پارک ملی گلستان یکی از الگوهای مدیریت محیط زیستی کشور و جهان است

در ابتدای این جلسه محمدرضا کنعانی؛ مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان گلستان، در خصوص تاریخچه پارک و اهمیت آن گفت: پارک ملی گلستان با وسعت ۹۱۸۹۵ هکتار، اولین منطقه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست در سال ۱۳۳۶ و اولین پارک ملی کشور است. همچنین به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره و میراث طبیعی جنگل‌های هیرکانی در یونسکو ثبت شده است.

وی افزود: در پارک ملی گلستان ۶۹ گونه پستاندار، ۱۵۰ گونه پرنده، ۱۱۰۰ گونه حشره، ۴۴ گونه خزنده، ۱۳ گونه ماهی، ۳ گونه دوزیست و ۱۳۶۰ گونه گیاه زیست می‌کنند. گونه‌های شاخص پارک ملی گلستان هم در دو دهه اخیر افزایش چشمگیری داشته‌اند.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان گلستان در ادامه خاطرنشان کرد: جمعیت قوچ و میش این پارک تا پیش از امسال ۶۵۰۶ رأس بوده که امسال به ۸۹۸۴ رأس افزایش یافته است. جمعیت کل و بز هم که تا پیش از سال جاری ۶۵۹ رأس بوده امسال به ۸۴۹ رأس رسیده است.

به گفته کنعانی، جمعیت مرال تا پیش از امسال ۴۱۹ رأس بوده که امسال به ۸۱۵ رأس رسیده و جمعیت آهو هم از ۳۴۰ رأس به ۳۸۷ رأس افزایش یافته است.

در این جلسه در خصوص اهم اقدامات انجام شده و نیز موضوعاتی همچون اجرای قانون حدنگاری، جاده میان گذر پارک ملی گلستان، طرح جامع پیشگیری و مقابله با آفات و بیماری‌ها، طرح جامع پیشگیری و اطفای حریق بحث شد: خوشبختانه در طی سال‌های گذشته بخش‌های کمتری از پارک ملی گلستان دچار حریق شده‌اند. از سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۷، به‌صورت میانگین سالانه ۶ حریق به مساحت ۲۱۳ هکتار اتفاق افتاده است. از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰، به‌صورت میانگین سالانه ۱۷ مورد حریق به مساحت ۱۷۶ هکتار رخ داده است. درصورتی‌که امسال با ۱۶ مورد حریق به مساحت ۲۸ هکتار مواجه شدیم. پس باوجوداینکه تعداد حریق بیشتری داشتیم ولی وسعت حریق به‌شدت کاهش پیدا کرده است.

در ادامه این جلسه، محمدرضا حسین‌نژاد؛ استاندار خراسان شمالی با تاکید بر اینکه جایگاه شورای راهبری باید پررنگ‌تر شود و اعضای شورا بتوانند در تصمیم‌گیری‌ها اثرگذارتر باشند، گفت: همه ما حامی محیط‌زیست هستیم و در انجام پروژه‌های مختلف، مبحث زیست‌محیطی را در نظر می‌گیریم.

همچنین علی‌محمد زنگانه؛ استاندار گلستان، از آمادگی این استان برای همکاری همه‌جانبه در اجرای طرح‌های جامع طبیعت‌گردی خبر داد و افزود: افزایش دو برابری گونه‌های پارک ملی گلستان خبر مسرت بخشی است و وظیفه خودمان می‌دانیم که از مدیریت اجرایی پارک ملی گلستان و مدیران کل سه استان و همه محیط‌بانان تشکر کنیم. ما برای اینکه جایگزین جاده میان گذر محقق بشود هر کمکی از دستمان بر بیاید، انجام خواهیم داد.

وی، رویکرد حفاظت مشارکتی و ورود صندوق ملی محیط‌زیست به این طرح را اقدام مبارکی دانست و گفت: ما یک سند همکاری با صندوق ملی محیط‌زیست امضا کرده‌ایم و برای اجرای طرح‌های جامع طبیعت‌گردی در استان، آمادگی خودمان را اعلام می‌کنیم.

در ادامه جلسه محمد حمیدی؛ معاون عمرانی استاندار سمنان، با اشاره به اهمیت حفظ محیط‌زیست پارک ملی گلستان، تصریح کرد: تا به امروز جای چنین جمعی برای مدیریت پارک‌هایی که در چند استان قرار می‌گیرند خالی بوده است و یکی از چالش‌های جدی پارک ملی گلستان هم همین بوده و انشاالله با راه‌اندازی این شورا مشکلات این پارک حل خواهد شد.

