عراقچی: سیاست دیپلماسی استانی از تأکیدات مقام معظم رهبری است

سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در برنامه دیدار با عوامل اجرایی دومین همایش «دیپلماسی استانی» با آیت‌الله احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی، گزارشی جامع از پیشرفت‌ها و اهداف راهبردی سیاست دیپلماسی استانی ارائه و عنوان کرد: گسترش و تعمیق روابط با همسایگان، دیگر صرفاً یک گزینه نیست، بلکه اولویت اول و حیاتی سیاست خارجی کشور در شرایط فعلی محسوب می‌شود.

عراقچی با اشاره به برگزاری موفقیت‌آمیز اولین اجلاس دیپلماسی استانی در شیراز با حضور استانداران پنج استان جنوبی و جنوب غربی کشور و همچنین سفرای کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق گفت: پس از این اقدامات رهبر معظم انقلاب اسلامی، در دیدار با استانداران سراسر کشور، به‌طور ویژه از دیپلماسی استانی تمجید کردند و این تأیید عالی، امیدبخش تقویت بیشتر و تسریع در اجرای این رویکرد در سراسر کشور بوده است.

وزیر امور خارجه در تبیین جایگاه همسایگان در نقشه راه سیاست خارجی، گفت: این کشورها از ابعاد سیاسی، امنیتی و اقتصادی دارای اهمیت راهبردی غیرقابل جایگزینی برای جمهوری اسلامی ایران هستند.

عراقچی با بیان اینکه مرزهای مشترک، صرفاً خطوط جغرافیایی نیست، بلکه مجراهای تنفس حیاتی اقتصاد کشور است، افزود: فعال‌سازی صحیح این مرزها نه تنها به رونق اقتصادی کمک می‌کند، بلکه به‌طور مستقیم منجر به افزایش امنیت مرزی پایدار و کاهش چشمگیر پدیده‌های نامطلوبی چون قاچاق سازمان‌یافته شده است.

رئیس دستگاه سیاست خارجی در بخش دیگری از سخنان گفت: مفهوم دیپلماسی استانی نه یک پروژه اداری صرف، بلکه یک تغییر پارادایم در نحوه تعاملات خارجی ایران است. هدف اصلی این دیپلماسی، تقویت و نزدیک‌تر ساختن ارتباطات مردمی و نهادی بین جوامع مرزی دو طرف است.

به گفته وزیر امور خارجه، بسیاری از مسائل پیچیده، به‌ویژه مسائل امنیتی مرزی و اختلافات محلی، به جای ارجاع به سلسله مراتب طولانی و بوروکراتیک پایتخت‌ها، می‌توانند توسط مقامات محلی در طرفین مرز بسیار راحت‌تر و سریع‌تر حل و فصل شوند.

وی با اشاره به ضرورت تقویت دفاتر استانی وزارت امور خارجه، تأکید کرد: دفاتر وزارت امور خارجه در همه استان‌های کشور در حال تقویت ساختاری و تجهیزاتی هستند. در این میان، دفتر وزارت امور خارجه در مشهد مقدس، به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک و حجم بالای تعاملات خراسان رضوی با کشورهای همسایه، به عنوان بزرگترین دفتر در میان همه استان‌ها شناخته می‌شود و نقش محوری در تسهیل عملکرد نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور ایفا می‌کند.

وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنانش به تشریح دامنه عملیاتی دیپلماسی استانی اشاره و تأکید کرد: این رویکرد به‌طور انحصاری محدود به کشورهای همجوار نیست، به عنوان نمونه استان‌هایی مانند خراسان رضوی، با استفاده از این ساختار جدید، توانسته‌اند روابط اقتصادی و فرهنگی گسترده‌ای با کشورهایی همچون هند، روسیه و همچنین عراق، به‌ویژه در حوزه گردشگری مذهبی و سلامت برقرار سازند.

وی افزود: در این ساختار جدید، نقش وزارت امور خارجه به عنوان سیاست‌گذار کلان باقی می‌ماند، اما نکته کلیدی این است که اجرا و عملیات میدانی می‌تواند در سطح استان‌ها بهتر از مرکز شکل گیرد. استان‌ها در این مدل، به بازوهای خط مقدم و اجرایی وزارت امور خارجه تبدیل می‌شوند که می‌توانند واکنش سریع‌تری به نیازهای بازار و طرف مقابل نشان دهند.