واگذاری ایران خودرو به متهم فساد، خلاف نظر دادستانی

براساس رأی مقام قضایی، شرکت کروز و زیرمجموعه هایش حق رای در مجمع ایران خودرو را نداشتند و با وجود انتشار اطلاعیه این شرکت در سامانه کدال مبنی بر موکول شدن برگزاری مجمع به زمان دیگر برای حل ابهامات ناشی از نامه مراجع قضایی، سهام داران وابسته به کروز در اقدامی غیرقانونی به صورت یک جانبه و بدون حضور نمایندگان بخش دولتی هیات مدیره ایران خودرو به برگزاری مجمع اقدام کردند.

بررسی ها از پشت پرده اتفاقات ۲۴ ساعته اخیر که منجربه برگزاری غیرقانونی مجمع ایران خودرو شد، نشان می دهد، با توجه به وصول نامه شماره۱۴۰/۱۴۰۲/۹۲۷۷۶/۹۰۰۰ مورخ ۱۶/۱۱/۱۴۰۳ معاون قضایی دادستان کل کشور و تاکید بر پیگیری حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم با موضوع جلوگیری از واگذاری سهام شرکت ایران خودرو و هر گونه اقدام دیگر تا زمان قطعیت، ابلاغ و اجرای رای هیات تجدید نظر شورای رقابت، به لحاظ حساسیت موضوع، رقابت، از هرگونه اقدام مرتبط با این واگذاری خودداری کند.

بر همین اساس با پیشنهاد مدیرعامل و رییس هیات مدیره ایران خودرو، برای عمل به مفاد این نامه، مقرر شد تا نسبت به عدم برگزاری مجمع تا زمان قطعیت رای هیات تجدید نظر شورای رقابت تصمیم گیری شود.

اما این موضوع مورد مخالفت دو عضو دیگر هیات مدیره (نمایندگان بخش خصوصی) قرار گرفته و برهمین اساس مقرر شد تا نامه مذکور توسط سهام داران عمده مورد بررسی و تصمیم گیری قرار گیرد.

به منظور اعلام نتیجه و تصمیم گیری درخصوص برگزاری یا عدم برگزاری مجمع، جلسه پیش مجمع شرکت راس ساعت هفت صبح روز چهارشنبه ۱۷ بهمن ماه، با اعلام قبلی سهامداران عمده شرکت برگزار شد.

با توجه به وصول نامه دوم معاون دادستانی به شماره ۱۴۰/۱۴۰۲/۹۲۸۹۶/۹۰۰۰ در ۱۷ بهمن ماه مبنی بر پیگیری حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم به دلیل ابلاغ رای قطعی تجدید نظر شورای رقابت و تاکید بر اجرای مفاد رای قطعی، موضوع مجدداً به منظور اجرای مفاد رای و احراز صلاحیت اعمال حق رای سهامداران مورد اشاره در رای هیات تجدید نظر (شرکت های وابسته به گروه کروز) در جلسه پیش مجمع مطرح شد.

به دلیل مغایرت مفاد رای هیات تجدید نظر با منافع دو عضو وابسته به کروز در هیات مدیره ایران خودرو، اعمال نحوه و میزان حق رای سهامداران، مورد اختلاف اعضای هیات مدیره (چهار عضو) قرار گرفت که نظر دو عضو هیات مدیره شامل مدیرعامل و رییس هیات مدیره، معطوف به موکول شدن زمان برگزاری مجمع به روز دیگر و رفع ابهام از ترکیب سهام داران دارای حق رای بوده است.

اما به دو عضو دیگر هیات مدیره به دلیل اینکه رای هیات تجدید نظر، بر علیه ایشان بود از امضای صورتجلسه هیات مدیره امتناع کردند.

متعاقب امضای صورتجلسه فوق مبنی بر برگزاری جلسه مجمع عمومی در زمان دیگر، مدیرعامل، رییس هیات مدیره و عوامل اجرایی برگزاری مجمع، محل برگزاری مجمع ترک کردند.

علی رغم مفاد صورتجلسه مورد اشاره در بند سوم و ترک محل برگزاری مجمع توسط عوامل اجرایی از جمله مدیرعامل و رییس هیات مدیره، متاسفانه سها مداران گروه کروز (با وجود اینکه طبق رای هیات تجدید نظر دارای حق رای و امکان عضویت در هیات مدیره را ندارند) در ساعت ۱۶ همان روز (مورخ ۱۷/۱۱/۱۴۰۳) نسبت به برگزاری مجمع اقدام و ترکیب هیأت مدیره جدید ایران خودرو را به صورت غیر قانونی انجام دادند.

