نقدی بر گفتگوی تلویزیونی پزشکیان با اهالی رسانه / افرادی که فعال سیاسی بودند تا نماینده مردم!

گروه فرهنگی عصر قانون: سعید نبی کارگردان و تهیه کننده برنامه‌های انتخاباتی

در تحلیل نشست رسانه‌ای رئیس‌جمهور با اشاره به مولفه‌های مختلف کارگردانی، چیدمان و ترکیب افراد گفتگو کننده باید گفت،‌ برای درگیر کردن مخاطب و ایجاد تغییر در گفتمان، نیاز به ریتم بالاتری بود. درحالی که در این مصاحبه بیشتر کلیشه دیدم.

وقتی می‌خواهید تغییر ایجاد کنید، باید تصاویری بگیرید و قاب‌هایی بزنید که هیجان و تعلیق را به گفتگو تزریق کند. تصاویر این برنامه این‌طور نبود، انگار شماره‌گذاری شده و خشک بود و براساس ترتیب شماره مثلاً یک تا ۴ ارایه می‌شد.

در لحظاتی که افراد سوال کننده در جدل با هم بودند دوربین روی یک قاب ثابت لانگ‌شات می‌ماند. درحالی‌که کارگردان باید به‌صورت زنده و فعال، نماها را انتخاب می‌کرد تا مخاطب بیشتر درگیر شود.

در این نوع تصویربرداری گویی همه چیز از پیش کاملاً تعریف‌شده بود و همین امر امکان هرگونه تغییر و خلاقیت را از بین برده بود. گویی کارگردان فقط وظیفه سوئیچ بین چند دوربین از پیش مشخص شده را داشت. هم تصویربردارها و هم کارگردان، حق انتخاب عمل نداشتند.

حتی به نظرم یکی از حاضران در گفتگو بهتر بود از قبل استراحت می‌کرد و سپس مقابل دوربین می‌آمد چون خمیازه می‌کشید و به لحاظ تشریفات، استانداردهای لازم را رعایت نکرده بود.

آیا این سه نفر واقعاً نماینده نبض جامعه امروز هستند؟ وقتی دولتی یا رسانه‌ای می‌خواهد چنین گفتگویی را سازماندهی کند، باید نمایندگان واقعی نسل امروز را انتخاب کند. به نظر من این افراد نماینده سه گروه خاص با حوزه‌های تخصصی کاملاً مشخص هستند. در نتیجه، سؤالات آنها نیز محدود و قابل پیش‌بینی بود.

تصویری که از رئیس‌جمهور نشان داده شد، تصویر قدرت نبود. دوربین چند باری نمایش داد که او با دستانش در حال خارش سر یا صورتش است. این وضعیت نشان می‌دهد که رئیس‌جمهور استرس داشت. درنهایت کلوزآپ‌های گرفته‌شده، نماهای قدرتمندی نبود. کارگردان موظف است قاب‌هایی را انتخاب کند که همه این المان‌ها را در نظر بگیرد و در عین حال، تصویری قدرتمند از رئیس‌جمهور ارائه دهد.

چه شما بخواهید مانند سی‌ان‌ان عمل کنید، چه مانند بی‌بی‌سی باید بدانید که قرار نیست چرخ را از اول اختراع کنیم. جهان پیرامون ما این استانداردها را دارد. وقتی می‌خواهید سراغ آن نوع مدل بروید، باید آن را به درستی اجرا کنید. آنها برای یک گفتگو تیم‌های تخصصی و اتاق فکرهای مختلفی در حوزه برندینگ، ایده‌پردازی، فرم، گرافیک و حتی طراحی سؤالات دارند. ساعت‌ها و به صورت گروهی بحث و آنالیز می‌کنند و یک گفتگو بارها روی کاغذ شبیه‌سازی و کامل می‌شود تا به بهترین فرم ممکن برسد.

برای طراحی یک دکور یا فرم مناسب، تنها قرار دادن چند پرچم و المان کافی نیست. باید تیم‌های طراحی و گرافیست متخصص جلسات متعددی برگزار کنند و از کارگردان‌های مختلف با سلایق گوناگون که به نبض جامعه نزدیک‌تر هستند، دعوت شود.

برخی فکر می‌کنند چون مجریان از رئیس جمهور سوال نکردند گفتگو از کلیشه درآمده است اما فقط ترکیب آدم‌ها عوض شد و در بطن قضیه یعنی شکل و فرم و محتوا تغییری ندیدیم. ما حتی بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی و ترندها از این گفتگوی مهم تا اینجا ندیدیم و این یعنی یک جای کار می لنگد.