به گزارش گروه سیاسی عصر قانون امیر دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش در گفتگو با العالم با اشاره به حضور نیروی دریایی ارتش در نقاط مختلف گفت: نه فقط دریای سرخ و نه فقط دریای مدیترانه، بلکه هر کجا که اراده داشته باشیم و تدبیر باشد حتماً حضور پیدا خواهیم کرد و خیلی هم نگران نیستیم که اگر کسی مثلاً تازه از خواب بیدار شده باشد، ما بخواهیم تغییر مسیر بدهیم. حضور ما دائمی است و اعتقاد ما این است که حتماً باید مستمر باشد چون ما یک هدف را دنبال میکنیم و آن هم امنیت و آسایش مردم است.
وی پیرامون تغییرات ساختاری در نیروی دریایی ارتش، رونمایی ناودسته پهپادبر، حضور ایران در دریای سرخ و ادعاهای رژیم صهیونیستی و آخرین دستاوردهای نیروی دریایی، توضیحاتی ارائه داد و در عین حال در پاسخ به این پرسش که آیا دشمن جرأت میکند به مرزهای ایران به ویژه مرزهای دریایی تعدی کند؟، تصریح کرد: اگر بخواهند مرزهای ما را درگیر و به منافع و منابع ما دست درازی کنند، قطعاً باید بدانند که برخورد متقابل میشود، یعنی هر حرکتی انجام بدهند، بر مبنای فرمان مقام معظم کل قوا که زمان «بزن و در رو» دیگر تمام شده، واقعاً دیگر تمام شده است و حتماً انتظار برخورد محکم و حتی بدتر را داشته باشند و قطعاً جمهوری اسلامی درحوزه دریا این توانمندی را دارد و در صورت لزوم حتماً به کار میگیرد.
مشروح این گفتگو بدین شرح است:
تغییر ساختاری در نیروی دریایی جدید نیست
در روزهای اخیر اخباری از تغییرات ساختاری در نیروی دریایی ارتش ایران و تشکیل یگان ویژه اقیانوسها را شنیدیم، مأموریتهای این یگان جدید چیست؟
نیروی دریایی راهبردی جمهوری اسلامی ایران در طول دورانی که پشت سر گذاشته، همیشه مسیر ترقی و پیشرفت را طی کرده و بر اساس دستورات و فرامین و سیاستهایی که ابلاغ شده در اقیانوسها به فعالیت خود ادامه میدهد؛ علت هم این است که امروز منافع، منابع و شاهرگهای اقتصادی ما در محیطهای اقیانوسی گسترده است و از همین رو خطوط کشتیرانی ما نیاز به محافظت و پشتیبانی دارد. به همین جهت برقراری امنیت دریایی برای خطوط کشتیرانی ما باعث میشود آن محدودهای که ما حضور داریم امنیتش برقرار شود؛ پس کشورهای دیگر هم میتوانند استفاده کنند.
این نقطه برجستهای است که به دلیل نوع و میزان فعالیتی که داشتیم و توانستیم امنیتی را برای دریانوردان برقرار کنیم چندین بار در سال جدید میلادی توسط سازمان ملل مورد تقدیر و تشکر قرار گرفتهایم. عمده مأموریتهای ما بشردوستانه است. نیروی دریایی ارتش برای دنبال کردن دیپلماسی دفاعی و برقراری این امنیت نیاز به تجهیزات پیشرفته دارد، این تغییر ساختاری در نیروی دریایی جدید نیست و تغییر ساختاری ما استقرار در همه پهنههای اقیانوسی جهان با تشکیل فرماندهیهای مستقل است که بتوانند تجهیزات و نیروی انسانی خود را مدیریت کنند تا مأموریتهای ابلاغی را انجام دهند.
