عباس عراقچی شامگاه چهارشنبه دوم آبان ۱۴۰۳ در جمع خبرنگاران رسانه‌های ایرانی مقیم روسیه در کازان به انتشار بیانیه پایانی شانزدهمین اجلاس سران گروه بریکس در ۱۳۴ بند اشاره کرد و گفت:‌ در این بیانیه، حمله رژیم صهیونیستی به سفارت ایران در سوریه محکوم شده است. وی یادآور شد: در این بیانیه همچنین حملات رژیم صهیونیستی به غزه و لبنان محکوم و بر توقف این حملات تأکید شده است. وزیر امور خارجه همچنین گفت:‌در این بیانیه، عبارات محکمی دارد که بر اساس آن، هر کشوری که به گروه بریکس – چه در قالب عضو و چه در قالب شریک – می‌پیوندد، نباید تحریم‌های یکجانبه آمریکا را بپذیرد و این موضوع نشان‌دهنده اشتراک نظر ۹ عضو بریکس در این سطح در قبال اقدامات یکجانبه است. ارزیابی نتایج ملاقات‌های دوجانبه رئیس‌جمهور: بسیار خوب بود عراقچی شامگاه چهارشنبه در بخش دیگری از این گفت و گو گفت: اجلاس سران بریکس در این دوره از نظر اهمیت جلسات و ملاقات‌های دوجانبه رئیس‌جمهوری اسلامی ایران ویژگی خاصی داشت، به گونه‌ای که دیروز و امروز و فردا یکی از مقاطع مهم در سیاست خارجی است. وی با اشاره به اینکه دکتر پزشکیان رئیس‌جمهور از بدو ورود به کازان تاکنون با رؤسای جمهور روسیه، چین، آفریقای جنوبی،‌ مصر، نخست‌وزیران هند و اتیوپی و رئیس دولت امارات به عنوان کشورهای عضو اصلی بریکس دیدارهای جداگانه‌ای داشته است، گفت:‌ این ملاقات‌های دوجانبه بسیار خوب بود. وزیر امور خارجه گفت:‌ در این ملاقات‌ها مسائل دوجانبه با هر یک از کشورها مرور شد؛‌ جمهوری اسلامی ایران با این کشورها طرح‌های دوجانبه مهمی در دستور کار دارد. وی افزود:‌ در ملاقات‌های دکتر پزشکیان با سران این کشورها بر گسترش روابط، توسعه تجارت،‌استفاده از شیوه‌های نوین در تجارت و کنار گذاشتن تحریم‌ها گفت‌وگو شد. عراقچی همچنین یادآور شد:‌ در این ملاقات‌ها، مسائل منطقه بررسی و بر لزوم کاهش تنش در منطقه و توقف جنایات رژیم صهونیستی و لزوم رسیدگی به وضع آوارگان و حمایت از آفریقای جنوبی برای ادامه مسیر شکایت از اسرائیل در دیوان عدالت بین‌المللی به خاطر نسل‌کشی در غزه تأکید شد. وی تصریح کرد: امروز در دیدارهایی که با سران کشورهای عضو گروه بریکس داشتیم،‌ آنها با استقبال از پیوستن جمهوری اسلامی ایران به گروه بریکس، اظهار می‌کردند که عضویت ایران باعث قدرتمندتر شدن بریکس شده است. چشم‌انداز بریکس وزیر امور خارجه همچنین درباره اهمیت و چشم‌انداز حرکت بریکس گفت: بریکس در حال تبدیل به یک بلوک جدید قدرت در عرصه بین‌المللی، متشکل از کشورهایی است که مخالف یکجانبه‌گرایی هستند و به دنبال نظام جهانی عادلانه‌تر مبتنی بر چندجانبه‌گرایی بدون انحصارگرایی نهادهای غربی هستند. وی خاطرنشان کرد:‌ مجموعه کشورهای بریکس، این نهاد را با این هدف تشکیل داده‌اند که نظام‌های موجود را عمدتا در عرصه‌های اقتصادی و بعد در عرصه‌های سیاسی اصلاح کنند و انحصارگرایی که کشورهای غربی ایجاد کرده‌اند به خصوص در سیستم‌های مالی بین‌المللی را بشکنند. عراقچی گفت: کشورهای بریکس به دنبال آن هستند که با همراهی کشورهای غیرغربی و به اصطلاح، کشورهای جنوب جهانی، صدای خود را در مناسبات و نظامات بین‌المللی داشته‌ باشند و این نظامات را از یکجانبه‌گرایی محض آمریکا و دیگر کشورهای غربی خارج کنند. وی خاطرنشان کرد:‌ این همان هدفی است که پنج کشور اولیه شکل‌دهنده گروه بریکس را گردهم آورد و آنها بعد، تصمیم به گسترش این گروه و پیوستن چهار کشور دیگر از جمله جمهوری اسلامی ایران گرفتند. ئیس‌جمهور سه‌شنبه یکم آبان ۱۴۰۳ در پنجمین سفر خارجی خود، به دعوت ولادیمیر پوتین و به منظور شرکت در شانزدهمین نشست سران بریکس، وارد شهر کازان محل برگزاری این اجلاس در روسیه شد. این اجلاس که روز چهارشنبه دوم آبان به صورت رسمی و با برگزاری اجلاس اصلی سران آغاز به کار کرد، پنجشنبه سوم آبان ماه نیز با برگزاری اجلاس بریکس پلاس متشکل از سران کشورهای بریکس و کشورهای علاقه مند به همکاری با این گروه به کار خود پایان خواهد داد. پزشکیان ظهر چهارشنبه در نشست اصلی سران بریکس ضمن تشریح ظرفیت‌های متقابل بریکس و ایران برای همکاری‌ها، پنج پیشنهاد مهم در راستای تحقق اهداف تشکیل این اتحاد ارائه داد و گفت: پیگیری برنامه‌های بسیار متنوع درون گروهی، بدون داشتن یک دبیرخانه کوچک و چابک مشکل خواهد بود.

گروه بریکس در سال ۱۳۸۹ با مشارکت برزیل، روسیه، هند و چین در یکاترینبورگ روسیه تاسیس شد؛ یک سال بعد آفریقای جنوبی به این گروه ملحق شد. سپس جمهوری اسلامی ایران، مصر، اتیوپی و امارات نیز از ابتدای سال ۲۰۲۴ برابر با دی‌ماه ۱۴۰۲ به این گروه پیوستند. روسیه از دی ماه ۱۴۰۲ ریاست دوره‌ای یک ساله گروه بریکس را بر عهده دارد و در این چارچوب، برگزاری بیش از ۲۵۰ رویداد را در طول یک سال ( ۲۰۲۴ میلادی) برنامه ریزی کرده که از این تعداد تاکنون حدود ۲۰۰ رویداد با مشارکت کشورهای عضو در حوزه های سیاست و امنیت، اقتصادی و مالی، ارتباطات فرهنگی و بشردوستانه برگزار شده است.