گروه اقتصادی عصرقانون: در سال‌های اخیر، سیاست‌های حمایتی دولت‌ها  با محوریت یارانه نقدی و طرح کالابرگ الکترونیکی، همواره یکی از مباحث چالش‌برانگیز اقتصاد کشور بوده‌اند. در شرایط فعلی اقتصادی کشور، تورم افسارگسیخته و کاهش شدید ارزش پول ملی، منجر به افت محسوس قدرت خرید اکثریت مردم شده است. این وضعیت، به‌ویژه از نیمه دوم سال 1396 با افزایش نرخ ارز آغاز و از ابتدای سال 1397 تشدید شد. در ادامه، با پیشنهاد دولت سیزدهم مبنی بر حذف ارز ترجیحی 4200 تومانی در لایحه بودجه 1401 و جایگزینی آن با ارز نیمایی برای واردات کالاهای اساسی (که به افزایش حدود 7 برابری نرخ ارز وارداتی انجامید)، مجلس شورای اسلامی اجرای طرح توزیع کالابرگ الکترونیکی را به عنوان شرط قانونی حذف ارز ترجیحی تصویب کرد. در سال‌های اخیر، بحث بر سر نحوه حمایت دولت از معیشت خانوارها، به‌ویژه اقشار کم‌درآمد، به یکی از محورهای اصلی سیاست‌گذاری اقتصادی در ایران تبدیل شده است. از زمان اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در سال 1389 تاکنون، دولت‌های مختلف کوشیده‌اند با روش‌هایی مانند پرداخت یارانه نقدی یا ارائه کالابرگ، بخشی از فشارهای معیشتی را کاهش دهند. با این حال، این سیاست‌ها با چالش‌ها و ابهاماتی همراه بوده‌اند که ضرورت بازخوانی و ارزیابی دقیق آن‌ها را ایجاب می‌کند. برای بررسی ابعاد مختلف این موضوع، به گفت‌وگو با امین دلیری، پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری اجتماعی و رفاه، نشستیم. او در این گفت‌وگو به سیر تاریخی یارانه نقدی، دلایل مطرح شدن کالابرگ الکترونیکی، تجربیات اجرایی، و چالش‌ها و الزامات موفقیت این سیاست‌ها پرداخته است. برخی خانوارها ممکن است نیاز به حمایت نقدی فوری داشته باشند، مثلاً برای هزینه‌های درمان یا آموزش. در عین حال، برای اقلامی مثل نان، برنج، روغن یا شیر، می‌توان از سیستم کالابرگ استفاده کرد تا مطمئن باشیم دسترسی به این اقلام اساسی برای همه فراهم است. با این حال، موفقیت هر مدلی در گرو این است که تصمیم‌گیری‌ها شفاف، مبتنی بر داده، و همراه با ارزیابی مستمر اجراها باشد. سیاست‌های حمایتی باید نه فقط برای رفع بحران‌های مقطعی، بلکه برای افزایش تاب‌آوری خانوارها طراحی شوند. اگر همین روند ادامه یابد، شاهد شکست کامل کالابرگ خواهیم بود. وزیر کار اخیراً گفت: «برای کالابرگ نیاز به منابع جدید داریم»! این یعنی دولت باز هم به دنبال تزریق پول به اقتصاد است، درحالی که راه حل، مدیریت عرضه کالا است، نه افزایش نقدینگی. مجلس و رئیس‌جمهور باید فوراً وارد شده و از تحریف اهداف اصلی طرح جلوگیری کنند. یارانه نقدی و کالابرگ فعلی نه تنها کم‌درآمدها را حمایت نکرده، بلکه به رشد تورم و شکاف طبقاتی دامن زده است. الگوی موفق کوپن دوران جنگ باید احیا شود، یعنی عرضه کالا با قیمت مصوب، بدون پرداخت نقدی. ادامه روند فعلی به معضلی بزرگتر در تأمین منابع و تشدید تورم منجر خواهد شد.