افزایش شعاع عملیاتی در تمامی حوزهها
چند روز قبل پهپادهای مستقر در ناوهای جنگی و زیردریاییها به نیروی دریایی ارتش ایران پیوستند، ویژگیهای این پهپادها و مأموریتهای آن چیست؟
رونمایی ناودسته پهپادبر را داشتیم و این ایده جدید در نیروی دریایی شکل گرفت. این توانمندی بیشتر در حوزه فضای بالای دریا است و باعث میشود شعاع عملیاتی خود را در تمامی حوزهها افزایش دهیم. در این بخش ما از سه نوع پهپاد استفاده کردیم که از نظر ساختاری از پهادهای شناسایی، رزمی و انهدامی تشکیل شدهاند و نقطه قوت این مساله هم سامانه فرماندهی کنترل این پهپاده است که قابلیت انتقال از یک شناور به شناور دیگر و حتی شناور به خشکی و خشکی به شناور را دارد و همچنین پهپادها هم همین توانمندی و ظرفیت را دارند که از یک محیطی بلند شوند و ماموریتشان را در یک محیط دیگری انجام بدهند.
مفهوم دستیابی به این قابلیت این است که امروز در این حوزه با توجه به توانمندی که وجود دارد ما در بیش از هزار کیلومتر میتوانیم حضور پیدا کنیم و حرف برای گفتن داریم و قطعاً اگر خدای ناکرده تهدیدی هم باشد ما امروز هزاران کیلومتر دورتر از سواحل خودمان مستقر هستیم و این عمق حضور، به اضافه آن هزار کیلومتر حضور معمول ما در دریاها است که دست برتر نظام درحوزه دفاعی خواهد بود و قطعاً درماموریتهایی که به عنوان پشتیبانی و تأمین امنیت هم در جریان است، قابل بهره برداری است.
هشدار صریح به صهیونیستها؛ هر کجا که اراده کنیم حتماً حضور پیدا میکنیم
مدتی قبل رژیم صهیونیستی از حضور نیروی دریایی ایران در دریای سرخ انتقاد کرد و نسبت به آن هشدار داد، اهداف نیروی دریایی از این حضور و پیام آن چیست؟
ما هم مانند سایر کشورهای دنیا در دریا منافعی داریم که اولین و سادهترین منافع بحث خطوط کشتیرانی و دریانوردان ما هستند که در حوزه تجاری و نفتکش درحال فعالیت هستند و نیاز به پشتیبانی وحمایت دارند. در کنار این مساله نیز گاهاً بعضی خودبزرگ بینیها را داریم که حتماً باید به آنها پاسخ داده شود. در مورد حضور ایران در دریای سرخ و ادعاهای رژیم صهیونیستی نیز باید بگویم که به نظر میرسد آنها در خواب عمیقی بودهاند و خیلی دیر از خواب بیدار شدند، حضور ما در دریای سرخ چیز جدیدی نیست.
ما دو دهه است که در محدوده شمال اقیانوس هند حضور مداوم داشتهایم و من باید به این شخص یادآوری کنم که بد نیست یک مقداری تاریخ مطالعه کند و البته دانش نظامی خود را بالاتر ببرد. ما در سه مرحله عبور از کانال سوئز را داشتیم یعنی نه فقط در دریای سرخ بلکه در دریای مدیترانه حضور پیدا کردیم و باز هم حضور پیدا خواهیم کرد.
دریاها محدودههای بستهای نیستند و از سوی دیگر ما نیز سواحل خیلی زیادی در اختیار داریم و در کنار آن، تجهیزات و ملزومات مورد نیازش را نیز داریم. پس نه فقط دریای سرخ و نه فقط دریای مدیترانه، بلکه هر کجا که اراده داشته باشیم و تدبیر باشد حتماً حضور پیدا خواهیم کرد و خیلی هم نگران نیستیم که اگر کسی مثلاً تازه از خواب بیدار شده باشد، ما بخواهیم تغییر مسیر بدهیم.
حضور ما دائمی است و اعتقاد ما این است که حتماً باید مستمر باشد چون ما یک هدف را دنبال میکنیم و آن هم امنیت و آسایش مردم است. در مورد تأمین امنیت مردم هم برای ما خیلی فرقی نمیکند که حتماً ایرانی باشند، ما بیش از ۲۷۶ مورد درگیری مستقیم داشتیم و کشتیهایی که در این درگیریها نجات پیدا کردند، یا به دست دزدان دریایی نیافتادن و یا اسیر تروریسم دریایی نشدند، خیلی از آنها ایرانی نبودند و به همین خاطر است که مورد تقدیر سازمانهای بین المللی قرار گرفتیم. ما آنچه را که در قالب امنیت و آرامش است به همه هدیه کردهایم و این سیاستی است که ابلاغ شده و ادامه خواهد یافت.
