رفع تضمین‌شده تحریم‌ها و پایان ادعاهای سیاسی آژانس، واشنگتن برای توافق چاره‌ای جز این ندارد

به گزارش گروه سیاسی عصر قانون، روز چهارشنبه دوم شهریور ماه ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه از دریافت پاسخ دولت آمریکا به نظرات جمهوری اسلامی ایران برای حل و فصل موضوعات باقیمانده در مذاکرات رفع تحریم از طریق هماهنگ کننده اروپایی گفت‌وگوها خبر داد و افزود: بررسی دقیق نظرات طرف آمریکایی آغاز شده و ایران پس از تکمیل بررسی‌ها، نظرات خود در این رابطه را به هماهنگ کننده اعلام خواهد کرد. ۹ روز بعد یعنی پنجشنبه ۱۰ شهریور ماه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه که پیش از این در اظهارات متعدد اعلام کرده بود که بررسی پاسخ دولت آمریکا به صورت دقیق در حال انجام است، در گفت‌وگویی که با وزیر خارجه امارات داشت اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به توافق قوی و پایدار، حسن نیت و جدیت خود را نشان داده و همکارانم با دقت و سرعت در حال بررسی متن و آماده سازی پاسخ هستند.

در نهایت بامداد امروز (جمعه) ۱۱ شهریور ماه بود که ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از ارسال نظرات ایران به پاسخ آمریکا درباره متن پیش‌نویس توافق احتمالی رفع تحریم‌ها خبر داد و توضیح داد: پس از دریافت پاسخ آمریکا، تیم کارشناسی جمهوری اسلامی ایران آن را به دقت مورد بررسی قرار داده و پاسخ‌های ایران، پس از ارزیابی در سطوح مختلف، تدوین و پنجشنبه شب به هماهنگ‌کننده تحویل داده شد. وی گفت که متن ارسالی دارای رویکردی سازنده با هدف نهایی کردن مذاکرات است.

 آمادگی ایران برای برگزاری نشست وزرا در صورتی که معدود نظراتش تامین شود

در همین خصوص نیز خبرنگار فارس مطلع شد که که ساعات پایانی دیشب (پنجشنبه) دهم شهریور ماه و بلافاصله پس از پایان روند بررسی دقیق پاسخ هفته گذشته طرف آمریکایی، کشورمان دیدگاه‌های خود را به صورت مکتوب به هماهنگ‌کننده گفت‌وگوها تحویل داده و در فرآیند تهیه پاسخ جمهوری اسلامی ایران، تسریع و تسهیل جمع‌بندی مذاکرات مدنظر قرار داشته است. خبرنگار فارس همچنین مطلع شد که در این پاسخ به صراحت اعلام آمادگی شده است ایران آمادگی دارد تا هفته پیش رو برای اعلام توافق نهایی نشست وزرا برگزار شود با این برداشت که معدود نظرات مطرح شده از سوی ایران تامین شود.
یک منبع مطلع نیز در این باره بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران در پاسخ پیشین خود نیز که طرف‌های مقابل به منطقی و سازنده بودن آن اذعان کرده بودند، برای موضوعات باقی‌مانده راه‌حل‌های عملیاتی ارائه داده بود.

حسین امیرعبداللهیان روز پنجشنبه سوم شهریور ماه در اظهاراتی بیان کرده بود: چنانچه بررسی‌های ما به نقطه‌ای برسد که جمع بندی تیم کارشناسی ما تامین منافع ما و رعایت ملاحظات و خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران باشد، گام بعدی جمع شدن و حضور وزرای خارجه در وین برای جمع بندی گفت‌وگوها و توافقات است و براساس جدول زمانبندی که در مورد آن بررسی‌های کارشناسی ما در دست اقدام است، امیدواریم بتوانیم به مراحل بعدی هم وارد شویم.

حال در حالی جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای برگزاری نشست وزرای خارجه در وین در هفته پیش رو اعلام کرده که به اعتقاد تهران بایستی معدود نظرات مطرح شده از سوی ایران باید تامین شود. مقامات جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده‌اند که به دنبال توافقی خوب، قوی و پایدار هستند و در همین خصوص نیز تاکنون از خود حسن نیت نشان داده و تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی نیز ضمن حضور در مذاکرات، همواره ابتکاراتی را مطرح کرده است. توافقی که جمهوری اسلامی ایران به دنبال آن است نه تنها از یک سو باید به رفع موثر تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی آمریکا که بعد از خروج از برجام باز اعمال شد، بینجامد که البته این همان هدف اصلی مذاکرات رفع تحریم‌هایی بود که در وین کلید زده شد و ضمانت‌هایی قوی و قابل اعتنا دریافت شود، علاوه بر آن، پیش درآمد توافق در وین، حل مسائل پادمانی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به صورت کامل و بدون هرگونه قید و شرطی است.

