سقوط بی‌سابقه دلار آمریکا به پایین‌ترین سطح سه سال اخیر

هم‌زمان با افزایش نگرانی‌ها نسبت به جنگ تعرفه‌ای دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و تشدید اختلافات وی با جروم پاول، رئیس بانک مرکزی این کشور، قیمت جهانی دلار روز دوشنبه به پایین‌ترین سطح خود در سه سال گذشته سقوط کرد.

شاخص دلار آمریکا که توسط بورس بین‌قاره‌ای (ICE) و بر پایه مقایسه آن با سبدی از ارزهای اصلی جهان محاسبه می‌شود، بیش از یک درصد کاهش یافت و به ۹۷.۹۲۳ واحد رسید؛ سطحی که از اسفند ۱۴۰۰ (مارس ۲۰۲۲) بی‌سابقه بوده است.

دلار همچنین در برابر یورو، پوند، ین ژاپن و فرانک سوئیس به پایین‌ترین سطح خود رسید و در برابر روبل روسیه نیز تضعیف شد به‌طوری‌که برای نخستین‌بار از خرداد ۱۴۰۳ (ژوئن ۲۰۲۴) نرخ آن به کمتر از ۸۰ روبل سقوط کرد.

فشار بر دلار از زمانی آغاز شد که ترامپ از ۱۳ فروردین (۲ آوریل) تعرفه‌هایی را تحت عنوان «روز رهایی» علیه حدود ۱۸۰ کشور از جمله شرکای مهم تجاری آمریکا اعمال کرد.

این اقدام به‌ویژه پس از آنکه ترامپ روز پنج‌شنبه به‌طور علنی از برکناری جروم پاول صحبت کرد و خواستار کاهش نرخ بهره شد، باعث شد اعتماد بازارها به‌شدت کاهش یابد.

ترامپ تهدید کرد که در صورت لزوم پاول را از سمتش برکنار خواهد کرد و گفت: اگر بخواهم او را کنار بگذارم، خیلی زود این کار را خواهم کرد.

این سخنان در حالی بیان شد که پاول پیش‌تر هشدار داده بود تعرفه‌ها «احتمالاً به‌طور موقت باعث افزایش نرخ تورم خواهند شد» و اشاره کرده بود که در آینده نزدیک برنامه‌ای برای کاهش نرخ بهره وجود ندارد.

کوین هَسِت، مشاور اقتصادی کاخ سفید، نیز اعلام کرد دولت در حال بررسی امکان حقوقی برکناری پاول پیش از پایان دوره‌ی ریاست اوست.

این تقابل باعث نگرانی شدید سرمایه‌گذاران شد؛ هرچند پاول اعلام کرده است قصد ندارد زودتر از موعد کناره‌گیری کند و استقلال بانک مرکزی را «مسئله‌ای مبتنی بر قانون» دانست.

ترامپ روز دوشنبه دوباره به حملات خود را ادامه داد و در شبکه اجتماعی خود پاول را «آقای همیشه دیر و یک بازنده بزرگ» خطاب کرد و هشدار داد که اگر نرخ بهره کاهش نیابد، اقتصاد دچار رکود خواهد شد.

در پی این تحولات، بازارهای بورس آمریکا نیز افت شدیدی را تجربه کردند و شاخص‌های داوجونز، نزدک و اس‌اندپی ۵۰۰ همگی بیش از سه درصد کاهش یافتند.

آدام کریسافولی، تحلیل‌گر اقتصادی در گفتگو با شبکه سی‌ان‌بی‌سی اظهار داشت: سرمایه‌گذاران اکنون با منبع تازه‌ای از اضطراب اقتصادی روبه‌رو شده‌اند: تهدید ترامپ علیه استقلال بانک مرکزی.

کریشنا گوا، معاون شرکت مشاوره مالی اِوِرکور، نیز هشدار داد که تلاش برای برکناری پاول احتمالاً باعث سقوط شدید بازارهای سهام ایالات متحده خواهد شد.

پاول در سال ۱۳۹۶ (۲۰۱۸) توسط ترامپ به ریاست بانک مرکزی منصوب شد و در سال ۱۴۰۱ (۲۰۲۲) توسط جو بایدن دوباره در این سمت ابقا شد. دوره ریاست پاول تا اردیبهشت ۱۴۰۵ (مه ۲۰۲۶) ادامه دارد.