ابعاد قدرت نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را چگونه ارزیابی میکنید؟
در حوزههای کشف و شناسایی، درگیری و در صورت لزوم انهدام، از توانمندیهای جدیدی برخوردار هستیم. در این زمینهها هم تجهیزات ما به روز است و هم آن برد مورد نیاز خودمان را در بحث عملیاتی داریم که به عنوان دست بلند نظام در خدمت تدابیر و فرامین هستیم تا در هر حوزهای که لازم باشد حضور داشته باشیم و اجرای عملیات کنیم. اما حتماً تاکید میکنم که الویت ما بحث تأمین آرامش و امنیت است که باید برقرار باشد و هدف ما هدف تهاجمی نیست مگر اینکه به ما تعرضی شود که در آن صورت طبیعی است باید انتظار واکنش از سوی ما را داشته باشند.
اخباری درباره مشکل در برخی از موتورهای دیزل سنگین منتشر شده است، برنامههای شما برای حل این مشکل چیست؟
ما در سال گذشته رونمایی از اولین مدل دیزلی دریایی در کشور را داشتیم که برای شناورهای با تناژ سبک بود اما در حوزه سنگین، هدفگذاری صورت گرفت که با توجه به لزوم این حضور در اقیانوسها، فاکتور سرعت در دریا برای ما، یک اولویت است و خیلی مهم است. بحث تحریمها وجود دارد، پس در این حوزه ضرورت داشت که اقدام جدی انجام دهیم، از آن تجربه استفاده کردیم و شرکتهای دانش بنیان را پای کار آوردیم و مسئله را برایشان تعریف کردیم که در بحث موتورهای دیزلی سنگین هم باید ورود پیدا کنیم و کار شود و این اقدام شروع شد و به زودی در این حوزه این نقصانی که احساس میکردیم برطرف خواهیم کرد، و این مفهوم اش این است که اولاً ما بروز رسانی خواهیم شد.
دوماً: تجهیزات ما بومی است و ثالثاً: سرعت ما حفظ خواهد شد و چه بسا ارتقا خواهد یافت؛ پس تداوم و سرعت حضور در موقعیتی که مد نظر است و حتی در تمرینات و رزمایشها میتوانیم استفاده بهینه داشته باشیم و نه تنها نقصان برطرف خواهد شد بلکه آورده بیشتری را خواهیم داشت و این ظرفیتهای ایجاد شده در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران قابل انتقال به کشورهای دوست و همسایه ایران هست، ما هم میتوانیم در حوزه آموزشی کمک کنیم و هم تجارب صنعتی و علمیمان را در اختیار قرار دهیم و این ظرفیتهای وجود دارد که استفاده متقابل شود.
هر اقدام دشمن، با پاسخی محکم روبه رو میشود
با توجه به تجهیزات نظامی و توانمندهای نیروی دریایی، آیا دشمن جرأت میکند به مرزهای ایران به ویژه مرزهای دریایی تعدی کند؟
امروز مرزهای دریاییمان جا به جا شده و با توجه به اینکه در اقیانوس هند حضور داریم، مرز اقتصادی ما در حوزه دریا بیش از ۲۲۰۰ کیلومتر جا به جا شده و با توجه به این تجهیزاتی که در اختیار داریم؛ به ویژه در حوزه پهپادی که در آن ورود جدی شده و تغییرات جدی اتفاق افتاده است بر این مبنا که برد ما برد قابل توجهی است.
