ماجرای دستگیری پدر همسر نوید محمدزاده چه بود؟

صبح امروز نوید محمدزاده، بازیگر شناخته شده سینما با انتشار فیلمی در فضای مجازی مدعی شد که پدر همسرش در حالی که کارت آمایش دارد و ۳۰ سال است که در ایران ساکن است، توسط پلیس به‌عنوان اتباع غیرمجاز دستگیر شده است.

محمدزاده در عین حال در بخش دیگری از سخنان خود مدعی می‌شود که کارت آمایش پدر همسرش در حال تمدید است و سکونت وی در ایران قانونی بوده است.

بر اساس این گزارش، کارت آمایش یک نوع مدرک شناسایی موقت است که دولت ایران برای پناهندگان افغان و عراقی که به‌صورت غیررسمی در ایران حضور دارند، صادر می‌کند. این کارت توسط اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور صادر می‌شود و هدف آن ثبت، ساماندهی و کنترل اقامت پناهندگان در ایران است؛ اما باید توجه داشت که این کارت باید به‌صورت سالانه تمدید شود و در صورتی که این کارت تمدید نشود، سکونت شخص مورد نظر در ایران غیرقانونی قلمداد شده و شخص مذکور رد مرز می‌شود.

در اصل، داشتن کارت آمایش به‌تنهایی «اقامت دائم» یا «تابعیت» محسوب نمی‌شود؛ بلکه صرفاً اقامت موقت قانونی با وضعیت پناهندگی است. بنابراین مشمول حمایت‌هایی هست، ولی حفاظت کامل یک تبعه ایرانی یا حتی یک فرد دارای اقامت دائم را ندارد.

امیرمسعود نوعی، وکیل دادگستری در گفتگو با خبرنگار مهر و در پاسخ به این سوال که آیا کسی که کارت آمایش دارد، می‌تواند رد مرز (دیپورت) شود، گفت: کارت آمایش در ایران برای ۱ سال صادر می‌شود و فرد متقاضی باید هر سال این کارت را تمدید کند. ما قانونی تحت عنوان «قانون راجع به ورود و اقامت اتباع بیگانه مصوب ۱۳۱۰ داریم که طبق این قانون اگر کارت بعد از یک سال منقضی شود، فرد مقیم غیر مجاز محسوب می‌شود و ایران حق اخراج آن فرد را دارد.

وی خاطر نشان کرد: این مبحث از منظر حقوق داخلی است، اما از نظر حقوق بین المللی ما اصل منع بازگرداندن اجباری را داریم که کشور میزبان در مواردی که جان مهاجر در کشور مبدا در خطر هست و امنیتش زیر سوال است حق اخراج آن فرد را ندارد. اگر فردی در مهلت قانونی در جهت تمدید کارت آمایش اقدام نکند متأسفانه اقامت فرد مورد نظر غیر قانونی می‌شود و دولت طبق قانون حق اخراج این فرد را دارد.

نوعی در ادامه به شرح اطلاعیه‌ای در خصوص پناهندگان در ایران که قبلاً اعلام شده پرداخت و گفت این اطلاعیه به شرح ذیل است:

به اطلاع آن دسته از پناهندگان ساکن ایران که هنوز موفق به تمدید و دریافت کارت آمایش و هویت خود نشده اند می‌رساند، طرح به روز رسانی اطلاعات پناهندگان ساکن کشور تا مورخ ۱۴۰۳/۱۱/۳۰ تمدید شده است.

لذا از همه مشمولین درخواست می‌شود که در اسرع وقت به دفاتر خدمات، اقامت و اشتغال اتباع خارجی محل سکونت خود مراجعه کرده و نسبت به به روزرسانی اطلاعات خود و دریافت کارت شناسایی اقدام کنند. تاکید می‌شود طرح به روز رسانی اطلاعات پناهندگان بعد از تاریخ اعلامی به هیچ وجه تمدید نخواهد شد و اتباع مشمولی که به هر دلیل موفق به شرکت در طرح نشده باشند، غیر مجاز تلقی خواهند شد.

وی بیان داشت: مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی این اطلاعیه را منتشر کرد و رسماً اخطار قانونی داد که اگر مهلت منقضی شود و اقدام نشده باشد، اتباع غیر مجاز محسوب می‌شوند.