گروه اقتصادی خبرگزاری عصرقانون: در یکی دو ماه اخیر، شاهد التهابات عجیب و غریب در حوزه کم‌یابی و افزایش قیمت محصولات کشاورزی در کشور بوده‌ایم. این موج از افزایش قیمت‌ها که ابتدا با سیب‌زمینی آغاز شد، به سرعت به سایر محصولات کشاورزی مانند حبوبات، سیب درختی، کیوی و اخیراً پسته  تسری یافته است. تحلیل‌گران اقتصادی و کارشناسان نتوانسته‌اند دلیل اصلی این افزایش‌های نجومی را به طور دقیق شناسایی کنند و فقط به یک موضوع مشترک اشاره میکنند، اینکه تقاضای صادراتی این کالاها به صورت ناگهانی افزایش یافته است. اما شواهد نشان می‌دهد که این التهابات ریشه‌ای مشترک دارند: تلاش صادرکنندگان برای کسب مجوز واردات آیفون‌های لوکس و درگام بعدی اقلام مصرفی دیگر مثل خودرو و به صورت خلاصه هر راهی ضوابط بازگشت ارز به مرکز مبادله طلا وارز عبور کند. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در دوسال اخیر واردات آیفون (موبایل بالای 600 دلار) تنها از طریق رویه واردات از محل صادرات خود صورت میگیرد. همچنین بعداز عملیاتی شدن مصوبه دولت در مورد مجوز رجیستر آیفون سری 14 به بعد،  از 4  بهمن ماه ثبت سفارش این کالا از محل صاردات خود در سامانه جامع تجارت  عملیاتی شده است.  واردات آیفون‌های لوکس بررسی‌ها نشان می‌دهد که صادرکنندگان با هدف کسب مجوز واردات آیفون‌های لوکس که اخیراً مجوز واردات آن‌ها صادر شده است، از هر فرصتی برای خروج کالاهای کشاورزی از کشور استفاده می‌کنند. این اقدام آن‌ها باعث شده تا عرضه این محصولات در بازار داخلی کاهش یابد و قیمت‌ها به طور غیرمنطقی افزایش پیدا کند. حتی برخی کارشناسان معتقدند که التهابات قیمتی در حوزه حبوبات نیز ممکن است به این موضوع مرتبط باشد.  بازار میوه و صیفی‌جات ایران، طی چند ماه اخیر  به دلایل مختلفی مانند ناکارمدی مدیریت مشکلات اقتصادی، نبود زیرساخت‌های مناسب و ضعف در سیاست‌گذاری به وضعیت بغرنجی رسیده است. بطوری که مشکلات اقتصادی و ناتوانی در تنظیم بازار، موجب گرانی شدید این محصولات شده است، تا جایی که برخی از کارشناسان، این بحران را به‌عنوان یکی از بدترین افتضاحات مدیریتی در تاریخ کشور مطرح کرده‌اند. ناتوانی وزارت جهاد کشاورزی در کنترل بازار محسن بهرامی ارض اقدس، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، اخیراً به شدت از مدیریت وزیر جهاد کشاورزی انتقاد کرده است. او گفت: «آقای وزیر جهاد کشاورزی! آنقدر جُربُزه تصمیم‌گیری نداری که برای واردات سیب‌زمینی از سران قوا مجوز می‌گیری؟ در تاریخ جمهوری اسلامی چنین افتضاحی سابقه ندارد. سطح مدیران آنقدر پایین آمده که قدرت تصمیم‌گیری ندارند و برای کنترل بازار سیب‌زمینی، از سران قوا اجازه می‌گیرند»  ضعف سیاست‌گذاری و مدیریت در حالی که بسیاری معتقد بودند وزرات جهاد کشاورزی باید بر کشت جایگزین متمرکز شود و سیاست‌هایی بلندمدت تدوین کند، رویکردهای مقطعی و نامنسجم این وزارتخانه نشان از ناکارآمدی شدید دارد. عدم استقلال در تصمیم‌گیری و نیاز به اخذ مجوز از سران قوا برای رفع کمبودهای اساسی مانند سیب‌زمینی، نشانه‌ای از سطح پایین برنامه‌ریزی‌ها است. اثرات بر زندگی مردم گرانی میوه و صیفی‌جات به‌طور مستقیم سفره خانوارها، به‌ویژه قشر کم‌درآمد را تحت تأثیر قرار داده است: کاهش دسترسی مردم به محصولات تازه و گرایش به استفاده از مواد غذایی منجمد یا کنسروی. افزایش فشار تورم بر سایر بخش‌های اقتصادی و مواد غذایی که موجب نگرانی‌های جدی در زمینه امنیت غذایی شده است.