جایگاه ویژه محیط زیست در نظام حقوقی و قضایی کشور

به گزارش گروه اجتماعی عصر قانون، هیئت قضائی جمهوری خلق چین به ریاست هو دائو چای، رئیس دادگاه عالی استان هنان و هیئت همراه با علی القاصی رئیس کل دادگستری استان تهران دیدار کرد.

علی القاصی، رئیس کل دادگستری استان تهران ضمن خیر مقدم‌گویی به هیئت قضائی جمهوری خلق چین به پیشینه مثبت روابط چین و ایران در طول تاریخ اشاره کرد و گفت: خوشبختانه در حال حاضر نیز میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در همه زمینه‌ها تعاملات مثبت، خوب و سازنده‌ای وجود دارد که می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های بیشتر به‌ویژه در حوزه مسائل حقوقی و تبادل دستاوردهای قضائی در عرصه‌های مختلف باشد.

رئیس کل دادگستری کل استان تهران در ادامه ضمن اشاره به جایگاه محیط زیست در نظام حقوقی و قضائی جمهوری اسلامی ایران و ضرورت حفاظت و صیانت از آن اذعان کرد: قانون‌گذار در نظام قضائی جمهوری اسلامی ایران برای حفاظت از محیط زیست اهمیت ویژه‌ای قائل شده است؛ به‌طوری‌که در خصوص صیانت و حفاظت از محیط زیست چندین قانون خاص از جمله قوانینی هم‌چون قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، قانون شکار و صید و قوانین مرتبط با پیشگیری و برخورد با تعرضات به منابع طبیعی و اراضی ملی تصویب شده است.

وی با تاکید بر اینکه قوانین موجود در حوزه حفاظت از محیط زیست، ظرفیت خوبی را برای اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و برخورد با متعرضان به محیط زیست در اختیار دستگاه قضا در جمهوری اسلامی ایران قرار داده است، گفت: در بعد عملی و فاز اجرایی نیز، شعب قضائی ویژه‌ای به‌منظور رسیدگی تخصصی به پرونده‌های مرتبط با محیط زیست و منابع طبیعی در دادسرا، محاکم بدوی و تجدیدنظر اختصاص پیدا کرده که وظیفه رسیدگی تخصصی به پرونده‌های مرتبط با این حوزه را دارند.
القاصی در ادامه با اشاره به ظرفیت شورای حفظ حقوق بیت المال در اراضی ملی و منابع طبیعی به‌منظور حراست و صیانت از محیط زیست و منابع طبیعی بیان کرد: شورای حفظ حقوق بیت المال در اراضی ملی و منابع طبیعی در هر استان به ریاست رئیس کل دادگستری آن استان و با حضور مدیران و دستگاه‌های مربوطه و مسئول به‌منظور حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی وجود دارد و فعال است.

رئیس کل دادگستری استان تهران با اشاره به وجود ارتباط تنگاتنگ و مؤثر میان شورای حفظ حقوق بیت المال در اراضی ملی و منابع طبیعی با دادگاه‌های تخصصی دارای صلاحیت رسیدگی به پرونده‌های مرتبط با مسائل زیست‌محیطی اظهار کرد: اهمیت محیط زیست در نظام حقوقی و قضائی جمهوری اسلامی ایران به‌حدی است که حتی در برخی از موارد و جرایم زیست‌محیطی، قانون‌گذار مجازات‌های شدیدی هم‌چون زندان را برای مرتکب در نظر گرفته است.

وی با اشاره به تکالیف دادستان‌ها به‌منظور صیانت از محیط زیست در مقام مدعی‌العموم عنوان کرد: دادستان‌ها در نظام قضائی جمهوری اسلامی ایران می‌توانند در هر جا که لازم باشد به‌منظور صیانت از محیط زیست راسا به‌عنوان مدعی‌العموم وارد شوند و اقدامات قضائی لازم را در جهت جلوگیری از استمرار تخریب محیط زیست انجام دهند.

القاصی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به استقلال دستگاه قضا در نظام جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک قوه مستقل از دولت و سایر بخش‌ها اظهار کرد: دادگستری کل استان تهران این آمادگی را دارد که تجربیات خود در حوزه صیانت از محیط زیست و منابع طبیعی را در اختیار نظام قضائی چین قرار دهد و در عین حال از تجربیات جمهوری خلق چین در این حوزه استفاده کنند.

هو دائو چای، رئیس دادگاه عالی استان هنان در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از حضور در مجموعه قضائی استان تهران و آشنایی با کارکردهای آن در نظام قضائی جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: این اولین باری است که گروه ما به‌منظور مطالعات حقوقی و قضائی به جمهوری اسلامی ایران آمده است؛ چرا که تاریخ دو کشور چین و ایران دارای قدمت قابل توجهی است.

رئیس دادگاه عالی استان هنان با اشاره به اینکه استان هنان کشور چین یک دهم جمعیت این کشور را در خود جای داده است، گفت: جمهوری خلق چین به استناد گزارش سازمان‌های بین‌المللی دارای امنیت مطلوبی است و به همین جهت تعداد زندانیان این کشور نسبت به جمعیت آن کم است.

وی با اشاره به جایگاه محیط زیست در قوانین و نظام قضائی جمهوری خلق چین اظهار کرد: حفاظت از محیط زیست از جمله موضوعاتی است که در قوانین اساسی، مدنی و کیفری چین مورد توجه قرار گرفته و بر همین اساس به‌طور مثال اگر شرکتی با فعالیت خود سبب تخریب محیط زیست شود، می‌توان پروانه فعالیت آن شرکت را ابطال کرد.

هو دائو چای در پایان ضمن اعلام آمادگی برای افزایش تعاملات در حوزه مباحث حقوقی و قضائی میان چین و ایران ابراز امیدواری کرد تا سطوح تعاملاتی میان دستگاه قضا چین و ایران با توجه به عضویت رسمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای تقویت شود و ارتقا پیدا کند.