کشمکش مجلسیان و وزیر کار بر سر حذف یارانه سه دهک

در جریان جلسه علنی امروز مجلس-سه شنبه  ششم آبان ۱۴۰۴، گزارش کمیسیون‌های اجتماعی مجلس شورای اسلامی، درباره نحوه اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی با حضور وزیر تعاون،‌کار و رفاه اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت.

بر اساس این گزارش، میانگین مصرف کالری در دهه های اخیر به ویژه از دهه ۹۰ کاهش قابل توجهی داشته و تحت فشار هزینه های زندگی، خانوارها مصرف کالاهای خوراکی و آشامیدنی را کاهش داده اند. این امر اثرات منفی بر سلامت عمومی و حتی آموزش کودکان گذاشته و تهدیدی برای امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود.

در همین راستا هیات وزیران درتاریخ ۱۴۰۳/۱۱/۲۱ برداشت یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی با اجازه مقام معظم رهبری برای حمایت از معیشت خانوارها در چارچوب ماده ۳۱ برنامه هفتم را تأیید کرد.

هدف اصلی طرح کالابرگ الکترونیکی حمایت از معیشت خانوارها و توزیع عادلانه منابع بر اساس دهک درآمدی و سطح نیازمندی است که به عنوان ابتکاری برای جبران کاهش رفاه ناشی از تغییرات یارانه ای و حمایت مستقیم خانوارها طراحی شده است. کالابرگ الکترونیکی نوعی یارانه شبه نقدی است که جایگزین یارانه های غیر مستقیم شده و با افزایش دقت اصابت و کارایی یارانه ها به بهبود تغذیه و مصرف کالری کمک می‌کند.

یکی از اصلی ترین چالش‌های اجرای طرح کالابرگ الکترونیک هم سیستم شناسایی مشمولان بر اساس دهک بندی خانوارها است؛ در کشور دهک بندی به تنها ابزار سنجش نیازهای رفاهی تبدیل شده و همه اعتبارات حمایتی از یارانه ها تا کمکهای مستقیم به داده های پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان گره خورده است افزون بر این خود داده های آزمون وسع با نواقصی چون عدم ثبت اطلاعات مسکن یا نوسانات درآمدی نادیده گرفته شده است و نمی‌تواند مبنای جامعی برای شناسایی نیازمندان واقعی فراهم کند.

در دولت چهاردهم ما یارانه ۷ میلیون نفر را حذف کردیم

در ادامه این جلسه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی  با حضور در پشت تریبون مجلس ، یادآوری کرد که در شرایط کنونی ما از ۸۹ میلیون نفر ۷۵میلیون نفر یارانه می‌گیرند. که یارانه حدود ۷ میلیون نفر بعد از تصویب قانون مجلس حذف شد؛ یعنی در دولت چهاردهم ما یارانه ۷ میلیون نفر را مطابق قانون مجلس حذف کردیم.

احمد میدری توضیح داد: بحث ما این بود چون جنگ تازه تمام شده ما باید با طمأنینه یارانه افراد را حذف کنیم؛ وگرنه استنکافی از اجرای قانون صورت نگرفته است، اما وضعیت اقتصادی جامعه آیا اجازه می‌دهد که مطابق قانونی که مجلس تصویب کرده است ما یارانه حدود ۲۷ میلیون نفر  را حذف کنیم؟ ما بعد از جنگ شروع کردیم و هر ماه سه میلیون نفر را حذف کردیم این راه را می‌توانیم ادامه دهیم تا ۲۷ میلیون نفر حذف شوند. ما مشکلی نداریم. از زمانی که قانون شده یعنی  از فروردین اجرا کردیم و بعد از جنگم ادامه دادیم.

آیا ما می‌توانیم یارانه ۲۷ میلیون نفر را حذف کنیم؟

وزیر کار افزود:‌ آن چیزی که من درخواست کردم از رئیس محترم مجلس این است که آیا ما می‌توانیم ۲۷ میلیون نفر را حذف کنیم؟ یا در حدود ۱۵ تا ۱۶ میلیون نفر را حذف کنیم؟ بحث ما در مورد این نیست که ما اطلاع نداریم. خوشبختانه اطلاعات غیر از مسکن که در ایران مالک و مستاجر اطلاعاتش به صورت غیر میدانی خیلی سخت به دست میاد، مابقی اطلاعات را دولت به طور کامل دارد.

هر خانواده در تهران مالک خانه باشد و ۳۰ میلیون تومان درآمد داشته باشد، جزو سه دهک بالا قرار می گیرد

وی در ادامه خاطرنشان کرد: مشکلی که من خدمت‌تان عرض می‌کنم این است که بر اساس وضعیت اقتصادی مردم ایران هر کسی که در تهران مالک خانه باشد و ۳۰ میلیون تومان خانواده درآمد داشته باشد، این جزو سه دهک بالا قرار می گیرد. اطلاعات اشتباه نیست، ولی به لحاظ اینکه مثلاً یک خانواده‌ای که دو نفر شاغل داشتند و دو تا ۲۰ میلیون تومان حقوق بگیرند؛ یارانه شان حذف می شود. این به لحاظ اجتماعی مشکل دارد. باتوجه به جمعیت ۹۰ میلیونی ایران هر دهک ۹ میلیون نفر است. سه دهک یعنی ۲۷ میلیون  به بالا.

