سالانه ۵۸ هزار نفر بر اثر آلودگی هوا جان می‌بازند

علیرضا رئیسی در تشریح نتایج تازه‌ترین گزارش ملی آلودگی هوا گفت: در راستای اجرای ماده ۲۲ آیین‌نامه فنی موضوع ماده ۲ قانون هوای پاک، وزارت بهداشت همه‌ساله تخمین هزینه‌های مستقیم آلودگی هوا در خصوص بیماری‌ها و مرگ‌ومیرهای منتسب به آن را به تفکیک آلاینده‌های معیار و شهرهای دارای اولویت کشور منتشر می‌کند.

تهیه گزارش ملی آلودگی هوا

وی افزود: مرکز سلامت محیط و کار معاونت بهداشت، هر ساله این گزارش را تدوین می‌کند و گزارش امسال وجه تمایزهایی نسبت به سال‌های قبل دارد. این تفاوت‌ها شامل ارزیابی وضعیت ایستگاه‌های پایش کیفیت هوا در سراسر کشور، تحلیل داده‌های شش آلاینده اصلی هوا (PM2.5، PM10، O₃، CO، NO₂ و SO₂)، محاسبه غلظت‌های وزن‌دهی‌شده با جمعیت، برآورد درصد جمعیت در معرض سطوح مختلف آلودگی و مدلسازی غلظت در مناطق فاقد ایستگاه پایش است.

روزهای آلوده در کلانشهرها

معاون وزیر بهداشت تاکید کرد: بر اساس این گزارش، میانگین روزانه غلظت ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون در کلانشهرهای کشور به‌ مراتب بالاتر از حدود مجاز سازمان جهانی بهداشت بوده است.

رئیسی ادامه داد: سال گذشته کلانشهرهای تهران، اصفهان، کرج، مشهد، اهواز، تبریز، اراک، کرمانشاه، قم و یزد به ترتیب در ۳۵۰، ۳۴۸، ۳۴۵، ۳۳۵، ۳۶۲، ۱۸۹، ۳۵۱، ۱۹۳، ۲۶۸ و ۱۶۳ روز از سال، غلظتی بالاتر از مقدار رهنمود ۲۴ ساعته سازمان جهانی بهداشت یعنی ۱۵ میکروگرم در مترمکعب را تجربه کرده‌اند. در مقایسه با استاندارد ملی ۲۴ ساعته نیز این شهرها به ترتیب در ۱۲۳ تا ۲۰۰ روز از سال از حد مجاز فراتر بوده‌اند.

بیشترین و کمترین غلظت ذرات معلق

وی با بیان اینکه کمترین غلظت میانگین سالانه ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون در ایستگاه‌های اسفراین، شاهرود، سنندج (پارک دیدگاه) و رشت با مقادیری بین ۶ تا ۱۰ میکروگرم بر مترمکعب ثبت شده است، افزود: این میزان غلظت، پایین‌تر از استاندارد ملی (۱۲ µg/m³) بوده اما همچنان بالاتر از رهنمود سازمان جهانی بهداشت (۵ µg/m³) است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: بیشترین غلظت‌ها نیز در شهرهای رامهرمز (۵۴)، بهبهان (۵۲)، هندیجان (۵۲)، اهواز-حفاری (۴۷)، قرچک (۴۸)، باقرشهر (۴۶)، منطقه ۱۹ تهران و شهرری (۴۵) که ۴ تا ۹ برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت است.

وضعیت شهرهای مرکز استان‌ها

به گفته وی، میانگین غلظت سالانه ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون در شهرهای مرکز استان کشور بین ۹ تا ۴۲ متغیر بوده است. شهر اهواز با میانگین ۴۲ (حدود ۸ برابر رهنمود WHO و ۳.۵ برابر استاندارد ملی)، آلوده‌ترین شهر کشور بوده و پس از آن اصفهان (۳۴)، تهران (۳۲.۹)، اراک (۳۲)، کرج (۳۱) و مشهد (۲۹) در رتبه‌های بعدی قرار دارند. در مقابل، سنندج (۹) و رشت (۱۱)، پاک‌ترین مراکز استان در سال ۱۴۰۳ گزارش شده‌اند.

افزایش آلودگی در برخی شهرها

معاون بهداشت وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: در شهرهای تهران، قم، تبریز، همدان، ارومیه، رشت و سنندج میانگین غلظت ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل آن، افزایش یافته است.

برآورد مواجهه جمعیت و آثار بهداشتی

رئیسی با تاکید بر اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد ۱۰۰ درصد جمعیت شهری کشور در معرض غلظتی بالاتر از حدود رهنمود سازمان جهانی بهداشت قرار دارند، گفت: ۹۶ درصد جمعیت شهری با غلظتی بیش از استاندارد ملی، ۶۳ درصد با غلظت بیش از ۲۵، ۵۰ درصد با غلظت بیش از ۳۰ و ۱۰ درصد نیز با غلظتی بیش از ۳۵ مواجه‌اند.

مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا

وی تصریح کرد: سال گذشته حدود ۵۸ هزار و ۹۷۵ مورد مرگ در افراد بالای ۳۰ سال منتسب به مواجهه با ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون (PM2.5) ثبت شد  و از این میان، ۲۳ درصد ناشی از بیماری ایسکمیک قلبی، ۲۱ درصد سرطان ریه، ۱۷ درصد انسداد مزمن ریوی، ۱۵ درصد سکته مغزی و ۱۳ درصد مربوط به عفونت دستگاه تنفسی تحتانی بوده است.

خسارات اقتصادی ناشی از آلودگی هوا

معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه خسارات اقتصادی ناشی از مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا در سال ۱۴۰۳ را حدود ۱۷.۲ میلیارد دلار برآورد شده است، افزود: این خسارات معادل ۴۷ میلیون دلار در روز یا حدود یک هزار و ۳۹۴ همت با احتساب نرخ ارز نیمایی از مرکز مبادله ارز و طلا است.