قانون جدید «حشدالشعبی» و نگرانی آمریکا

گروه بین الملل عصرقانون:‌محمدعلی حسن نیا

نیروهای بسیج مردمی با به اصطلاح حشدالشعبی سازمانی است که اکنون ذیل نخست وزیر عراق به عنوان فرمانده کل قوا عمل می کنند، اما لایحه ای که در مجلس نواب این کشور در حال بررسی است نگرانی شدید آمریکایی ها را در پی داشته است.

برآورد می شود که حشد الشعبی نزدیک به ۲۳۰ هزار نیروی فعال دارد. این گروه شامل ۷۰ تیپ و لشکر است که برخی از این گروه ها مانند «حزب الله»، عصائب الحق و نجبا توسط آمریکا به عنوان نیروی تروریستی شناخته شده اند.

در ۱۶ ژوئیه، پارلمان قرائت نهایی لایحه نیروهای بسیج مردمی (حشد شعبی) را تصویب کرد که با سر و صداهای زیادی روبرو شد. شاید بحث‌برانگیزترین بند این لایحه این باشد که به فالح الفیاض، فرمانده نیروهای بسیج مردمی که وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در سال ۲۰۲۱ او را تحریم کرده است، رتبه وزیر داده و در شورای امنیت ملی صاحب کرسی می کند.

پس از اولین جلسه بررسی این لایحه در ماه ژانویه، مخالفان این قانون، از جمله برخی از احزاب کرد و سنی، با تحریم جلسات پارلمان برای جلوگیری از رسیدن به حد نصاب، سعی در ایجاد مانع در جلسه دوم داشتند. با این حال، در ۱۶ ژوئیه، ظاهراً این قانون پس از شروع جلسه آن روز، زمانی که حد نصاب به دست آمده بود، در دستور کار قرار گرفت.

مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، در تماس تلفنی با محمد شیاع السودانی، نخست وزیر، در ۲۲ ژوئیه ابراز نگرانی کرد که لایحه نیروهای بسیج مردمی (حشد شعبی) «نفوذ ایران و گروه‌های مسلح را که حاکمیت آمریکا در عراق را تضعیف می‌کنند، تقویت خواهد کرد.» روبیو جدیدترین نفر از سلسله مقامات ارشد آمریکایی، در چندین دولت، است که بغداد را برای اعمال کنترل بر نیروهای بسیج مردمی تحت فشار قرار داده‌اند.

حمایت بغداد از نهادینه شدن نیروهای بسیج مردمی (حشد الشعبی) ادامه همکاری نظامی آمریکا را پیچیده کرده و چشم‌اندازهای از پیش مبهم برای سرمایه‌گذاری اقتصادی بیشتر امریکا در عراق را تضعیف می‌کند.

واشنگتن به بغداد هشدار داده است که در صورت تصویب این قانون، می‌تواند عواقبی داشته باشد. روزنامه لبنان الاخبار، حتی گزارش داد که استفن فاگین، کاردار ایالات متحده در بغداد، اخیراً السودانی را در صورت ادامه تسلیح شبه‌نظامیان توسط دولتش، به «مداخله قاطع بین‌المللی» تهدید کرده است!

آمریکایی ها هراس دارند مانند سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ دوباره از نیروهای شیعه در عراق رکب بخورند. در آن سالها نیروهای موسوم به سپاه بدر توانستند با هدایت های هادی العامری و نوری المالکی در ساختارهای امنیتی و وزارت کشور عراق نفوذ کنند و با بعث زدایی از این روندها مجموعه های امنیتی و داخلی را در دست بگیرند.

آمریکایی ها اعتقاد دارند این روند و تصویب طرح حشدالشعبی می تواند کل ساختار نظامی عراق را در بربگیرد و عملاً ارتش این کشور به ایران نزدیک شود!