حذف مازوت، دغدغه سلامت مردم یا آغاز مشکل جدید؟

درحالی که دولت وعده کاهش آلودگی هوا را با حذف مازوت از چرخه سوخت نیروگاه‌ها می‌دهد، شاهد خاموشی‌های گسترده‌تری در سطح کشور هستیم، این خاموشی‌ها به‌ویژه در آبان‌ماه ۱۴۰۳، موجب اختلال در زندگی روزمره شهروندان و کسب‌وکارها شده است.

به‌نظر می‌رسد دولت با اعلام “حذف مازوت” آدرس غلطی به مردم می‌دهد و پشت این شعار، ناتوانی در مدیریت منابع انرژی و عدم انجام تعهدات در حوزه بهینه‌سازی مصرف سوخت پنهان شده است. برخی کارشناسان باور دارند که حذف مازوت به‌خودی‌خود منجر به کاهش آلودگی هوا نمی‌شود، بلکه در صورت عدم جایگزینی مناسب، تنها نتیجه آن افزایش خاموشی‌ها خواهد بود، چرا که نیروگاه‌ها برای تأمین برق موردنیاز کشور، به سوخت کافی نیاز دارند و در شرایط فعلی، مازوت یکی از منابع اصلی تأمین این سوخت است.

بنابراین، تا زمانی که دولت در زمینه ذخیره‌سازی سوخت‌های جایگزین، افزایش راندمان نیروگاه‌ها و کیفی‌سازی سوخت پالایشگاه‌ها اقدامات مؤثری انجام ندهد، حذف مازوت تنها به‌معنای تشدید بحران انرژی و افزایش خاموشی‌ها خواهد بود.

حسین احمدزاده شهرودی، کارشناس اقتصاد مقاومتی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر، مازوت به‌عنوان یک سوخت رایج در صنایع و نیروگاه‌ها به‌کار گرفته شده است، گفت: این موضوع روی کیفیت هوای شهرهای بزرگ تأثیرگذار بوده است.

وی ادامه داد: درحالی که آلودگی ناشی از سوختن مازوت به‌ویژه در فصول سرد سال به یک نگرانی تبدیل شده است، مطالعات جدی و معتبر که تأثیر منفی آن بر سلامت عمومی را به‌طور قاطع ثابت کنند، وجود ندارد، به همین دلیل، بحث در مورد استفاده از این سوخت به‌عنوان یک گزینه قابل‌قبول همچنان ادامه دارد.

این کارشناس اقتصادی افزود: ناترازی در تأمین سوخت و انرژی در کشور به یک بحران تبدیل شده است و مازوت یکی از گزینه‌هایی است که به‌دلیل کمبود منابع دیگر موردتوجه قرار گرفته است، در این شرایط، متوقف کردن مازوت‌سوزی می‌تواند به کاهش تولید برق و بروز خاموشی‌ها منجر شود.

شهرودی با اشاره به اینکه نباید به‌بهانه حفظ سلامت مردم، تولید برق را کاهش داد، گفت: انتخاب بین حفظ تولید برق و نگرانی‌های زیست‌محیطی، چالشی است که بسیاری از مدیران و تصمیم‌گیرندگان با آن مواجه هستند. استفاده از مازوت در زمان حاضر به‌عنوان راهکاری برای حفظ تداوم تأمین انرژی تلقی می‌شود. باوجود انتقادات نسبت به مازوت‌سوزی، باید توجه داشت که جایگزینی آن با سوخت‌های دیگر در شرایط فعلی، به‌سختی ممکن است.

وی با اشاره به عدم وجود سوخت کافی و زیرساخت‌های لازم برای تأمین نیاز نیروگاه‌ها، گفت: این مسئله موجب می‌شود که تصمیم‌گیری‌های احساسی و شتاب‌زده، عواقبی جدی در پی داشته باشد. کاهش تولید برق و خاموشی‌های گسترده نتیجه‌ای است که بر اثر عدم تأمین مناسب سوخت ایجاد خواهد شد و این می‌تواند مشکلات اجتماعی و اقتصادی بیشتری به‌همراه داشته باشد.

در نهایت، این پرسش باقی می‌ماند؛ آیا می‌توان تصمیمات قاطعی در راستای بهبود کیفیت هوا و حفظ تولید انرژی گرفت؟ راهکارهای جایگزین و بهبود زیرساخت‌ها باید در دستور کار قرار گیرد، اما در شرایط کنونی، استفاده از مازوت به‌عنوان یک واقعیت اقتصادی غیرقابل‌انکار باید در نظر گرفته شود تا بتوان با توازن میان حفظ تولید و کاهش ناترازی، به‌سمت آینده‌ای پایدارتر گام برداشت.