دستاوردهای دولت سیزدهم
ایران در پی افزایش ظرفیت شانگهای
با پیوستن ایران به شانگهای، اهمیت و قدرت مانور و ظرفیت این سازمان دو چندان شده است که این ظرفیت از دو جهت حایز اهمیت است نخست از جهت انرژی و سپس از لحاظ ژئواستراتژیک.
به گزارش عصر قانون، پیوستن ایران به سازمان همکاریهای شانگهای، تغییر مناسبات ناعادلانه حاکم بر سیاست بینالمللی و پایان راهبرد یکجانبهگرایی غرب در انزوای ایران است. جمهوری اسلامی ایران روز جمعه ۲۶ شهریورماه ۱۴۰۰ در نشست سران سازمان همکاریهای شانگهای با موافقت همه اعضا، نهمین عضو دائم این سازمان شد. این موضوع با درخواست روسیه و پذیرش تاجیکستان به عنوان رییس دورهای شانگهای و موافقت همه کشورهای عضو رقم خورد. عضویت دایم ایران در سازمان شانگهای، هم دارای آثار جهانی، هم آثار و نتایجی برای این سازمان و هم دارای نتایج مثبت برای جمهوری اسلامی ایران است. افقی که سازمان شانگهای اکنون در مقابل عرصه بینالمللی قرار داده، به معنای پایان حرکت یکجانبهگرایی غرب با محوریت آمریکا و ظهور قدرتهای متکثر در دنیا با محوریت آسیا است. میتوان پیش بینی کرد جمهوری اسلامی ظرفیت سازمان شانگهای را چند برابر کند، زیرا ایران در زمینه انرژی، صنعت و خدمات میتواند تامینکننده بخشی از نیاز کشورهای عضو سازمان شانگهای باشد که در سال بیش از سه تریلیون دلار مبادلات بازرگانی دارند. در واقع واکنش بازار به این موضوع بسیار مثبت بوده است چرا که برای ایران عضویت دایم در این سازمان بسیار اهمیت دارد و آثار آن را هم در دنیا و هم در اقتصاد شاهدیم. پیمان شانگهای با پیوستن جمهوری اسلامی ایران به خلیج فارس متصل شد، خلیج فارسی که بزرگترین کریدور انرژی جهان است و این مهمترین دستاورد برای این سازمان به شمار میرود. میتوان افقی را برای سازمان شانگهای ترسیم کرد، اگر پس از جمهوری اسلامی ایران؛ عراق و سوریه نیز به این سازمان بپیوندند، با این اتفاق، شانگهای به مدیترانه متصل میشود. مدیترانه دریایی است که متصل کننده سه قاره آفریقا، اروپا و آسیاست. وقتی عراق و سوریه به شانگهای بپیوندند، در شانگهای کشورهایی عضو میشوند که خود تولید کننده نفت هستند و با این اتفاق شانگهای به اندازه اوپک در زمینه نفت اهمیت مییابد و میتواند در تعیین قیمت نفت و اقتصاد نفتی از اوپک تعیین کنندهتر باشد. ایران متصل کننده شرق آسیا به غرب آسیا و جنوب به شمال است، با پیوستن ایران به شانگهای، اهمیت و قدرت مانور و ظرفیت این سازمان دو چندان شده است که این ظرفیت از دو جهت حایز اهمیت است نخست از جهت انرژی و سپس از لحاظ ژئواستراتژیک. اکنون موازنه قدرت در دنیا با شانگهای تغییر میکند، خود غربیها اذعان دارند محوریت سیاسی جهان از غرب به شرق آسیا در حال انتقال است. شانگهای به بزرگترین کریدور نفتی جهان یعنی خلیج فارس متصل میشود، که این موضوع اهمیت شانگهای را افزایش خواهد داد. سازمان همکاریهای شانگهای در سال ۲۰۰۱ با هدف همکاریهای چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تشکیل شد. تاکنون کشورهای هند، قزاقستان، چین، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان در این پیمان به عنوان اعضای اصلی بوده اند. سه کشور افغانستان، بلاروس و مغولستان به عنوان عضو ناظر و ۶ کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان، پادشاهی کامبوج، نپال، ترکیه و سریلانکا نیز از شرکای گفتوگوی این سازمان محسوب میشوند. روز جمعه (۲۶ شهریورماه) ایران نیز در بیست و یکمین اجلاس سران این سازمان به عنوان نهمین عضو رسمی معرفی شد. سازمان همکاریهای شانگهای با حدود ۲۵ درصد تولید ناخالص ملی جهان از جمله معدود سازمانهایی با ماهیت همزمان اقتصادی و امنیتی- نظامی است. بر اساس گزارش گمرک، میزان تجارت ایران با مجموعه کشورهای عضو پیمان شانگهای درسال ۹۹ به ۵۵ میلیون تن کالا به ارزش ۲۸ میلیارد دلار رسید که سهم صادرات ۴۶ میلیون تن به ارزش ۱۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار و سهم واردات ۹ میلیون تن به ارزش ۱۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بوده است. بیشترین حجم تجارت ایران با چین به ارزش ۱۸ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار است و هند با سه میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار، افغانستان با ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار، روسیه با یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار و پاکستان با یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار به ترتیب در رتبههای بعدی قرار دارند.