آیا قطع ماهواره‌های استارلینک معادله جنگ اوکراین را تغییر می‌دهد؟

به گزارش گروه بین الملل عصر قانون به نقل از سی‌ان‌ان، دو منبع آگاه گفته‌اند در پی از دست دادن دسترسی نظامیان اوکراینی به هزار و ۳۰۰ واحد ماهواره استارلینک، نگرانی‌ها در خصوص قطع کلی دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای افزایش پیدا کرده است.

ماهواره‌های استارلینک، بشقاب‌های کوچکی هستند که توسط شرکت خصوصی اسپیس ایکس متعلق به ایلان ماسک ساخته شده و به عنوان منبع ارتباطی کلیدی بین اعضای ارتش اوکراین مورد استفاده قرار گرفته‌اند. بشقاب‌های کوچک استارلینک به مجموعه ماهواره‌های اسپیس ایکس در مدار زمین متصل می‌شوند و نه تنها سربازان و غیرنظامیان را آنلاین نگه می‌دارند، بلکه برای استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین و هدف‌گیری توپخانه‌ای بسیار حیاتی هستند. اینترنت استارلینک به ارتش اوکراین اجازه داده حتی در زمانی که شبکه‌های تلفن همراه و اینترنت نابود شده‌اند، آنلاین باقی بماند. اما اخیراً پس از فاش شدن بحث‌هایی پیرامون کمبود بودجه، نگرانی‌ها در مورد دسترسی به استارلینک در اوکراین افزایش یافته است.

سی‌ان‌ان می‌گوید اسپیس‌ایکس در ماه سپتامبر نامه‌ای به پنتاگون فرستاده و اعلام کرده که تقریباً ۱۰۰ میلیون دلار برای استارلینک در اوکراین هزینه کرده و دیگر نمی‌تواند به این کار ادامه دهد. در این نامه از وزارت دفاع خواسته شده که بودجه بیشتری را به اسپیس ایکس بدهد تا بتواند از ارتش اوکراین حمایت کند و طبق محاسبات، این مبلغ ده‌ها میلیون دلار خواهد بود. چند روز پس از گزارش سی‌ان‌ان، ماسک در توئیتر خود نوشت: «به جهنم! اینترنت رایگان در اوکراین ادامه می‌یابد». پس از انتشار این توییت، این طور به نظر می‌رسید که ایلان ماسک درخواست خود را پس گرفته باشد اما به گفته یک مقام ارشد دفاعی، علیرغم ادعای ماسک مبنی بر اینکه اسپیس‌ایکس درخواست خود را پس گرفته، مذاکرات بین این شرکت و پنتاگون همچنان ادامه دارد. یکی از مقامات ارشد پنتاگون می‌گوید: «مذاکرات همچنان در جریان است. همه می‌دانند که ما به آن‌ها پول می‌دهیم و وزارت مشتاق است که تعهدات کتبی داشته باشد زیرا نگران هستیم که او (ایلان ماسک) نظرش را تغییر دهد».

اوکراین توان پرداخت بدهی سنگین اسپیس ایکس را ندارد

مشکل دسترسی به استارلینک در اوکراین از ۲۴ اکتبر (دوم آبان) آغاز شد. در آن زمان منابع آگاه اعلام کردند پایانه‌های استارلینک به دلیل کمبود بودجه قطع شده‌اند. به نظر می‌رسد این قطعی بر یک بلوک هزار و ۳۰۰ پایانه‌ای تأثیر گذاشته که اوکراین در ماه مارس از یک شرکت انگلیسی خریداری کرده بود. اسپیس‌ایکس ماهانه بابت متصل نگه داشتن هر یک از این پایانه‌ها، مبلغ ۲,۵۰۰ دلار از ارتش اوکراین درخواست کرده است. گفته می‌شود هزینه این خدمات ماهواره‌ای تا ماه سپتامبر به ۲۰ میلیون دلار رسیده است. جایی که اوکراین دیگر توان پرداخت آن را نداشت. قبل از بسته شدن کامل ماهواره‌ها، وزارت دفاع اوکراین در اوایل اکتبر از وزارت دفاع انگلیس خواست تا صورت‌حساب ماهانه ۳.۲۵ میلیون دلاری اسپیس ایکس را بپردازند. اما گفته می‌شود وزارت دفاع انگیس پس از گفتگوها اعلام کرده است که در حال حاضر اولویت‌های نظامی دیگری وجود دارد و انگلیس پشتیبانی خود را با آموزش سربازان اوکراینی در خاک خود نشان داده است.

در همین حال، یک مقام ارشد اوکراینی قطعی اینترنت در برخی پایانه‌ها را تأیید کرده و واحدهای استارلینک را برای جنگ «بسیار مهم» دانست. در نامه ماه سپتامبر اسپیس ایکس به پنتاگون آمده است که تقریباً ۲۰ هزار پایانه استارلینک در اوکراین وجود دارد. در این نامه آمده است که اکثر این پایانه‌ها با بودجه خارجی کشورهایی مثل آمریکا، لهستان و انگلیس خریداری شده‌اند که حدود ۳۰ درصد از صورت‌حساب ماهانه آن را نیز می‌پردازند. هنوز مشخص نیست که ارتش اوکراین دقیقاً چند پایانه را در اختیار دارد اما هزار و ۳۰۰ پایانه‌ای که اخیراً از کار افتاده‌اند، بخش قابل توجهی را تشکیل می‌دهند. اوایل این ماه، ماسک گفت از بیش از ۲۵ هزار پایانه‌ای که در حال حاضر در اوکراین هستند، کمتر از ۱۱ هزار پایانه پول سرویس اینترنتی خود را می‌پردازند.

پنتاگون فعلاً از اظهار نظر در مورد قراردادها یا توافقات احتمالی خودداری کرده اما می‌گوید مذاکرات ادامه دارد. گفته می‌شود در حال حاضر کنترل ماسک بر اینترنت اوکراین، به او قدرت قابل توجهی در میدان نبرد می‌دهد. کسی که پیش از این پیشنهاد صلح اوکراین را به گونه‌ای مطرح کرده بود که از حق مالکیت کریمه چشم‌پوشی کند.