اژه‌ای: زندانیان سابقه‌دار مشمول عفوهای مناسبتی نمی‌شوند
رئیس عدلیه بر نداشتن سابقه و اطمینان مسئولان امر از عدم ارتکاب جرم توسط محکوم برای قرار دادن اسامی زندانیان در فهرست عفوهای مناسبتی تأکید کرد.
به گزارش گروه اجتماعی عصر قانون، حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در ادامه بازدیدهای میدانی و آسیب‌شناسانه خود از مراکز و مراجع قضایی، امروز (جمعه ششم خرداد) از زندان زنان قرچک بازدید کرد.
رئیس دستگاه قضا در جریان این بازدید که ۴ ساعت به طول انجامید، ضمن سرکشی از بخش‌های مختلف زندان زنان قرچک، از نزدیک با مسائل و مشکلات مددجویان آن و کادر ندامتگاه آشنا شد و دستورات مقتضی را به مسئولان ذی‌صلاح صادر کرد.
سرکشی به تمامی سالن‌هان زندان زنان قرچک همچنین بخش قرنطینه، دارالقرآن، مجموعه ورزشی این ندامتگاه، کتابخانه مرکزی، کارگاه‌های اشتغالزایی ، فنی وحرفه‌ای ، صنایع دستی و آشپزخانه ندامتگاه، بخش‌هایی از بازدید امروز رئیس قوه قضائیه بود.
رئیس قوه قضائیه در ابتدای این بازدید، طی نشستی با مسئولان و کارکنان زندان زنان قرچک، ضمن تسلیت شهادت حضرت امام جعفرصاق(ع)، به بیان فضائل و مناقب آن امام همام پرداخت و با اشاره به سختی‌ها و مشقت‌هایی که ائمه اطهارعلیهم‌السلام در راه تربیت و تحول انسان‌ها در عصر خود، متحمل شده‌اند، اظهار کرد: حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها ام‌الائمه، علی‌رغم سن کمی که داشتند، در علم، فضل، تقوا، ولایتمداری و هدایت انسان‌ها سرآمد بودند و در عین حال نمونه اعلای یک همسر نیز بودند؛ لذا برای ما و شما مسئولان و کارکنان زندان زنان، زهرای مرضیه(س) باید یک الگوی تمام و کمال باشد تا با تأسی به آن حضرت بتوانیم و بتوانید در مسیر تلاش برای تحول انسان‌ها و مددجویان گام برداریم و شرایط بازگشت آنها به محیط خانواده و جامعه را فراهم سازیم.
رئیس قوه قضائیه در ادامه با اشاره به اهمیت بازپروری و بازاجتماعی کردن مددجویان و زندانیان و نقش زندانبانان در تحقق این مهم، خطاب به مسئولان و کارکنان زندان زنان قرچک، بیان داشت: نقش و رسالت شما در اصلاح و بازاجتماعی کردن مددجویانی که دچار انحراف و لغزش شده‌اند بسیار حائز اهمیت و خطیر است و این توفیقی است که به شما عنایت شده و باید در این مسیر از زهرای مرضیه (س) استمداد بطلبید.
رئیس عدلیه در ادامه با اشاره به ظرافت‌هایی که امر زندانبانی دارد، وجود این ظرافت‌ها در کارکنان و مسئولان زندان زنان را ضروری‌تر دانست، گفت: در زندان، ما با افرادی مواجه‌ایم که از جنبه‌های گوناگون فردی و اجتماعی با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند و بعضاً ناامید هستند، همین جهات و جنبه‌هاست که کار زندانبانی را متفاوت از سایر مشاغل می‌کند و ایجاب می‌کند یک زندانبان بویژه زندانبان زندان زنان در کارش و در نحوه مواجهه‌اش با مددجویان، مجهز به ظرافت‌ها و شگردهایی باشد که نهایتاً به هدایت، اصلاح و بازاجتماعی شدن زندانی بینجامد.
رئیس قوه قضائیه، حلم و صبوری را در کنار تخصص و تجربه از ضروریات شغل زندانبانی بویژه در حوزه زندان زنان دانست و بیان داشت: مسئولان و کارکنان زندان‌های ما بویژه زندان زنان باید با رفتار حسنه و صبوری در برابر حتی بی‌مهری‌های احتمالی برخی زندانیان، به آنها ثابت کنند که دلسوز و خیرخواه‌شان هستند و هدفی جز بازگشت آبرومندانه آنها به آغوش خانواده و جامعه ندارند.