در همین خصوص نیز حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه یک روز بعد (پنجشنبه) سوم شهریور ماه در جمع ایرانیان مقیم تانزانیا در دارالسلام با بیان این‌که در حال بررسی و آنالیز دقیق آخرین متن روی میز و پاسخ طرف آمریکایی هستیم و به هیچ وجه حاضر نیستیم در شرایطی که همه طرف‌ها به برجام برمی‌گردند برخی اتهامات سیاسی و بی اساس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی ایران باقی مانده باشد و آنها بخواهند مثل استخوان لای زخم هر زمان که خواستند این ادعاهای برخاسته از محیط ناامن کننده رژیم صهیونیستی را تکرار کنند.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران همچنین روز چهارشنبه نهم شهریور ماه در سفری که به مسکو داشت در نشست خبری مشترک با «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه بیان کرد: ما همچنان در موضوع تضمین، نیازمند متنی نیرومندتر هستیم. لذا داریم فکر می‌کنیم که چگونه می‌توان به یک متن نیرومند در موضوع تضمین دست یافت و ضمانت‌ها‌ی قوی‌تر و قابل اعتناتری را در این موضوع داشته باشیم. ما برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار جدی هستیم. البته یکی از موضوعاتی که در تبادل پیام‌های شفاهی ما با طرف‌های مذاکره کننده مورد توجه قرار گرفته، ولی باید در متن هم آن را نیرومند سازی کنیم این است که اولا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید از رفتار سیاسی خود فاصله بگیرد و صرفا بر تکلیف و وظیفه فنی خودش متمرکز شود؛ ثانیا برای جمهوری اسلامی ایران قابل قبول نیست که پس از بازگشت همه طرف‌ها به برجام، مجددا شاهد برخی از دیدگا‌ه‌های سیاسی و اتهامات بی اساس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشیم. لذا در حوزه تضمین‌ها، موضوع حل و فصل مسائل باقیمانده پادمانی در آژانس هم مورد توجه جدی ماست.

وی تصریح کرد: معتقدیم چنانچه طرف آمریکایی در موضوع لغو تحریم‌ها و برخی نگرانی‌هایی که ما داریم، واقع بینانه عمل کند و بتوانیم متن موجودی که در دستورکار داریم را نیرومند سازی کنیم، رسیدن به توافق دور از دسترس نخواهد بود.

امیرعبداللهیان همچنین در اینستاگرامش در این باره نوشت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید از رفتار سیاسی خود فاصله بگیرد و صرفا بر تکلیف و وظیفه فنی خود متمرکز باشد. برای ایران قابل قبول نیست که پس از بازگشت همه طرف‌ها به برجام مجددا شاهد برخی از دیدگا‌ه‌های سیاسی و اتهامات بی‌اساس آژانس باشیم.

طرف‌های مقابل ایران در برجام و همچنین ایالات متحده آمریکا باید این موضوع را مدنظر قرار دهند که جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه از خطوط قرمز خود کوتاه نخواهد آمد و در همین زمینه حسین امیرعبداللهیان بارها ضمن اعلام اراده جدی و واقعی ایران برای رسیدن به توافق قوی و پایدار، یادآور شده است که از حقوق مردم در هیچ شرایطی کوتاه نخواهیم آمد. وی همچنین در اظهارات دیگری اعلام کرد که  آنها (آمریکا) از پلان B (طرح جایگزین) صحبت می‌کنند، ما هم پلان B خودمان را داریم.

گرچه آمریکایی‌ها باز هم تلاش کردند توپ را در زمین ایران بیندازند و «وِدانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ساعاتی بعد از ارسال پاسخ ایران به «انریکه مورا» معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تلاش برای انداختن توپ در زمین ایران، مدعی شد که پاسخ تهران سازنده نبود. البته در این میان نیز چند نماینده کنگره آمریکا در نامه‌ای به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از وی خواسته‌اند پرونده ادعاهای پادمانی درباره ایران را مختومه نکند. این ادعای آمریکایی‌ها درباره پاسخ ایران در حالی مطرح شده که جوزپ بورل مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اخیرا نظرات قبلی دریافتی از سوی ایران را معقول خوانده بود و باید بر این نکته تأکید کرد که پاسخ کنونی ایران هم از همان منطق پیروی می‌کند.

در آخرین دور مذاکرات در وین، پیشنهاداتی از سوی انریکه مورا هماهنگ کننده اتحادیه اروپا به طرف‌های مذاکره از جمله ایران ارائه شد که آنگونه که کنعانی سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: طرف ایرانی مبتنی بر رویکرد سازنده و مسؤولانه خود پاسخش را نسبت به پیشنهاد طرف اروپایی در زمان مقرر داد. ایران اعلام کرد ما به دنبال توافق هستیم و تیم مذاکره کننده ایران با هدف تامین منافع ملت و با هدف تحقق منافع قانونی دولت و ملت ایران در میز مذاکرات حضور یافت و در مسیر مذاکره به صورت جدی و حرفه‌ای عمل کرد و همچنان در این مسیر پای کار ایستاده است.

ایران در حالی در این دور از مذاکرات حضور یافت که پیش از این نیز بیان کرده بود که در صورت حصول اطمینان از انتفاع اقتصادی ایران و رعایت خطوط قرمزمان، وارد مرحله جدیدی در وین خواهد شد و حسین امیرعبداللهیان (+) نیز تصریح کرده بود که تا در مورد همه چیز توافق نشود، نمی‌توان از رسیدن به توافق خوب و پایدار سخن گفت.

 دور جدید مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین از روز پنجشنبه ۱۳ مرداد ماه در پایتخت اتریش آغاز و ۱۷ مرداد ماه (دوشنبه) نیز پایان یافت. انریکه مورا معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گفت‌وگوها همان روز یعنی (دوشنبه) ۱۷ مرداد ماه چند ایده درباره برخی موضوعات باقی‌مانده به طرف‌ها ارائه داد که یک مقام ارشد وزارت خارجه ایران در همان زمان گفت: پاسخ و ملاحظات اولیه خود را منتقل کرده اما نیازمند بررسی جامع است و نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را به مورا و سایر طرف‌ها منتقل خواهیم کرد که این پاسخ نیز به اروپا ارائه شد ولی آمریکا در ارائه پاسخ تعلل ورزید و نهایت دوم شهریور ماه پاسخ داد که ایران نیز پنجشنبه شب ۱۰ شهریور ماه نظرات خود را به پاسخ آمریکا به صورت مکتوب برای انریکه مورا ارسال کرد.