مذاکره؛ تابو یا راهبرد؟

گروه بین الملل عصرقانون:‌ محمدعلی حسن نیا

 این‌که در شرایط فعلی آیا مذاکره منطقی است یا نه؟! بستگی به محتوا و چارچوب آن دارد. مذاکره در ذات خود تابو یا امر منفی‌ای نیست؛ مهم این است که محتوای مذاکره چیست و با چه هدفی انجام می‌شود.

در طول تاریخ، ایران با بسیاری از دشمنانش مذاکره کرده؛ با صدام، بوش و حتی با دولت ترامپ در دوره‌ای مذاکره صورت گرفت. بنابراین اصل مذاکره امری مذموم نیست اما آنچه اهمیت دارد، این است که چه چیزی در آن مطرح می‌شود.

 ایران همواره تأکید کرده است که هرگونه مذاکره باید مبتنی بر به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی ایران، حقوق هسته‌ای مشروع و ارائه تضمین‌هایی باشد که مانع حمله یا تجاوز طرف‌های غربی شود. هر مذاکره‌ای بدون تأمین این اصول، بی‌فایده خواهد بود.

توازن قدرت و دیپلماسی فعال در روابط بین‌الملل تضمین‌آور است

تجربه مذاکرات قبلی نشان داد که حتی در قالب‌های غیرمستقیم، مانند آنچه در ژنو یا مسکو انجام شد، ایران توانست مواضع خود را تثبیت کند. همین آتش‌بسی که اخیراً در جنگ ۱۲ روزه برقرار شد نیز نتیجه مذاکراتی فشرده بود که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم با طرف‌های مختلف انجام شد.

 تضمین اصلی، قدرت ملی است. اگر ایران قدرت نظامی، سیاسی و دیپلماسی فعالی نداشته باشد، هیچ توافقی تضمین نخواهد شد؛ همان‌گونه که آمریکا و رژیم صهیونیستی نشان دادند که به هیچ توافقی، حتی برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، پایبند نیستند.

 آنچه در روابط بین‌الملل تضمین‌آور است، توازن قدرت و دیپلماسی فعال است. هرچه قدرت ملی بالاتر باشد، توان مذاکراتی نیز افزایش می‌یابد. به همین دلیل، مذاکره فی‌نفسه نه بد است و نه مضر، بلکه محتوای آن است که اهمیت حیاتی دارد.