنگی الموت، گنبد علویان، ماسوله، مجموعه بسطام و مجموعه تربت جام.

بالغ بر ۲۳ میلیون نفر گردشگر داخلی و خارجی و گسترش ارائه خدمات موزه‌ای توسعه بازدید و خدمات موزه‌ای (گسترش خدمات بلیت الکترونیک، راهنمای آنلاین، معرفی مجازی و … در موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی و… (بالغ بر ۳۰ پروژه) به همراه ساماندهی و مستندنگاری اشیای تاریخی ۱۹۵۰۵۲ قلم شیء تاریخی دولتی و خصوصی بخش دیگری از این فعالیت‌ها عنوان شده است.

این وزارتخانه در سال گذشته تا کنون ۴۳ موزه دولتی و خصوصی و صدور ۴۶ مجوز را جزو عملکرد خود دانسته و اعلام کرده برگزاری دو نمایشگاه خارجی مشترک با کشور آلمان در زمینه معرفی اشیای موزه‌ای و استرداد ۲۹ قلم شیء تاریخی از خارج از کشور و هبه، کشف و ۴۸۶۲۰۰۰ قلم شیء تاریخی به موزه‌های کشور را انجام داده است.

۴۴ پروژه تسهیلات و کمک بلاعوض به مردم و بخش خصوصی برای حفاظت و مرمت بناهای تاریخی اعطا شده و برای تشکیل انجمن‌های میراث فرهنگی در تمام سطوح در ۲۰ استان به ریاست استانداران نظیر همدان کرمانشاه سیستان و بلوچستان گیلان و زنجان و… ابلاغ و پیگیری‌های لازم صورت گرفته است.

تعیین وضعیت همکاری بالغ بر ۷۸۰ نفر در سراسر کشور

اگرچه هنوز تکلیف میدان مشق و توسعه موزه ملی به نتیجه نرسیده ولی معاونت میراث فرهنگی اعلام کرده که در این زمینه برنامه ریزی برای توسعه موزه ملی در میدان مشق با حمایت دولت سیزدهم را همچون برنامه ریزی و اجرای بالغ بر ۶۰۰ پروژه حفاظت و مرمت بناها و بافت‌های تاریخی در کشور انجام داده است.

بخش دیگری از این فعالیت‌ها به برگزاری نشست‌های تخصصی همایش و کارگاه‌های آموزشی ملی و بین المللی برای دست اندرکاران حفاظت از میراث فرهنگی کشور ختم می‌شود اما پیگیری و اجرای ساماندهی کلیه نیروی انسانی شاغل در پایگاه‌های ملی و جهانی برای اولین بار در کشور و تعیین وضعیت همکاری بالغ بر ۷۸۰ نفر در سراسر کشور نیز جزو عملکرد معاونت میراث فرهنگی بیان شده است.