* ماجرای پرونده اتهامی شرکت قطعه سازی کروز

بر اساس آنچه مرکز رسانه قوه قضاییه در تاریخ ۲ بهمن سال ۱۴۰۰ از دادگاه رسیدگی به پرونده شرکت کروز در شعبه ۴ دادگاه ویژه مفاسد اقتصادی به ریاست قاضی صلواتی گزارش داده، اتهام متهم ردیف اول و دوم این شرکت قطعه سازی، مشارکت عمده در نظام اقتصادی کشور از طریق سردستگی و رهبری گروه مجرمانه در زمینه قاچاق حرفه‌ای و سازمان یافته قطعات خودرو به میزان ۳۳ هزار و ۹۶۱میلیارد و ۶۸۶ میلیون و ۴۱۹ هزار و ۱۰۰ تومان در فاصله سال‌های ۹۲/۱۰/۷ تا ۹۹/۱/۲۲ از مجرای مشارکت در پرداخت رشوه به کارکنان گمرک بوده است.

وی همچنین به مشارکت در اخلال در توزیع مایحتاج عمومی از طریق گرانفروشی قطعات خودرو به عنوان نیازمندی‌های عمومی و تحصیل مال از طریق نامشروع به میزان ۲۲۰ میلیون و ۴۴۳ هزارو ۷۸ دلار آمریکا از شرکت‌های خودرو سازی سایپا و ایران خودرو در حد فاصل سال‌های ۹۵ تا ۹۸ متهم بوده است.

نماینده دادستان هم در این دادگاه بیان کرد: سرمایه ثبتی شرکت کروز در سال ۸۳ مبلغ ۴ و نیم میلیارد تومان بوده و از سال ۸۹ خرید سهام شرکت‌های خودروسازی را آغاز کرده است. این شرکت در ابتدا بلوک ۱۱.۳۲ درصدی سهام ایران خودو را از طریق شرکت تدبیر سرمایه خریداری کرده و از همان ابتدا قصد به عضویت در آوردن یکی از افراد وابسته به خود را در هیات مدیره شرکت ایران خودرو داشته است که شورای رقابت با این اقدام غیر قانونی کروز مخالفت می‌کند.

وی اضافه کرد: در ادامه شرکت کروز یک شرکت صوری به نام شرکت پیشگامان گلیار تشکیل می‌دهد و سهام خریداری شده از ایران خودرو را در اختیار این شرکت قرار می‌دهد و فردی را به عنوان نماینده خود در هیات مدیره ایران خودرو معرفی می‌کند. میزان قرارداد شرکت کروز در سال ۷۶ با شرکت ساپکو مبلغ ۶ و نیم میلیارد تومان بوده و با توجه به رانت و انحصار ایجاد شده در شرکت ایران خودرو، در حال حاضر این رقم به بیش از ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

متن کامل گزارش اولین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات شرکت کروز را در گزارش خبرگزاری میزان  که رسانه رسمی قوه قضائیه است، می توانید بخوانید.

جلسات رسیدگی به پرونده متهمان شرکت کروز در شعبه چهارم دادگاه ویژه رسیدگی به پرونده‌های مفاسد اقتصادی و به ریاست قاضی صلواتی در ۱۹ نوبت در بهمن ماه سال ۱۴۰۰ برگزار شد که مستندات کامل آن در رسانه های رسمی کشور منتشر شده است.

در مردادماه سال ۱۴۰۲، علی خضریان سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس از احراز شدن تخلف شرکت قطعه‌سازی کروز بابت حضور غیرقانونی در هیات مدیره ایران‌خودرو خبر داد.

خضریان تصریح کرد: در نشست کمیسیون با حضور وزیر صمت وقت، حضور شرکت قطعه ساز کروز با دو عضو هیات مدیره در شرکت ایران خودرو و همچنین فعالیت به عنوان تولید کننده قطعات ایران خودرو بررسی شد که این موضوع بر خلاف ماده ۴۷ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و از مصادیق تملک سهام شرکت‌هایی که موجب اخلال در رقابت می‌شوند، می‌باشد. لذا با توجه به تخلف صورت گرفته شورای رقابت مکلف به اصلاح این اقدام و رفع تعارض منافع ایجاد شده گردید.

شورای رقابت در اسفندماه ۱۴۰۱ در مصوبه‌ای رای به لغو عضویت شرکت کروز در هیات مدیره ایران‌خودرو داده بود اما این مصوبه هنوز اجرا نشده است.

