مذاکره غیر مستقیم و با واسطه می‌تواند محکی باشد از رفتار و برخورد آمریکا، هر چند انتظار صداقت از ترامپ و آمریکا نمی‌رود اما این مسئله می‌تواند باعث شود تا افکار عمومی بار دیگر شاهد چگونگی رفتار ایالات متحده باشد و آن را قضاوت کند. اگر مذاکرات غیرمستقیم به خوبی پیش رفت و آمریکا خباثت به خرج نداد آنگاه می‌توان به مذاکرات مستقیم نیز فکر کرد.
در این شرایط، فرناز فصیحی، خبرنگار نیویورک تایمز، در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «سه مقام ایرانی به من گفتند که ایران و آمریکا قصد دارند روز شنبه در عمان برای گفتگوهای غیرمستقیم دیدار کنند. ایران به واشنگتن اعلام کرده که در صورتی که دور اول مذاکرات خوب پیش برود، آماده و مایل به برگزاری مذاکرات مستقیم است، که این تغییر واضحی در موضع ایران است».
اما سیدحسین موسویان، عضو اسبق تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران هم از برگزاری مذاکرات غیرمستقیم میان عراقچی و ویتکاف خبر داده و هر دو نفر را مذاکره‌کنندگان توانمند، مجرب، معتدل و عاقل نامیده است.
دونالد ترامپ اعلام کرد که شنبه «مذاکرات مستقیم و سطح بالا» بین آمریکا و ایران صورت خواهد گرفت. عراقچی، وزیر خارجه ایران اعلام کرد: ایران و آمریکا روز شنبه در عمان «مذاکرات غیرمستقیم و سطح بالا» خواهند داشت.
اما به گفته موسویان هر دو طرف درست میگویند. تناقضی هم وجود ندارد. در دوران باراک اوباما هم همین اتفاق افتاد. منتهی راه حل این شد که ابتدا مذاکرات در استانبول با حضور کاترین اشتون آغاز شد و بعد خانم اشتون اتاق را ترک کرد و مذاکره کننده گان ایرانی و آمریکایی مستقیم گفتگو کردند و نتیجه مثبت حاصل شد.
موسویان مدعی شد بنظر می‌رسد شنبه در عمان ابتدا آقایان عراقچی وزیر خارجه ایران و استیو ویتکاف، مذاکره را بطور غیر مستقیم آغاز خواهند کرد و بعد از چندساعت و در صورت مثبت بودن، نمایندگان ایران و امریکا گفتگوهای مستقیم را آغاز خواهند کرد.
به نوشته موسویان، بنظر می‌رسد واشنگتن و تهران روندی را در پیش گرفته اند که شانس توافق وجود دارد. هر دو مذاکره کننده توانمند، مجرب، معتدل و عاقل هستند.
وزیر خارجه عمان واسطه اصلی مذاکره!
اما بر اساس اطلاعات کسب شده، عراقچی و ویتکاف مذاکره‌کنندگان ارشد تهران و واشنگتن هستند و این مذاکرات به صورت غیرمستقیم و به واسطه «بدر البوسعیدی»، وزیر امور خارجه عمان آغاز خواهد شد.
آخرین اخبار مذاکرات ایران با کشورهای عضو برجام
امروز (سه‌شنبه) نشست کارشناسی سه‌جانبه ایران، چین و روسیه درباره جنبه‌های مختلف مرتبط با موضوع هسته‌ای، برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ در مسکو برگزار می‌شود.
این در حالی است که مذاکرات سه کشور در سطح معاونین در اواخر اسفندماه ۱۴۰۳ در پکن برگزار شد.
همچنین در حالی که مذاکرات کارشناسی ایران و سه کشور اروپایی عضو برجام شامل انگلیس، فرانسه و آلمان بعد از تعویق ایجاد شده قرار بود در اسفندماه برگزار شود، در اوایل نوروز ۱۴۰۴ در ژنو برگزار شد.
از دیگر سو قرار است که به‌زودی یک نشست در سطح معاونین با مسئولان جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شود. این اولین دیدار بین ایران و مقامات جدید سیاست خارجی اروپاست.
بامداد سه‌شنبه «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به اظهارات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا درباره گفت‌وگوی ایران و آمریکا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ایران و ایالات متحده روز شنبه در عمان برای گفت‌وگوهای غیرمستقیم در سطح مقامات عالی ملاقات خواهند کرد. این یک فرصت و نیز یک آزمون است. توپ در زمین آمریکاست».
واسطه در این مذاکرات عمان خواهد بود، کشوری که ایران از طریق آن، پاسخ نامه ترامپ را به ایالت متحده ارائه کرد.
بر اساس آنچه که منابع خبری گزارش کردند، ریاست هیات ایران در مذاکرات غیرمستقیم در عمان برعهده عراقچی و ریاست هیات آمریکایی با «استیو ویتکاف» مذاکره‌کننده ارشد آمریکایی و نماینده ویژه ترامپ در امور منطقه غرب آسیا خواهد بود و «سید بدر البوسعیدی» وزیر خارجه عمان نقش واسط را ایفا خواهد کرد.