این موضوع را دشمن به طور کامل میداند و میفهمد که چه اتفاقی افتاده و خود این بحث پهپادی ما به دلیل ویژگیهایی که دارد یک دست بسیار برتری است و حتی در مقایسه با توان موشکی یک سر و گردن بالاتر است، به خاطر اینکه ویژگیهایی که پهپاد ما داراست چه بسا در مقایسه با توان موشکی به جرأت میتوان گفت به دلیل دقت، برد و به دلیل قابل شناسایی نبودنشان یک سر و گردن بالاتر است و مهمتر اینکه میتوانند به صورت دسته پروازی، مأموریت را انجام دهند، بدان مفهوم که هر پهپاد کاری انجام میدهد و هر پهپاد وظیفهای دارد که پهپاد اصلی بتواند مأموریت اصلیش را انجام دهد گرچه هرکدام از اینها میتوانند چند منظوره هم باشند.
میتوان در لحظه چندین دسته پهپادی برای انجام مأموریت به پرواز درآورد، چرا که نیازی به ارتباط دائم با پهپاد نیست و پهپاد به طور اتوماتیک بر مبنای اطلاعات داده شده «آبدیت» و در مسیر پروازی اطلاعاتش را متناسب با ماموریتش به روز میکند و در نهایت این ترکیب مأموریت خاص را به نحو احسن انجام میدهد.
این بدان معناست که امروز ۴۰ یا ۷۰ سال پیش نیست که هرکاری خواستند انجام دهند و اگر بخواهند مرزهای ما را درگیر و به منافع و منابع ما دست درازی کنند، قطعاً باید بدانند که برخورد متقابل میشود، یعنی هر حرکتی انجام بدهند، بر مبنای فرمان مقام معظم کل قوا که زمان «بزن و در رو» دیگر تمام شده، واقعاً دیگر تمام شده است و حتماً انتظار برخورد محکم و حتی بدتر را داشته باشند و قطعاً جمهوری اسلامی در حوزه دریا این توانمندی را دارد و در صورت لزوم حتماً به کار میگیرد.
ضرورت تأمین امنیت منطقه به دست کشورهای منطقه
آیا تمهیدات لازم برای برگزاری رزمایش های مشترک به ویژه با کشورهای همجوار اندیشیده شده است و مهمترین اهداف آن چیست؟
در محیط دریایی ابتدا یکسری تفاهمنامهها و توافقنامههای دوجانبه، سه جانبه و چند جانبه وجود دارد و جمهوری اسلامی ایران امروز عضو نشست اجلاس فرماندهان و یا کمیته فرماندهان حاشیه اقیانوس هند است و در طول ۴ سال گذشته نیز مسئولیت کمیته امنیت این اجلاس را بر عهده داشته که در همین اجلاس هم به کرات از نوع عملکرد ما در حوزه امنیتی تقدیر و تشکر شده است.
از سال گذشته در کمیته اقدامات بشر دوستانه هم جزو هیئت رئیسه هستیم، یعنی ریاست آن کمیته را هم بر عهده داریم که در مجموع سه کمیته دارد و در همین کمیته ما به عنوان رئیس حضور داریم که در ذیل آنها جمهوری اسلامی در یکسری تمرینات و رزمایشهای مرکب حضور مییابد که در بعضیهایش کشورهای حاشیه اقیانوس هند مثل کشورهای هندوستان، بنگلادش، محوریت و مرکزیت داشتهاند که ما حتماً واحد اعزام کردهایم.
حضور ناوشکن دنا در هندوستان به عنوان آخرین دستاورد جمهوری اسلامی در سال جدید میلادی است. این ناو شکن، همه تمریناتی که در آنجا برایش پیش بینی شد حتی به عنوان فرمانده را به نحو احسن به انجام رساند و در همانجا مورد ارزیابی قرار گرفت، به طوری که برای کشورهایی که حضور داشتند هم جای تعجب و هم برایشان جذاب بود.
ما چندین رزمایش مرکب هم داریم. عمده رزمایشهای ما، امداد و نجات در دریا است؛ یعنی تأمین امنیت و ایمنی شناورها و خطوط کشتیرانی. در برخی از این تمریناتِ ما و رزمایشهای ما، بحثهای عملیاتی هم مطرح است. آن هدفی که میشود گفت دنبال میکنیم؛ هدف اول این است که البته نه شعاری بلکه سیاست و یک راهبرد است و همیشه جمهوری اسلامی ایران دنبال کرده که تأمین امنیت به دست کشورهای منطقه قابل انجام است و چون منطقه برای خود آنهاست، اینکه کسی از بیرون بخواهد بیاید و کمک کند چیز بعیدی است.