رئیس دستگاه قضا در ادامه به مسئولان و کارکنان زندان زنان توصیه کرد که با برگزاری نشست‌های هم‌اندیشی مستمر و مداوم، نسبت به انتقال تجربیات به یکدیگر مبادرت ورزید و برای بازپروری و بازاجتماعی کردن زندانیان برنامه‌های منسجم و مدونی را اتخاذ کنید.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در پایان این بخش از سخنانش، سوالاتی را درخصوص خدمت‌رسانی رفاهی و بهداشتی به مددجویان و نوع محکومیت‌های آنها از مسئولان زندان زنان قرچک مطرح کرد و بر توجه به وضعیت و معیشت خانواده‌های محکومان این زندان نیز تاکید کرد.
غلامعلی محمدی، رئیس سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور نیز در این بخش طی سخنانی با قدردانی از تدابیر و نگاه ویژه رئیس عدلیه به مقوله ارتقاء و بهبود وضعیت زندان‌ها و زندانیان، اظهار کرد: بازدیدها و دستوراتی که حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در مدت تصدی ریاست دستگاه قضا در راستای ارتقاء و بهبود وضعیت زندانیان و زندان‌ها داشتند، با هیچ دوره‌ای در قوه قضاییه قابل مقایسه نیست.
وی افزود: ارشادات، رهنمودها و تذکراتی که حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در جلسات مختلف از جمله جلسات شورای عالی قوه قضاییه پیرامون ضرورت ارتقاء و بهبود وضعیت زندان‌ها و زندانیان ارائه می‌کنند، حاکی از توجه و التفات ویژه ایشان به امر زندانبانی و ایجاد شرایط و بستر مطلوب‌تر جهت اصلاح، تربیت و بازاجتماعی شدن زندانیان است.
رئیس سازمان زندان‌ها در ادامه سخنانش به ارائه آماری از وضعیت زندان زنان قرچک پرداخت و از اشغالزایی حداکثری مددجویان در این زندان و ایجاد شرایط مطلوب رفاهی و بهداشتی برای آنان خبر داد.
طبق آمار ارائه شده از سوی رئیس سازمان زندان‌ها، تعداد قابل توجهی از مددجویان زندان زنان قرچک، دارای رأی باز و اشغال خارج از زندان هستند و تعداد قابل ملاحظه‌ای از آنان نیز به موجب تسهیلات و ارفاقات قانونی لحاظ شده، در مرخصی به سر می‌برند.
خانم خدادادی رئیس زندان زنان قرچک نیز در این دیدار با قدردانی از نگاه ویژه رئیس دستگاه قضا بر امر بهبود وضعیت زندانیان بویژه مددجویان زن، اظهار کرد: در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۷۴ تن از محکومان مالی زندان زنان قرچک با کمک خیرین و مساعدت‌های قضایی آزاد شدند و بسته های کمک‌های معیشتی به خانواده‌های محکومان این زندان تعلق گرفت.
وی همچنین با ارائه گزارشی از نحوه و وضعیت خدمت‌رسانی رفاهی و بهداشتی به مددجویان زندان زنان قرچک به حضور گروه جهادی پزشکی در این زندان برای رسیدگی به وضعیت سلامت مددجویان اشاره کرد.
اما در جریان بازدید رئیس عدلیه از بخش‌های مختلف زندان زنان قرچک، وی در گفتگوی چهره به چهره با محکومان این زندان، در خصوص جرم ارتکابی آنها، مدت زمان سپری‌شده از محکومیت‌شان، شرایط بهداشتی و غذایی زندان و نحوه بهره‌مندی مددجویان از امکانات ورزشی، رفاهی و آموزشی کسب اطلاع کرد.
رئیس قوه قضائیه خطاب به مددجویان زندان زنان قرچک تاکید کرد که طی نامه‌ای با ذکر جزئیات، درخواست‌های خود، وضعیت خانوادگی، نوع محکومیت، سوابق کیفری، میزان بهره‌مندی خود از ارفاقات قانونی را درج کنید.
قاضی‌القضات به مددجویان این زندان اطمینان خاطر داد که به تک تک نامه‌ها و درخواست‌های مدجویان مبتنی بر اقتضائات قانونی، رسیدگی خواهد شد.
رئیس عدلیه همچنین خطاب به مددجویان زندان زنان قرچک گفت: همچنین اشخاصی را مسئول خواهم کرد تا در صورت لزوم برای پیشبرد امور شما، وفق درخواست‌هایی که دارید با قاضی صادرکننده حکم و قاضی اجرای احکام پرونده در جهت اعمال ارفاقات قانونی، رایزنی داشته باشند.
