قانون جدید چک تعداد زندانیان را کاهش داد

به گزارش گروه اقتصاد عصر قانون به نقل از بانک مرکزی، مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در حاشیه نمایشگاه «روایت خدمت» به تشریح مهمترین دستاوردهای بانک مرکزی در حوزه فناوری در یک سال گذشته پرداخت و گفت: در مرحله اول باید اجرای قانون جدید چک را باید نام ببریم که آغاز آن در دولت پیشین بود و در این دولت تکمیل شد و به نتیجه رسید.

وی افزود: سامانه محچک دیگر دستاورد مهم در این دوره بود. به موجب این سامانه، به میزان چک برگشت خورده از حساب‌های فرد بلوکه می‌شود که اقدام بسیار بزرگی بود؛ زیرا نشان داد می‌توان بسیاری از امور را قضازدایی کرد و ذی نفعان چک بدون اینکه با قوه قضائیه و فرایندهای بوروکراتیک درگیر شوند به طلب خود می‌رسیدند.

وی ادامه داد: همچنین به موجب این قانون، زندانیان مرتبط با چک نیز کاهش بسیار چشمگیری داشتند، به نحوی که میانگین آن در سال ۹۶ به ۱۰ نفر زندانی در هر روز می‌رسید اما یکسال پس از اجرای قانون جدید چک به یک نفر در هر دو روز و دوسال بعد از اجرای قانون، یعنی امسال، این رقم به یک نفر در هر سه روز کاهش یافته است.

محرمیان ادامه داد: سامانه سیاق نیز در این دوسال تکمیل و به قوه قضائیه تحویل داده شد. با این سامانه زمان متوسط توقیف اموال که در سال ۹۶ حدود ۲۰۰ روز به طول می‌انجامید، به چند دقیقه کاهش یافته است.

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با اشاره به این موضوع که در حال حاضر خدمت چک الکترونیک در ده بانک عملیاتی شده است، افزود: به دلیل تازگی این خدمت، در حال حاضر این خدمت در این ۱۰ بانک به صورت محدود ارائه می‌شود.

محرمیان گفت: تاکنون تقریباً ۴۰۰ هزار چک الکترونیک صادر و حدود ۳۵۰ هزار چک الکترونیک نقد شده است. بیشترین میزان چک الکترونیک صادر شده به بانک صادرات و سپس بانک‌های پارسیان و تجارت مربوط می‌شود. یکی از محدودیت‌های چک الکترونیک عدم نقد شدن چک الکترونیک در بانک‌های غیر از بانک صادر کننده بود که به تدریج این مشکل نیز حل شده است و امیدواریم خدمت چک الکترونیک دامنه شمول خوبی پیدا کند. بر این اساس، مهمترین خصوصیت چک الکترونیک نقد شدن به صورت الکترونیک و غیر حضوری است که نیاز به حضور در شعبه را حذف می‌کند.

وی ادامه داد: خبر خوش دیگر این است که اگر برنامه هفتم توسعه تصویب و ابلاغ شود، بانک مرکزی مکلف است که تا پایان سال چهارم این برنامه، چک‌های کاغذی را به طور کلی از دور خارج کرده و چک‌های الکترونیک را جایگزین کند. به زودی نیز بانک‌های ملی و ملت نیز این خدمت را ارائه خواهند داد که با توجه به مشتریان بسیار زیادی که دارند تأثیرگذاری قابل توجهی بر دامنه شمول و پیشرفت چک‌های الکترونیک خواهد داشت.

محرمیان در خصوص سامانه استعلام چک‌های در راه گفت: بخشی از کار که به بانک‌ها مربوط می‌شد، انجام شده است و هم اکنون همکاران ما در بانک مرکزی مشغول پالایش اطلاعات هستند تا مغایرتی در مبلغ چک‌ها وجود نداشته باشد. این سامانه انشاالله تا چند روز دیگر عملیاتی خواهد شد.

وی به سامانه سقف اعتباری چک اشاره کرد و افزود: با توجه به اقداماتی خوبی که در زمینه اعتبارسنجی انجام شده است، این موضوع همبستگی خوبی با بحث اعتبارسنجی دارد و می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد. به عبارت دیگر متوجه شدیم محاسبه احتمال نکول تسهیلات بانکی، ارتباط مستقیم با موضوع چک دارد. بنابراین برنامه داریم که مدل را به نحوی طراحی کنیم که سقف اعتباری چک بر همین مبنا تعیین شود.

