ایستادگی که پایانی ندارد؛ میراث دفاع مقدس در سنگرهای نوین

به گزارش گروه اجتماعی عصر قانون: از کرج، در تقویم پرافتخار ایران اسلامی، روزهای بسیاری به یادآوری حماسه‌ها، ایثارها و مقاومت‌های ملت بزرگ ایران اختصاص یافته است؛ روزهایی که نه‌تنها تاریخ را می‌سازند، بلکه روحیه‌ای ملی و انقلابی را در دل مردم زنده نگه می‌دارند. از پیروزی‌های انقلاب اسلامی تا مبارزات دلیرانه ملت در برابر تجاوزگران؛ این روزها یادآور شکوه و عزت ایران است.

یکی از برجسته‌ترین این روزها، ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ است؛ نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران اسلامی که سرآغاز هشت سال مقاومت شجاعانه و دفاعی بی‌سابقه شد. در آن روز، رژیم بعث عراق به فرمان صدام، با پشتیبانی لجستیکی و اطلاعاتی قدرت‌های استکباری و همراهی برخی کشورهای منطقه، حمله‌ای همه‌جانبه و ناجوانمردانه به خاک ایران اسلامی را آغاز کرد.

در همان ساعات اولیه، شهرهای مرزی زیر آتش توپخانه دشمن قرار گرفتند، مردم بی‌گناه آواره شدند و ارتش بعثی با توهم فتح چندروزه، قصد پیشروی تا تهران را در سر داشت و صدام با رؤیای تسلط بر خوزستان و فروپاشی نظام تازه‌تأسیس جمهوری اسلامی، جنگی نابرابر را به ملت ایران تحمیل کرد؛ اما برخلاف تصور دشمن، این حمله سرآغاز حماسه‌ای ماندگار شد که بعدها به «دفاع مقدس» شهرت یافت.

هفته دفاع مقدس، روایت ایستادگی ملتی است که در برابر تهاجم همه‌جانبه دشمنان ایستاد و با خون سرخ شهیدان، ایثار جانبازان و فداکاری رزمندگان، عزت، استقلال و تمامیت ارضی ایران اسلامی را بیمه کرد. این هفته یادآور روزهایی است که دشمن بعثی با حمایت آشکار و پنهان قدرت‌های جهانی، به امید شکست انقلاب نوپای اسلامی، مرزهای کشور را درنوردید اما با سد محکم ایمان و غیرت ایرانیان مواجه شد.

دفاع مقدس؛ حماسه‌ای مردمی فراتر از نبرد نظامی

در همان روزهای نخست، مردم از اقصی نقاط کشور، فارغ از قومیت، مذهب و زبان، یکپارچه به جبهه‌ها شتافتند. جوانان پرشور، پیران باتجربه، دانشجویان، کشاورزان، کارگران و بازاریان، همگی به‌مثابه سیل خروشان به سوی میدان‌های نبرد رفتند. ارتش قهرمان جمهوری اسلامی، سپاه پاسداران، بسیج مردمی و نیروهای داوطلب، با وحدتی بی‌نظیر و روحیه‌ای مثال‌زدنی، سد راه دشمن شدند و اجازه ندادند حتی یک وجب از خاک میهن به تاراج برود.

زنان نیز در پشت جبهه‌ها نقشی بی‌بدیل ایفا کردند؛ از امدادرسانی و پرستاری مجروحان گرفته تا پشتیبانی تدارکاتی، تهیه غذا، دوخت لباس و اعزام فرزندان و همسران خود به میدان نبرد. مادران شهدا، با صبری الهام‌بخش، فرزندان دلبندشان را تقدیم اسلام و انقلاب کردند و الگویی ماندگار از استقامت و ایمان آفریدند. این حضور همه‌جانبه، نشان داد که دفاع مقدس تنها یک نبرد نظامی نبود، بلکه قیامی مردمی، فرهنگی و اعتقادی بود.

دوران هشت ساله دفاع مقدس، صحنه‌های بی‌بدیلی از ایثار، شجاعت و جانفشانی را در تاریخ ایران اسلامی به ثبت رساند؛ صحنه‌هایی که هر یک کتابی قطور از رشادت و ایمان مردان و زنان این سرزمین است. در طول این سال‌ها، رزمندگان اسلام در برابر ارتشی تا بن دندان مسلح که از حمایت مالی و تسلیحاتی شرق و غرب برخوردار بود، تنها با تکیه بر ایمان و روحیه جهادی ایستادند و با دست‌های خالی اما دل‌های سرشار از عشق الهی، کارنامه‌ای درخشان از مقاومت رقم زدند.

عملیات‌های بزرگ و سرنوشت‌سازی همچون فتح‌المبین، بیت‌المقدس، والفجر ۸، کربلای ۵ و مرصاد، هر یک برگ زرینی در دفتر تاریخ انقلاب اسلامی و خاطرات رزمندگان، آیینه‌ای شفاف از آن دوران هستند؛ خاطراتی که گاهی پر از حماسه، گاهی آمیخته با اشک و لبخند و همیشه سرشار از ایمان‌اند. این خاطرات و حماسه‌ها، نه تنها میراثی برای گذشتهه، بلکه چراغ راه و الگوی الهام‌بخش نسل‌های آینده در مسیر ایثار و مقاومت هستند.