در جریان این بازدید به دستور رئیس قوه قضائیه، تمامی نامه‌های زندانیان که حاوی درخواست‌های آنها بود، جمع‌آوری شد تا مبتنی بر جهات و ملاحظات قانونی به آنها ترتیب اثر داده شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در جمع مددجویان زندان زنان قرچک با اشاره به زندگی شرافتمندانه و آبرومندانه‌ای که انسان‌ها می‌توانند در اجتماع داشته باشند، فریب شیطان و شیطان‌صفتان خوردن، ارتکاب جرائم و بواسطه این امر، حضور در زندان را، به منزله اتلاف وقت و سرمایه حیات دانست و خطاب به مددجویان این ندامتگاه گفت: طی کمتر از دو ماه آینده، دو مناسبت مهم یعنی اعیاد قربان و غدیر را در پیش داریم؛ لذا شما مددجویان می‌توانید با حسن خلق در زندان و اظهار ندامت و پشیمانی واقعی، شرایطی را فراهم آورید که زمینه‌های شمول عفو و آزادی برای شما فراهم شود.
رئیس دستگاه قضا، «رفتار پسندیده در زندان»، «نداشتن سابقه» و «اطمینان یافتن مسئولان امر از عدم ارتکاب جرم توسط محکوم» را سه شاخصه مهم برای قرار دادن اسامی زندانیان در فهرست عفوهای مناسبتی قلمداد کرد و خطاب به مددجویان ندامتگاه زنان قرچک، گفت: چنانچه شما پس از عفو و آزادی مجدداً اسیر وسوسه‌های شیطان‌صفتان شوید و به ارتکاب جرم مبادرت ورزید، پس از محکومیت و اعزام به زندان، در مراحل و دفعات بعدی، کار مسئولان امر برای قراردادن شما در فهرست عفوهای مناسبتی مشکل خواهد شد.
در جریان بازدید قاضی‌القضات از زندان زنان قرچک، نماینده مددجویان در تعدادی از سالن ها، شرایط این ندامتگاه و رسیدگی به زندانیان را مطلوب دانست و از مسئولان زندان تقدیر به عمل آورد؛ رئیس دستگاه قضا در واکنش به سخنان نماینده مددجویان، بر این نکته مهم تاکید کرد که حتی چنانچه مطلوب‌ترین شرایط در زندان برای مددجویان فراهم باشد، باز هم محدودیت‌هایی برای آنها وجود دارد و این موضوعی است که نباید در مورد آن تعارف و مجامله کنیم؛ لذا افراد حاضر در این زندان و کلیه زندانیان باید این اصل را مدنظر قرار دهند که با اتخاذ رفتار مناسب و اظهار ندامت واقعی، از زندان رهایی یابند و برای داشتن یک زندگی شرافتمندانه و آبرومندانه، به آغوش خانواده و جامعه خود بازگردند.
در جریان بازدید رئیس عدلیه از کارگاه‌های اشتغالزایی، فنی وحرفه‌ای و صنایع دستی زندان زنان قرچک، مسئول زندان به ارائه آماری از وضعیت اشتغال مددجویان در این ندامتگاه پرداخت و گفت: در حال حاضر ۱۱۳ نفر در زندان زنان قرچک اشتغال نشسته دارند و ۱۴۹ نفر نیز دارای رأی باز هستند و ۸۵ نفر هم در کارگاه‌های زندان مشغول به کار هستند و امرار معاش می‌کنند.
هنگام سرکشی رئیس دستگاه قضا از بخش محکومان مالی زندان زنان قرچک، چند تن از محکومان نسبت به قطعی سیستم ثبت کارشناسی وثیقه، گلایه داشتند که رئیس عدلیه با مهم دانستن این موضوع و اهمیت اتخاذ ترتیبات برای تسهیل وثیقه‌سپاری به منظور کاهش جمعیت کیفری، اعلام کرد شخصاً این امر را تا حصول نتیجه پیگیری خواهم کرد.
بهبود وضعیت زندان‌ها و زندانیان، از جمله تاکیدات همیشگی حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای بوده و وی طی مدت اخیر شخصا ً ۸ بازدید از زندان‌های سراسر کشور انجام داده است.
زندان مرکزی ایلام، زندان رجایی‌شهر، زندان دماوند، زندان اوین، زندان مرکزی مشهد، زندان مرکزی اصفهان، زندان ساری و زندان زنان قرچک، ندامتگاه‌هایی هستند که رئیس قوه قضائیه از آنها سرکشی کرده و در جریان این سرکشی‌ها بر لزوم تحول رفتاری و ساختاری در امر زندانبانی و ارتقاء وضعیت زندانیان در حوزه‌های مختلف تاکید کرده است.
«ایجاد شرایط و بستر اصلاح، تربیت و بازاجتماعی شدن زندانیان»،«اشتغال زندانیان»، «حبس‌زدایی»، «اعمال تأسیسات ارفاقی» و «ایجاد ترتیبات فنی و قضایی برای استفاده از پابند الکترونیک در قبال محکومان واجد شرایط قانونی» از جمله رویکردهای تحولی در مقوله زندان و زندانیان است که مورد تأکید جدی رئیس قوه قضائیه است.