ویتکاف چندی پیش و در واکنش به پیام عراقچی در ایکس مبنی بر این‌که «ایران بار دیگر تاکید می‌کند که هیچگاه و تحت هیچ شرایطی به دنبال جستجو، تولید و یا به دست آوردن سلاح هسته‌ای نخواهد بود» در کامنتی نوشت «عالی»؛ کامنتی که چند دقیقه بعد حذف شد.
چرا مذاکره مستقیم با آمریکا نه!
ایران کشور ضعیفی نیست که با تهدیدات آمریکا که خود با چالش‌های جدی روبرو است تن به خواسته آنها بدهد. کشوری ضعیف،بی‌اراده و ناتوان است که تن به مذاکره ناعادلانه می‌دهد و مجبور می‌شود تا به خواسته‌های دشمن نیز تن دهد.
ایران چند بار با آمریکا مذاکره مستقیم داشته است، اما از این مذاکرات نه تنها سودی نبرده بلکه زیان نیز دیده است.
تازه ترین نمونه‌ای که می‌توان به آن اشاره کرد، مذاکرات هسته‌ای است که به برجام ختم شد و ایران و ۵+۱ آن را امضا کردند و در آن قرارداد و پیمان تکالیف دو طرف مشخص شده بود اما دیدیم که تنها اجرا کننده تعهدات ایران بود و با روی کار آمدن ترامپ در آمریکا او از این پیمان خارج شد و آن را پاره کرد.
اکنون همان ناقض یک قرارداد بین‌المللی و معتبر ادعای مذاکره مستقیم با ایران را مطرح می کند و در نامه‌ای که ارسال کرده، خواسته‌هایی را با ادبیات قلدرمآبانه مطرح کرده که ایران در پاسخ خود قاطعانه به آنها پاسخ داده و نه گفته است.
چرایی مخالفت با مذاکره مستقیم با آمریکا روشن است و این که چرا برخی بر مذاکره مستقیم همچنان اصرار دارند سوال برانگیز است.
طرف مقابل یعنی آمریکا مذاکره مستقیم منطقی، متعادل و عادلانه بر اساس منافع ایران را نمی‌خواهد در واقع ترامپ با این سیاست خود سعی دارد در افکار عمومی جهان مطرح کند که ایران از مذاکره گریزان است و نمی‌خواهد مسائل فی‌مابین را حل کند در حالی که به دلایل قوی و محکم که حتی افکار عمومی جهان و ایران نیز به آن آگاه هستند، آمریکا غیر قابل اعتماد است.
نکته دیگر در چرایی مخالفت ایران با مذاکره مستقیم با آمریکا،توانایی و قدرت ایران است، ایران کشور ضعیفی نیست که با تهدیدات آمریکا که خود با چالش‌های جدی روبرو است تن به خواسته آنها بدهد. کشوری ضعیف،بی‌اراده و ناتوان است که تن به مذاکره ناعادلانه می‌دهد و مجبور می‌شود تا به خواسته‌های دشمن نیز تن دهد.
در برجام که مذاکره مستقیم با آمریکا بود، آمریکایی‌ها خواسته‌های دیگری نیز مطرح کردند و البته به آنها در چارچوب برجام دست یافتند در حالی که مذاکرات ایران و ۱+۵ بر سر مسائل هسته‌ای بود و باید تنها در این زمینه گفت‌وگو می‌شد.در برجام مسائل نظامی و موشکی نیز مطرح و گنجانده شد.
ایران تأکید کرده است که تنها بر سر موضوع هسته‌ای آن هم غیر مستقیم مذاکره می‌کند. یک موضوع که اجازه داده نخواهد شد موضوعات دیگر مطرح شود. ترامپ مذاکره مستقیم با ایران را یک پیروزی و امتیاز می‌داند، اما ایران این امتیاز را به او نداد. به ترامپی که عامل اصلی ترور و به شهادت رساندن سردار سلیمانی است، نباید امتیاز داد و در مقابلش کوتاه آمد.
مذاکره غیر مستقیم و با واسطه می‌تواند محکی باشد از رفتار و برخورد آمریکا، هر چند انتظار صداقت از ترامپ و آمریکا نمی‌رود اما این مسئله می‌تواند باعث شود تا افکار عمومی بار دیگر شاهد چگونگی رفتار ایالات متحده باشد و آن را قضاوت کند. اگر مذاکرات غیرمستقیم به خوبی پیش رفت و آمریکا خباثت به خرج نداد آنگاه می‌توان به مذاکرات مستقیم نیز فکر کرد.
ایران در پی تأمین منافع ملی خود است، در این راه برای دستیابی به حقوق خود که حقوق مردم و کشور است کوتاه نخواهد آمد اما این مهم را باید توجه داشت که آمریکا هیچگاه خواهان ایران قوی، مستقل و پیشرفته نیست و اکنون نیز اگر برای مذاکره و توافق تلاش می‌کند به این دلیل است که می‌خواهد محدودیت‌ها را برای جلوگیری از پیشرفت‌های ایران بیشتر اعمال کند.
نظرات