جنگ تحمیلی؛ نقطه آغاز خودکفایی نظامی و دفاعی ایران

در این سال‌ها، هزاران شهید با نثار جان خویش، جانبازانی با تقدیم سلامتی و آزادگانی با تحمل سال‌های اسارت، پرچم عزت و شرف ایران را برافراشته نگاه داشتند. نام‌هایی همچون همت، کلهر، باکری، خرازی، زین‌الدین و حاج قاسم، تنها نمونه‌هایی از هزاران فرمانده و رزمنده‌ای هستند که فرهنگ ایثار و جهاد را در دل تاریخ ماندگار و تلاش کردند دفاع مقدس به نماد هویت ملی و انقلابی ایرانیان بدل شود و میراثی ماندگار برای نسل‌های آینده باشد.

دفاع مقدس تنها به حفظ تمامیت ارضی و جلوگیری از تجزیه کشور محدود نماند؛ بلکه ثمرات و دستاوردهایی عمیق و ماندگاری در عرصه‌های گوناگون به دنبال داشت که آثار آن‌ها تا به امروز در لایه‌های مختلف سیاسی، نظامی، فرهنگی و اجتماعی کشور مشهود است. این دستاوردها نه فقط حاصل یک نبرد نظامی، بلکه محصول ایمان، مقاومت و پایداری ملتی هستند که در سخت‌ترین شرایط از آرمان‌های خود کوتاه نیامد.

تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی در دوران جنگ، ایران را ناگزیر کرد که به جای اتکا به قدرت‌های خارجی، مسیر استقلال دفاعی را در پیش گیرد. همین ضرورت، نقطه آغازی برای شکوفایی صنایع نظامی و دفاعی کشور شد. از بازسازی تجهیزات ساده گرفته تا ساخت سلاح‌های پیشرفته، همگی در سایه تجربه دفاع مقدس شکل گرفت. امروز، جمهوری اسلامی ایران به برکت همان خودکفایی، به یکی از قدرت‌های نظامی و دفاعی منطقه و حتی جهان بدل شده و این توان بازدارنده، امنیت کشور را تضمین کرده است.

جنگ تحمیلی نشان داد که مرزهای قومی، مذهبی و جغرافیایی در برابر تهدید دشمنان رنگ می‌بازد. ترک و لر، کرد و بلوچ، شیعه و سنی، همه و همه شانه‌به‌شانه یکدیگر از میهن دفاع کردند. این همبستگی بی‌نظیر، سرمایه‌ای عظیم برای ایران اسلامی شد و ثابت کرد که وحدت ملی، مهم‌ترین سد در برابر هر توطئه خارجی است. دفاع مقدس، ملت ایران را در یک جبهه مشترک گرد آورد و این تجربه تاریخی همچنان پشتوانه‌ای برای انسجام کشور است.

از خاکریزهای جنگ تا میدان‌های جهاد علمی و اقتصادی

بزرگ‌ترین میراث دفاع مقدس، تولد و تثبیت فرهنگی است که بر پایه جهاد، ایثار، فداکاری و شهادت‌طلبی استوار است. این فرهنگ نه تنها در میدان جنگ، بلکه در همه عرصه‌های اجتماعی و فردی به الگو بدل شد. رزمندگان با ایمان به وعده‌های الهی و الهام گرفتن از مکتب عاشورا، معنویت را با مبارزه گره زدند و راهی نو برای نسل‌های آینده گشودند. امروز نیز این فرهنگ در قالب جهاد علمی، جهاد اقتصادی و جهاد تبیین، همچنان الهام‌بخش جامعه است.

به همین دلیل است که دفاع مقدس را نمی‌توان صرفاً یک رخداد تاریخی دانست؛ بلکه باید آن را سرچشمه‌ای زنده و جاری از ارزش‌ها و دستاوردهایی دید که همچنان حیات سیاسی و اجتماعی کشور را تغذیه می‌کنند و اما در این سال‌های اخیر اگرچه خاکریزهای جبهه ها آرام گرفته‌اند، اما دفاع مقدس پایان نیافته و تنها میدان آن تغییر کرده و دشمن با ابزارهای نوین در عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی و رسانه‌ای وارد میدان شده تا هویت و استقلال ملت ایران را هدف بگیرد.

سال‌هاست که سنگر اصلی دشمن، ذهن‌ها و دل‌های جوانان است. هجمه تبلیغاتی، تهاجم فرهنگی، تحریف تاریخ و جنگ روایت‌ها ابزارهایی هستند که جایگزین توپ و تانک شده‌اند. در این میدان، ملت ایران با بهره‌گیری از تجربه دفاع مقدس، در برابر جنگ نرم ایستاده و با سلاح آگاهی، بصیرت و جهاد تبیین، نقشه‌های دشمن را نقش بر آب می‌کند. همان‌گونه که رزمندگان در جبهه‌ها با فریاد «یا زهرا(س)» ایستادند، امروز نیز رسانه‌های انقلابی، هنرمندان متعهد و اندیشمندان بصیر، پرچمدار این نبرد فرهنگی‌اند.