رییس مجلس: از اول دولت می‌خواهید سه دهک را حذف کنید و قادر نیستید

بعد از توضیحات وزیر تعاون،‌ کار و رفاه اجتماعی، رئیس مجلس تاکید کرد: دهک‌ها را قانون تصویب کرده است. هفت دهک یارانه دریافت می کنند و سه دهک نباید یارانه دریافت کنند. چند سال متوالی هم هست که خلاف قانون انجام می شود. تنها این دولت هم نبوده، بلکه دولت قبل هم خلاف قانون عمل کرده است. از اول این دولت هم می‌خواهید این دهک‌ها را حذف کنید. عملاً قادر نیستید حذف کنید.

رئیس مجلس شورای اسلامی، بیان کرد: آقای میدری نگویید مجلس به ما گفته است ۲۰ میلیون یا ۳۰ میلیون یا ۴۰ میلیون از یارانه‌بگیران را کم کنید، مجلس در قانون آورده است که بر اساس نظام تأمین اجتماعی و با آزمون وسع بین ۱۰ دهک، ۷ دهک را شناسایی کنید.

آیا آزمون وسع را انجام دادید

وی در ادامه تاکید کرد: آقای میدری موضوع را نپیچانیم، شما باید آزمون وسع را انجام دهید. هدف مجلس این است که یارانه‌ای که ابتدای زنجیره به‌ صورت ارز به نهاده‌ها می‌دهیم به کالاهای مشخصی تبدیل کرده و حداقل ۲۱۰۰ کالری در روز به خانواده‌های ۷ دهک برسد. امروز می‌خواهیم بشنویم که آزمون وسع را انجام دادید و آیا افراد می‌توانند که در سامانه رفاه ایرانیان مراجعه کنند و اطلاعات خود را اصلاح کنند.

تصمیم دولت و مجلس اجرای کالابرگ الکترونیک از آبان‌ماه است

رئیس مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: سالیان سال است که سامانه رفاه ایرانیان وجود دارد و این سامانه باید به‌گونه‌ای باشد که اگر فردی از ۷ دهک یارانه بگیر خارج شد، بتواند اطلاعات خود را در سامانه مشاهده کند که چرا حذف شده و اگر اضافه می‌شود مشخص شود چرا به این دهک‌ها افزوده شده است.دولت و مجلس تصمیم گرفتند که در آبان‌ماه کالابرگ الکترونیک که توزیع کالا است اجرایی شود کسی به اصل موضوع هم کسی خدشه وارد نکند.

تعدادی از نمایندگان مجلس هم در حضور وزیر کار با انتقاد از گرانی مرغ و حبوبات، بیان کردند که یارانه خانوارها بر چه اساسی حذف می‌شود؟

ترک فعل و سوء مدیریت پدر مردم را درآورده است

از جمله نماینده قائنات که با اشاره به افزایش۷۰ درصدی  قیمت مرغ، گفت: لوبیا قرمز هم  ۱۱۸ درصد رشد قیمت داشته است، همچنین ناترازی در تخصیص ارز بیداد می‌کند و جانی برای مردم نمانده است. باید رفتار ما با برخی وزرا تغییر کند . امروز نه تنها تحریم‌ها بر معیشت مردم تاثیر گذاشته بلکه ترک فعل و سوء مدیریت نیز پدر مردم را درآورده است.

با چه ملاکی خانواده‌ای با ۳۰ میلیون درآمد از ردیف دریافت کالابرگ حذف می‌شود؟

یک عضو کمیسیون اقتصادی هم با طرح این پرسش که با چه ملاکی خانواده‌ای با ۳۰ میلیون درآمد از ردیف دریافت کالابرگ حذف می‌شود؟ افزود: باید شفاف اعلام شود منابع حاصل از حذف یارانه‌ها کجا هزینه شده و در کدام بخش تحول ایجاد شده است.

آمارهایی که وزیر کار ارائه می‌کند واقعی نیست

همچنین یکی از اعضای عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات گفت: آمارهایی که وزیر کار ارائه می‌کند واقعی نیست و با واقعیت متفاوت است، ادامه داد: برخی افراد در وزارتخانه‌ها اعتقادی به مبانی اسلامی و آرمان‌های فقرستیزانه ندارند، با این افراد، شکاف طبقاتی در جامعه برطرف نمی‌شود.

پیشنهاد ما این است که کالابرگ را از طریق حذف ارز ترجیحی و اجازه برای ارز توافقی بدهیم

در ادامه این جلسه، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در بخش دوم توضیحات خود با تاکید بر اینکه در حوزه حذف یارانه‌ها اطلاعات کشور کاملاً کامل است، تصریح کرد: اگر مجلس و دولت تصمیم گرفتند که یارانه ۲۷ میلیون نفر را حذف کنیم ما انجام خواهیم داد، اما پیشنهاد ما همین است که در حدود ۱۵ میلیون نفر نگه داریم و کالابرگ را از طریق حذف ارز ترجیحی و اجازه برای ارز توافقی بدهیم. سیاست اعطای کالابرگ که هم مجلس و هم دولت دنبال می‌کنند سیاست بسیار درستی است که ان‌شاءالله با کمک همدیگر اجرا خواهیم کرد.

حتماً در این ماه باید به هفت دهک کالابرگ را بدهیم

در نهایت رئیس مجلس خاطرنشان کرد: حتماً در این ماه باید به آن هفت دهکی که به آنان تعلق می‌گیرد، ما کالابرگ را بدهیم. ان‌شاءالله وزارتخانه آمادگی این کار را داشته باشد.  ان‌شاءالله ما با اطلاعات دقیقی که شما می‌دهید بتوانیم  عمل کنیم. این را هم روشن بگویم که تامین اعتبار این کار، بودجه این کار، ارز این کار و ریال این کار طبیعتا به عهده سازمان برنامه و بودجه است.