در بخش پایانی این جلسه، علی سلاجقه؛ معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در خصوص اهمیت این شورا گفت: خدا را شکر می‌کنم که استانداران به محیط‌زیست اهمیت ویژه‌ای می‌دهند و امیدوارم ما هم بتوانیم از این ظرفیت‌ها استفاده بکنیم.

وی با بیان اینکه دولت سیزدهم برای محیط‌زیست کشور اهمیت ویژه‌ای قائل است، تصریح کرد: شورای‌عالی محیط‌زیست در دوره‌های قبل هر دو سال یکبار تشکیل می‌شد اما ظرف ۵ ماه گذشته این شورا دو بار به ریاست رئیس جمهور محترم تشکیل شده است.

سلاجقه، خاطرنشان کرد: پارک ملی گلستان یکی از الگوهای مدیریت محیط زیستی کشور و جهان است. این پارک، به لحاظ قدمت زمین‌شناسی، زیست‌کره منحصر به فردی است و کشورهای دیگر چنین تنوع گیاهی و جانوری را ندارند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر ضرورت رویکرد مشارکتی در حفظ این زیست‌کره، گفت: خوشبختانه استانداران، مرز سیاسی را مبنا قرار نداده‌اند و پارک را به‌صورت یکپارچه دیده‌اند. امیدواریم این الگوی مشارکتی الگوی مناسبی برای دیگر مناطق کشور از جمله مجموعه توران و مجموعه کویر مرکزی باشد.

وی افزود: امروز زمان این نیست که در مورد مباحث توسعه صحبت کنیم چون توسعه رشد خودش را دارد و به سرمنزل مقصود می‌رسد. اما آنچه که زیرساخت‌های توسعه را از بین می‌برد، عدم توجه به محیط‌زیست است.

معاون رئیس‌جمهور ادامه داد: خوشبختانه طرح‌های خوبی در حوزه پارک ملی گلستان انجام شده است. صندوق ملی محیط‌زیست هم آمادگی کامل را برای اعطای وام و تسهیلات دارد. نکته مهمی که وجود دارد این است که باید اسناد پارک ملی نهایی بشود. ما با سازمان منابع طبیعی کشور جلسه‌ای خواهیم داشت و از استانداران هم می‌خواهیم که مبحث سند پارک در استان‌های سمنان و خراسان شمالی حل بشود.

سلاجقه دررابطه با جاده میان گذر پارک ملی گلستان نیز خاطرنشان کرد: این جاده یک انقطاع اکوسیستمی ایجاد کرده است و به طور میانگین سالانه ۲۳۰ رأس از حیات‌وحش منطقه را از بین می‌برد. این اتفاق ناگواری است و ما از این بابت به‌شدت خسارات می‌بینیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه باید جاده را چندمنظوره و از منظر گردشگری ببینیم، گفت: آنجا باید به یک سافاری پارک تبدیل شود و درشکه رانی و دوچرخه‌سواری صورت بگیرد تا منطقه از نظر گردشگری قوت بگیرد. مشارکت مردم محلی کار بسیار قشنگی است و باید حضور مردم را مخصوصاً در حواشی جاده جدی‌تر بگیریم. اگر این اتفاق بیفتد مردم شریف منطقه در حفاظت هم مشارکت می‌کنند. باید به

این گزینه‌ها به‌صورت ملی نگاه شود هرچند که از مشارکت استان‌ها هم به‌خوبی بهره‌مند خواهیم شد.

وی با اشاره به نقش مؤثر سمن‌های متخصص و متعهد محیط‌زیستی، متذکر شد: این سمن‌ها، گروهی از انسان‌های شایسته‌ای هستند که به‌صورت جهادی و بی‌مزد و منت در اقصی‌نقاط کشور فعالیت می‌کنند بنابراین می‌بایست نگاه ویژه‌ای به سمن‌های جهادی استانی داشته باشیم و حتماً از هر استان یک نماینده از سمن‌ها حضور داشته باشد.

سلاجقه در پایان توصیه کرد: در مبحث زون‌بندی و مکان‌یابی یک کار علمی و الگویی انجام شود و حتماً باید از ظرفیت‌ها و تجربیات بین‌المللی استفاده شود.