چرا تحولات «بیت جن» رژیم صهیونیستی را نگران کرده است؟

روز ۲۸ نوامبر ۲۰۲۵، شهرک بیت جن در حومه دمشق با یکی از خشونت‌بارترین تجاوزهای اخیر رژیم صهیونیستی مواجه شد. نیروهای صهیونیست به بهانه مبارزه با تروریسم وارد این شهرک شدند؛ اقدامی که با مقاومت مردم مواجه شد و همین مقاومت، حملات هوایی گسترده‌تر صهیونیست‌ها را در پی داشت. رسانه‌های سوری ضمن انتشار فهرست قربانیان، این حمله را «جنایت جنگی» خواندند. حداقل ۱۳ تن کشته و ده‌ها تن دیگر زخمی یا آواره شدند.

اسرائیل مدعی شد که هدفش بازداشت چند مظنون به «حملات تروریستی» بود، اما روایت محلی متفاوت بود و در ادامه تجاوزهای مکرر تل آویو به شمار می‌رفت. آنچه که انتظار می‌رفت یک «عملیات امنیتی» ساده باشد، به «توطئه شکست‌خورده» تبدیل شد و رسانه‌های صهیونیستی نوشته‌اند که بیم آن می‌رود که این واقعه تنها نقطه آغاز فصل جدیدی از درگیری در جنوب سوریه باشد.

اهمیت بیت جن؛ نماد نقض حاکمیت و تلاش برای تثبیت اشغال

بیت جن تنها یک روستا یا شهرک نیست؛ بلکه جغرافیایی حساس در ۵۰ کیلومتری دمشق و نزدیک به مناطق تحت اشغال اسرائیل در جبل‌حرمون است. پس از سقوط دولت بشار اسد، نیروهای اشغالگر صف‌آرایی‌شان را در جنوب سوریه گسترش داده‌اند. مناطق سابقاً تحت نظارت ناظران بین‌المللی اکنون تحت کنترل مستقیم رژیم صهیونیستی هستند و عملیات جدید تل آویو که با هجوم شبانه، ورود به مناطق مسکونی و انفجارهای خونین همراه بود، نشانه‌ای آشکار از تغییر محاسبات تل‌آویو است: تثبیت اشغال و پیش‌دستی علیه مقاومت بالقوه.

خشم مردم و جرقه مقاومت مردمی

بلافاصله پس از حمله، خشم عمومی در بیت جن و مناطق اطراف شعله‌ور شد. مردمی که ده‌ها سال تحت فشار و اشغال زیسته‌اند، این بار تسلیم نشدند؛ مقابل متجاوز ایستادند و با دفاع از خانه و خانواده، شرایط را به سود خود تغییر دادند. گروه‌هایی از مقاومت محلی، با کمک ساکنان غیرنظامی، توانستند متجاوزان را به عقب راندن و یا دست‌کم مقاومت را به گونه‌ای نشان دهند که تصویر قدیمی از تسلیم و ناامیدی را بشکند.

این واکنش مردمی گسترده، به اعتقاد تحلیلگران می‌تواند یک نقطه عطف باشد. آنان می‌گویند بیت جن ممکن است شاهد آغاز موج جدیدی از مقاومت مردمی در جنوب سوریه باشد؛ مقاومتی که دیگر تنها محدود به گروه‌های مسلح یا مخالفان سنتی نیست، بلکه هر خانواده‌ای در هر روستا را شامل می‌شود.

پیامدها

پیامد این رخداد فراتر از بیت جن است. عربستان سعودی و چند کشور عربی دیگر خیلی سریع اقدامات رژیم صهیونیستی در آنجا را محکوم کردند و از جامعه بین‌الملل خواستند نسبت به «جنایات اسرائیل» واکنش نشان دهد. افزایش تنش و احتمال گسترش درگیری می‌تواند منطقه را به سوی بی‌ثباتی سوق دهد؛ به ویژه اگر تل آویو تصمیم بگیرد پاسخ مقاومت مردمی را با حملات شدیدتر هوایی یا زمینی بدهد.

چرا بیت جن یک هشدار جدی است؟

این واقعه هم از نظر اخلاقی و هم از بعد راهبردی اهمیت دارد. نخست، هدف قرار دادن غیرنظامیان از جمله زنان و کودکان به هر بهانه‌ای، قابل توجیه نیست. این عمل، رژیم صهیونیستی را از منظر حقوق بین‌الملل در وضعیت «جنایت جنگی» قرار می‌دهد؛ آن‌هم در حالی که ادعا می‌شود عملیات علیه «تروریسم» انجام شده است. دوم، از منظر راهبردی، بیت جن می‌تواند نقطه شروعی برای بازسازی مقاومت محلی در سوریه باشد؛ مقاومت ریشه‌دار، مردمی و گسترده. این برای رژیم صهیونیستی یک زنگ خطر است، چرا که تثبیت اشغال با توسل به زور، هرگز محقق نمی‌شود.

۳ سناریوی عمده پیش روی جنوب سوریه کدامند؟

گسترش مقاومت مسلحانه: اگر تجاوزات ادامه یابد و رژیم جولانی همچنان منفعل باشد، مردم خودشان شروع به مقاومت خواهند کرد؛ مقاومتی که ممکن است از جنس مقاومت جنوب لبنان یا غزه باشد.

فشار دیپلماتیک و بین‌المللی: با همراهی کشورهای عربی و حمایت‌های دیپلماتیک از مردم سوریه، امکان به وجود آمدن یک جبهه گسترده علیه رژیم صهیونیستی وجود دارد؛ اقدامی که اشغالگران را تحت فشار قرار می‌دهد.

جواب متقابل نظامی رژیم صهیونیستی: اگر تل آویو احساس کند مقاومت درحال رشد است، ممکن است حملات هوایی گسترده‌تر را آغاز کند؛ اقدامی که می‌تواند به وقوع فاجعه انسانی منجر شود.

در پایان باید گفت که حمله رژیم صهیونیستی به «بیت جن» سوریه، با تمام ابعادش (نقض حاکمیت سوریه، کشتار غیرنظامیان و مقاومت مردمی) تنها یک رخداد معمولی نیست و زنگ خطری برای آینده جنوب سوریه محسوب می‌شود. اگر مقاومت در «بیت جن» به پا خیزد، این منطقه می‌تواند به الگویی از «مقاومت مردمی» در برابر اشغالگری مبدل گردد.