اگر روزی سنگر جنگ در خاکریزهای خوزستان و کرمانشاه بود، امروز سنگر اصلی در کارگاه‌های تولیدی، کارخانه‌ها و عرصه خودکفایی اقتصادی است. تحریم‌های ظالمانه، همان بمباران‌های دیروز هستند که این بار بر سر معیشت و اقتصاد مردم فرود می‌آیند. مقابله با این فشارها و تکیه بر تولید ملی، تبلور همان روحیه مقاومت و خودباوری دوران دفاع مقدس است و کارآفرینان، کارگران و جوانان نخبه، رزمندگان امروز این جبهه‌اند که با تلاش خود، استقلال اقتصادی کشور را تضمین می‌کنند.

دفاع مقدس؛ میراثی پایان‌ناپذیر و جاری در قرن جدید

فرزندان همین سرزمین، با الهام گرفتن از فرهنگ عاشورایی دفاع مقدس، در جبهه‌های مقاومت منطقه حضور یافتند و در قامت «مدافعان حرم»، با جانفشانی‌های خود امنیت ایران و جهان اسلام را بیمه کردند. رشادت‌های آنان نشان داد که فرهنگ جهاد و شهادت نه‌تنها محدود به دهه ۶۰ نبود، بلکه در قرن جدید نیز جاری است و دشمنان را از نزدیک شدن به حریم اهل‌بیت(ع) و مرزهای ایران مأیوس می‌سازد.

بنایراین دفاع مقدس اگرچه از نظر نظامی در سال ۱۳۶۷ پایان یافت، اما حقیقت و روح آن هرگز خاموش نشد. آنچه در جبهه‌های جنوب و غرب کشور شکل گرفت، نه تنها یک نبرد زمینی، بلکه نسلی از ایمان، ایثار و مقاومت را تربیت کرد که امروز در عرصه‌های فرهنگی، رسانه‌ای، اقتصادی، علمی و امنیتی، همچنان جاری است. دفاع مقدس، به معنای واقعی کلمه، پایان‌ناپذیر است؛ زیرا دشمن هرگز دست از دشمنی نکشیده و همچنان در تلاش است تا روح و باور ملت ایران را هدف قرار دهد.

نمونه‌ای زنده از استمرار فرهنگ مقاومت، جنگ ۱۲ روزه و مقابله با تهاجمات آشکار رژیم صهیونیستی به خاک ایران است. در طول سال‌ها، این رژیم با طراحی حملات نظامی و خرابکاری‌های آشکار، تلاش کرده تا امنیت و ثبات ایران اسلامی را تهدید کند. این تجاوزها که گاه در قالب حملات مستقیم و گاه با حمایت از گروه‌های مسلح و تروریستی صورت گرفته، نمونه‌ای از همان دشمنی‌هایی است که در دوران دفاع مقدس علیه ایران وجود داشت.

ایستادگی نیروهای مسلح ایران و مقاومت مردم در برابر این تهدیدات، یادآور حماسه‌های هشت سال دفاع مقدس است؛ جایی که رزمندگان با ایمان و اراده‌ای فولادین، با کمترین امکانات، در برابر ارتشی مجهز ایستادگی کردند و اجازه ندادند یک وجب از خاک میهن به تصرف دشمن درآید. امروز نیز اقتدار نظامی و بازدارندگی ایران، مانع تحقق اهداف رژیم صهیونیستی و تهدیدات آشکار آن شده و نشان می‌دهد که هرگونه تجاوز، محکوم به شکست است.

تجربه‌ای که هنوز ادامه دارد

این تجربه‌ها ثابت می‌کنند که دفاع مقدس پایان نیافته و تنها شکل آن تغییر کرده است. اگر روزگاری جبهه‌ها در خاکریزهای خرمشهر، فکه و شلمچه بود، امروز جبهه در مرزها، آسمان، دریاها و قلب‌های مردم است و ملت ایران همچنان با همان روحیه ایثار و مقاومت، از امنیت، استقلال و عزت خود دفاع می‌کند. اکنون سنگرها در عرصه فرهنگ، اقتصاد، علم، رسانه و حتی فضای مجازی برپا شده و رزمندگان امروز، جوانان اندیشمند، معلمان، دانشمندان و کارآفرینانی هستند که با تلاش خود راه شهدا را ادامه می‌دهند.

نسل جدید باید بداند که امنیت و آرامش امروز، حاصل خون هزاران شهیدی است که بی‌هیچ چشم‌داشتی، جان خود را فدای وطن کردند، بنابراین هفته دفاع مقدس فرصتی برای تجدید پیمان با آرمان‌های شهیدان، زنده نگه داشتن یاد و نام آنان و یادآوری این حقیقت بزرگ است که «دفاع همچنان باقی است» و همان گونه که امام خمینی(ره) فرمودند: «جنگ ما جنگ حق و باطل بود و پایان‌پذیر نیست.»