کما اینکه در طول این سالها این به صراحت نشان داده شده در عمل که کشورهایی که از نظر ما غیرموجه هستند و در اینجا حضور دارند هیچگاه کمک نکرده که متأسفانه بدتر ملتها را در رنج و عذاب برده و اذیت و آزار کردند و چه بسا منابع و منافع آنها را به تاراج بردند، برخی از آن اکنون مشهود است و برخی دیگر بعدها متوجه خواهند شد که چگونه به هر حال این حضور غیر موجه به آنها صدمه زده است.
این هدف اولیه که ما دنبال میکنیم که حتماً این عزیزان این توانمندی ما را ببینند که آنچه که ما در این کلام میگوئیم در عمل هم وجود دارد و این اطمینان را داشته باشند که ما در کنار هم به عنوان یک ید واحده میتوانیم امنیت خود را برقرار کنیم. موضوع دیگر؛ ایجاد یک زبان مشترک در دریا است زیرا در دریا ما باید بتوانیم باهم دیگر ارتباط برقرار کنیم و کار کنیم و مأموریت انجام دهیم، یک تکلیفی مشخص میشود و بخشی از آن را مثلاً نیرو دریایی همسایه انجام بدهد و بخش دیگر آنرا ما انجام بدهیم، ذیل این ما یک مرکز امنیت دریایی هم ایجاد کردیم که در واقع، کشورهای همسایه ما هم این مراکز را دارند و این ارتباط بزودی برقرار میشود که ما به راحتی میتوانیم تبادل اطلاعات داشته باشیم، هدف بعدی ما این است که بتوانیم توانمندیهای خودمان را با یکدیگر مبادله کنیم یک نقطه قوتی میتواند باشد.
بحث بعدی، هماهنگی در عرصه و صحنه دریاست چون امروز در منطقه به خاطر همین حضور نامشروع که کشورهای غیرموجه دارند، متأسفانه نه تنها امنیت نیاوردند ناامنی هم آوردند یعنی امروز بحث قاچاق مطرح است. این باید کنترل شود چون به همه کشورهای همسایه ضربه میزند و فرقی نمیکند که چه کسی مبدا قاچاق است و چه کسی مقصد قاچاق است.
این پدیده امروز خیلی کشورهای را درگیر کرده و آثار سو دارد و به هر حال همین حضور در دریای و این ارتباط و تبادل اطلاعات؛ کمک میکند که صحنه کامل در اختیار خود ما باشد و بتوانیم یکدیگر را رو مدیریت کنیم.
در حوزه زیر سطحی یگانهای فعالی داریم
آخرین دستاوردها در حوزه زیرسطح چیست و چه ماموریتهایی در حال انجام است؟
حوزه زیر سطح هم چون حوزه سطحی در حال فعالیت است امروز این توانمندی را در اختیار داریم که انواع زیردریاییها را در صحنه عمل بسازیم و بکار بگیریم. ما امروز در سه کلاس زیر دریایی در اختیار داریم و در همان حوزه زیرسطح هم بحثهای تحریمی به شدت بیشتر است؛ چون زیردریایی یک سلاح بسیار خطرناک است و وقتی که قوس میکند، پیدا کردنش دیگر راحت نیست.
ما امروز در حوزه زیر سطحی به موشکهای زیر سطح، سطح و هوا، دسترسی داریم و در کنار سامانههای اژدری که در اختیار داردیم از سامانههای سوناری برای کشف اهداف زیرسطحی استفاده میکنیم که دانش آن بومی است و روز به روز هم در حال ارتقا پیدا کردن است.
ما در حوزه زیر سطحی هم یگانهای فعالی داریم که در محیط دریا در حال انجام مأموریت هستند. وظایف آنها هم رصد شناورهای دشمن است. ما در هر سطح هرگونه تحرکی را رصد میکنیم.
نظرات