محرمیان افزود: تمام تلاش ما این است که محدودیتی که لازم نیست به فعالان بازار وارد نشود. مدل‌های پیشین مدل‌های خوبی بودند اما به دنبال مدل بهتر و دقیق‌تری برای این موضوع هستیم.

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با بیان اینکه در حال حاضر گمرک و بورس در زمینه اعتبارسنجی همکاری‌های خوبی را با بانک مرکزی آغاز کرده اند، گفت: اگرچه هنوز همکاری فی مابین بانک مرکزی، گمرک و بورس برای تبادل اطلاعات نهایی نشده است، اما نشست‌های تخصصی و فنی میان این دستگاه‌ها در حال برگزاری است و بنده تصور نمی‌کنم در این زمینه مشکلی وجود داشته باشد.

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی دیجیتالی شدن تسهیلات خرد بانک‌ها را دیگر اقدام شایان توجه بانک مرکزی دانست و افزود: به ویژه در خصوص تسهیلات قرض الحسنه ازدواج بانک‌های تجارت و ملت فرآیندها کاملاً به صورت الکترونیکی درآمد.

وی در خصوص ارز اربعین گفت: سالانه حدود ۲ میلیون نفر از هموطنان به کربلا مشرف می‌شوند. اما در سال گذشته فقط ۲۴۰ هزار نفر موفق به دریافت ارز اربعین از مبادی رسمی شدند. امسال به دلیل ورود برخی ابزارهای الکترونیک به مدار توزیع ارز اربعین، همچون پیام رسان بله از بانک ملی، تعداد دریافت کنندگان این ارز افزایش چشمگیری پیدا کرد. امسال تاکنون حدود ۶۰۰ هزار نفر به صورت رسمی برای مراسم اربعین وارد عراق شدند و حدود ۷۴۰ هزار نفر تا صبح امروز موفق به دریافت ارز اربعین شدند که افزایش بسیار چشمگیری را نشان می‌دهد. نصف دریافت کنندگان ارز اربعین به صورت حضوری به بانک‌های عامل مراجعه کردند و نصف دیگر از طریق برنامه‌های بله و روبیکا بری دریافت ارز اربعین اقدام کردند.

محرمیان به اقدامات بانک مرکزی در راستای اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان اشاره کرد و گفت: اتصال ابزارهای پرداخت به پرونده‌های مالیاتی اقدام مهمی بود که در این دوره انجام گرفت و باعث افزایش شفافیت در این حوزه شد. از مرداد ۱۴۰۱ هیچ گونه ابزار پرداختی نداشتیم که به پرونده مالیاتی متصل نباشد. در این زمینه جداسازی حساب‌های تجاری از غیرتجاری نیز انجام گرفت و تمام بانک‌ها نیز در این زمینه فعال شدند. مشوق‌هایی نیز برای فعالانی که با شفافیت کار می‌کنند درنظر گرفتیم که با آسودگی خیال بیشتر ابزارهای پرداخت بهره ببرد.

این مقام مسئول بانک مرکزی در خصوص مدل جدید اعتبارسنجی گفت: مشکل اصلی مدل کنونی اعتبارسنجی این است که فقط ۳۰ درصد از جمعیت کشور را پوشش می‌دهد. یعنی از هر ۱۰۰ ایرانی فقط ۳۰ نفر امتیاز اعتباری دارند. دیگر افراد اگر امتیاز اعتباری بخواهند باید تسهیلات بگیرند ولی برای گرفتن تسهیلات نیاز به همان امتیاز اعتباری دارند. برای حل این موضوع، مدل جدیدی طراحی شده است که دیتاهای جاهای مختلف را با یکدیگر تقارن و تقریباً ۱۰۰ درصد ایرانی‌ها را پوشش می‌دهد. همچنین دقت اعتبارسنجی آن نیز از ۶۰ درصد به ۸۸ درصد افزایش خواهد یافت. این مدل امروزه پیاده سازی شده است و تنها گرفتن اطلاعات از سایر سازمان‌ها مانده است که با همکاری‌هایی که با سایر سازمان‌ها داریم این مشکل نیز به زودی مرتفع خواهد شد.