در رای شورای رقابت آمده بود: با توجه به آثاری که اینگونه سهامداری در ایجاد اخلال در رقابت دارد بدین نحو که حضور عضو مرتبط به قطعه‌ساز در هیأت مدیره شرکت ایران‌خودرو به معنای دسترسی به تمام اطلاعات شرکت بالادستی (خودروساز) است و در واقع رانت اطلاعات برای شرکت قطعه‌سازی کروز و زیرمجموعه ایشان را مهیا می‌سازد و این در حالی است که برای برخی قطعات که شرکت کروز تأمین‌کننده آنهاست، رقیب یا رقبای دیگری نیز وجود دارند که از این رانت اطلاعاتی بی‌بهره خواهند بود؛ لذا این امر می‌تواند قدرت چانه‌زنی سایر رقبای قطعه‌ساز مذکور را کاهش دهد و از سوی دیگر، این قطعه‌ساز با افزایش قدرت چانه‌زنی خود می‌تواند زمینه افزایش قیمت و به دنبال آن، افزایش بهای تمام شده خودرو را فراهم نماید و در نهایت منجر به اضرار به عموم می شود که یکی از مصادیق اخلال در رقابت موضوع بند ۲۰ ماده ۱ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی را رقم زند.

لذا شورای رقابت با اکثریت آراء تملک سهام شرکت ایران‌خودرو توسط کلیه شرکت‌های وابسته به مالکین شرکت کروز به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم، که منجر به داشتن عضو در هیأت مدیره این شرکت شده است را مصداق رویه ضد رقابت موضوع ماده ۴۷ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی تشخیص داده و به استناد بند ۶ ماده ۶۱ قانون مذکور دستور به واگذاری سهام شرکت ایران‌خودرو توسط سهامداران مزبور تا حدی که دیگر عضو هیأت مدیره نداشته باشند را صادر و اعلام می نماید.

۲۵ شهریور امسال هم قاضی صلواتی آخرین روند رسیدگی به پرونده شرکت کروز را تشریح کرد.

قاضی صلواتی در رابطه با آخرین وضعیت رسیدگی به پرونده کروز گفت: پرونده کروز دارای ۲۱۸ صفحه کیفرخواست است که از دادسرای ناحیه ۳۲ اقتصادی صادر شده و دارای پرونده ۶۶ جلد و ۱۸ متهم دارد که ۷ نفر از متهمان کارمندان گمرک فرودگاه امام خمینی (ره) هستند.

وی افزود: اولین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده کروز در تاریخ ۲ بهمن ۱۴۰۰ با قرائت کیفرخواست و با حضور ۱۸ متهم پرونده و وکلای آن‌ها آغاز شد و قرائت کیفرخواست در هفت جلسه به اتمام رسید. ۱۲ جلسه بعدی دادگاه به تفهیم اتهام متهمان و دفاعیات آن‌ها اختصاص پیدا کرد؛ جلسات دادگاه با حضور وکلای متهمان برگزار شده است؛ در جلسات نمایندگان ایران خودرو، سایپا و گمرک نیز حضور داشتند.

قاضی صلواتی بیان کرد: در اواخر اسفند ۱۴۰۲ آخرین دفاع متهمان اخذ شد.
وی در پاسخ به سوالی در رابطه با علت طولانی شده روند رسیدگی به این پرونده بیان کرد: پس از اتمام جلسات دادگاه به دلیل اینکه متهم ردیف اول پرونده مکرراً تقاضای کارشناسی پرونده را به دادگاه ارائه داده بود و همچنین اختلاف نظری که بین ضابط و دادگاه در رابطه با این پرونده وجود داشت، دادگاه تصمیم گرفت که موضوع اتهامات را به هیئت کارشناسی محول و ارجاع دهد.

قاضی صلواتی ادامه داد: در حال حاضر هیئت سه نفره کارشناسی شامل یک کارشناس رسمی در رشته امور گمرکی، یک کارشناس رسمی در رشته اقتصاد و بازرگانی، یک کارشناس در رشته حسابرسی و حسابداری برای بررسی پرونده تشکیل شده است.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه هیئت کارشناسی سه نفره تا چه تاریخی فرصت دارند تا گزارش کارشناسی را دادگاه ارائه دهند، گفت: به تازگی دادگاه از تاریخ ۱۹ شهریورماه ۱۴۰۳ مهلت دو ماهه تعیین کرده تا هیئت کارشناسی با  مراجعه به سازمان اطلاعات سپاه، گمرک جمهوری اسلامی ایران، وزارت صنعت معدن و تجارت و شرکت کروز از صورت‌های مالی، دفاتر قانونی، سیستم‌های نرم افزاری، ارزش فاکتور‌های درج شده، اسناد گمرکی و اسناد مالی شکات پرونده که عبارتند از ایران‌خودرو و سایپا هستند، گزارشی آماده و به دادگاه ارائه دهند.

وی تصریح کرد: این هیئت از  ۲۰ شهریور ۱۴۰۳ برای بررسی پرونده در دادگاه حضور پیدا کرده‌اند.